Listin að lifa - 01.12.2000, Blaðsíða 48
Á kyrrum tunglskinsbjörtum kvöld-
um má stundum sjá par ganga hönd
í hönd meðfram veginum. Marrið í
fönninni yfirgnæfir næstum lág-
vært skraf þeirra. „Mikið væri gam-
an að vera alltaf að leiðast svona og
spjalla,” hugsar þá kannski einhver
sem á leið hjá. - Og svo gengur
parið út af veginum og upp að litla
rauða húsinu. Þetta eru nefnilega
hjónin í lólagarðinum í Eyjafjarðar-
sveit, þau Ragnheiður Hreiðarsdóttir
og Benedikt Crétarsson.
Þau fengu hugmyndina nær samtímis;
hugmyndina að því að opna jólahús,
stað þar sem jólahughrif myndu ríkja
árið um kring. Og þau eru þeirrar
gerðar að þau láta sjaldnast sitja við
orðin tóm. Þetta er fólk sem brettir
upp ermarnar og byrjar verkið - sam-
stíga sem einn maður. Auðvitað sögðu
ættingjarnir að þau væru biluð að láta
sér detta þetta í hug. Svo mættu þeir
nú samt ásamt vinum og kunningjum
til að rétta hjálparhönd og drógu ekki
af sér fyrr en litla húsið stóð þama,
með lakkrísmola á þakinu, jóladaga-
talið við innganginn og fallegan lítinn
garð þar sem allir eru velkomnir -
hvort heldur er til að borða nestið sitt,
hvfla lúin bein eða bara sitja og horfa
á himininn. - Auðvitað er svolítið
spennandi að forvitnast um hvemig
svona starfsemi fer fram, hvað er á
boðstólum og hverjir vinna öll hand-
tökin.
„Viltu ekki smakka Húskarlahangi-
kjötið okkar?” spyr Benedikt og teygir
sig í áttina að lærinu sem hangir inn-
arlega í Jólagarðinum. „Það er tví-
reykt.“ Og kjötið smakkast vel við ar-
ineld og jólalög. Inni í Jólagarðinum
er einstaklega notalegt andrúmsloft.
Enginn reynir að selja manni neitt eða
sýna. Maður vappar bara um og dáist
að öllum litlu og stóru hlutunum sem
þarna er að fínna; handfjatlar suma,
horfír á aðra.
„Við fáum gripi alls staðar að af
landinu, frá um áttatíu aðilum,“ segir
Ragnheiður. „Veistu, yngsti listamað-
urinn okkar er 11 ára og nokkrir eru
komnir yfir áttrætt. Kannski má segja
að af innlenda vamingnum sé hátt í
helmingur unninn af fólki sem er
komið á eftirlaun. Við fáum alls konar
prjónles, hekl, gripi sem eru renndir úr
járni og tré, svo eitthvað sé nefnt.
Rammíslenskar vörur og margar
hverjar með yndislegu handbragði
sem má alls ekki hverfa."
En þegar skyggnst er um innandyra
í Jólagarðinum sést lrka fleira, enda
kemur fljótlega í ljós að varningurinn
á víða rætur. „Við fáum vörur frá Am-
eríku, Bretlandi, Danmörku, Svíþjóð,
Noregi, Póllandi, Þýskalandi, Holl-
andi, Tékklandi.... smakkaðu héma
karamellurnar frá Salt Lake City.“
Benedikt býður karamellur og
súkkulaði og sitt hvað fleira. -
En hvenær var staðurinn opnað-
ur?
„Það var 31. maí '96 og síðan hefur
verið opið hjá okkur alla daga allan
ársins hring og gestir orðnir fleiri en
við höfum nokkra tölu. Við höfum
lfka þá stefnu að opna fyrir fólki nán-
ast hvenær sem er, ef það hefur sam-
band og við höfum bæði tekið á móti
fólki fyrir klukkan átta að morgni og
eftir miðnætti. Það er bara sjálfsagt."
Eru nú ekki sumir svolítið efins
um að það eigi að hafa næstum sjálf
jólin fyrir söluvarning? Er þetta nú
viðeigandi? Og hvernig gengur ykk-
ur líka að upplifa einhverja jóla-
stemmingu heima fyrir?
„Ja, til að svara fyrri spurning-
unni,“ það er Benedikt sem verður
fyrir svömm, en fljótlega heyrist að
Ragnheiður er alveg sama sinnis. „Við
lítum á jólin í Jólagarðinum sem ljós
og friðsæld, og blöndum í sjálfu sér
hvorki helgihaldi né trúarbrögðum í
þau. Þetta er ytri umgjörðin, hlutir
sem eru til prýði; hlutir sem fólk teng-
ir þessari miklu hátíð. En margir hafa
verið efíns.
Við fengum t.d. einu sinni stúlku
hingað í heimsókn, sem sagði okkur í
óspurðum fréttum að hún væri prests-
dóttir og hefði aldrei ætlað sér að stíga
hér fæti inn. En hún var ósköp glöð og
sátt þegar hún fór. Sama getum við
sagt um fólk úr ýmsum trúfélögum,
jafnvel þeim sem halda ekki jól. Við
höfum líka fengið gesti úr þeim hóp-
um. í einu tilviki hefðum við ekki vit-
að af því ef þetta elskulega fólk hefði
ekki gefið okkur bæklinga frá trúfé-
laginu sínu þegar það fór.
Annars virðast menn hafa skipt
svolítið um skoðun á rekstrinum eftir
48