Fréttatíminn - 02.04.2015, Blaðsíða 18

„Það bara
birtist í hausn-
um á mér að
ég ætti að vera
hér og taka við
búinu. „This
is it“ hugsaði
ég og það
var rosalegur
léttir.“
Ástríðan
nauðsynleg til
að vera bóndi
á Íslandi
Þ órarinn, eða Doddi, er fædd-ur og uppalinn á Hálsi, rétt eins og faðir hans og afi, en
Lisa er frá Bern í Sviss. Heimili
þeirra er ekki eins og hvert ann-
að íslenskt sveitaheimili. Stór og
virðuleg viðarhúsgögn og mottur
frá mörkuðum í Sviss gefa vistarver-
unum evrópskan sjarma og allskyns
koparpottar og pönnur sem skreyta
veggi eldhússins minna frekar á
bóndabæ í Ölpunum en Kjósinni.
„Mér líður ótrúlega vel hérna,“ seg-
ir Lisa. „Ef það er eitthvað sem ég
sakna, utan vina og fjölskyldu, þá
eru það árstíðirnar og árstíðabund-
inn matur,“ segir Lisa sem hefur
þó náð að skapa nokkuð suðræna
stemningu í gróðurhúsinu þar sem
hún ræktar meðal annars aspas og
ýmiskonar salöt.
Allir sveitadrengir ættu að
ferðast til útlanda
Doddi ætlaði sér alltaf að vera
bóndi en segist þó hafa orðið efins á
ákveðnu tímabili í lífi sínu. „Það kom
þarna tímabil þar sem ég var ekki
alveg viss um hvað ég vildi gera. Þá
flutti ég til Sviss þar sem ég vann
bæði á bóndabæ og í járnsmiðju. Ég
fór bara út til að kynnast einhverju
nýju en það er eitthvað sem ég held
að allir íslenskir sveitadrengir ættu
að gera,“ segir Doddi og brosir. „Það
opnar augu manns og víkkar sjón-
deildahringinn að sjá hvernig heim-
urinn virkar annarsstaðar.“
„Lisa var síðasta manneskjan sem
ég kynntist í Sviss, rétt áður en ég
var búin að taka ákvörðun um að
flytja aftur til Íslands. Sviss er ótrú-
lega fallegt land og ég var á báðum
Rétt utan við Reykjavík, á bænum Hálsi í Kjós, búa hjónin
og nautgripabændurnir Þórarinn Jónsson og Lisa Boije af
Gennaes. Frá árinu 2009 hafa þau selt grasalið Galloway-
nautakjöt beint frá býli og notið þess að gefa í leiðinni
leiðbeiningar um það hvernig best sé að matreiða ólíka
bitana svo þeir verði sem ljúffengastir í eldhúsum fjöl-
margra fastakúnna. Þórarinn og Lisa, sem stefna á að
opna sérverslun með kjöt úti á Granda í vor, segja ástríðu
fyrir starfinu nauðsynlega til að geta verið bóndi á Íslandi.
áttum þangað til ég fór heim í hey-
skap eitt haustið og fann að ég gæti
bara búið hér. Það var ótrúlega gott
að fá þessa sterku tilfinningu, eig-
inlega bara magnað, því það er svo
óþægilegt að vera á báðum áttum
með svona stóra ákvörðun. Það bara
birtist í hausnum á mér að ég ætti að
vera hér og taka við búinu. „This is
it“ hugsaði ég og það var rosalegur
léttir.“
„Við flökkuðum á milli í nokkurn
tíma þangað til ég ákvað að flytja
hingað árið 2008, og ég sé alls ekki
eftir því,“ segir Lisa og brosir til
Dodda. „Doddi kæmist hvort eð
er ekki fyrir í Sviss, hann þarf svo
mikið pláss.“
Eins og sauðfjárbúskapur með
beljum
Á Hálsi var rekið mjólkurbú fram
til ársins 2000 þegar Doddi og faðir
hans tóku ákvörðun um að hætta í
mjólkinni og fara í kjötið. „Það kom
þessi tímapunktur þar sem við urð-
um að ákveða hvort við myndum
eyða fullt af peningum í að kaupa
róbóta og kvóta en við ákváðum að
það væri of mikil áhætta. Okkur
leist ekkert á að veðsetja allt upp
í topp eina ferðina enn og höfðum
heldur ekki trú á því að þetta kvóta-
kerfi myndi hanga endalaust. Við
vorum orðnir heitir fyrir kjötfram-
leiðslu svo við ákváðum í samein-
ingu að kýla á það. Við ákváðum að
fara í Galloway því ef þú ætlar í kjöt
þá viltu fá eitthvað með almenni-
legu kjöti á og það er nóg af því á
þessum holdagripum,“ segir Doddi
en holdagripir eru aðeins ræktaðir
til kjötframleiðslu og mjólkin undan
kvígunum er ekkert nýtt. „Kýrnar
bera á vorin og svo eru kálfarnir á
spena í svona 8 mánuði þar til þeir
fara í hús og eru þar fóðraðir á grasi.
Þetta er í raun eins og sauðfjárbú-
skapur með beljum.“
Langar að kenna Íslendingum
að borða nautakjöt
Til að byrja með seldu feðgarnir
hálfa skrokka eftir pöntunum en
árið 2009 ákváðu Doddi og Lisa að
opna verslun með minni kjötbita og
aðrar heimagerðar vörur af bænum.
„Það var Lisa sem opnaði augu mín
fyrir því að hér væru möguleikar á
að selja beint frá býli.
Þetta er eitthvað sem maður sér
á öðrum hverjum bæ úti en ég var
ekki alveg að sjá þetta ganga upp
hérna heima,“ segir Doddi.
„Það er mjög lítil nautakjöts-
menning á Íslandi og Íslendingar
kunna lítið að elda nautakjöt,“ segir
Lisa. „Fólk var að koma hingað og
Hjónin á Hálsi í Kjós
hafa selt nautakjöt
beint frá býli síðan
árið 2009 og anna
ekki eftirspurn. Þau
hafa nú lokað búðinni
á bænum en munu
opna verslunina á ný
úti á Granda í vor.
Ljósmyndir/Hari
Doddi og Lisa breyttu gömlum sendiferðabíl í matarvagn þar sem þau grilla hamborgara og selja við ýmis tækifæri. Á myndinn
sést glitta í samstarfsmann þeirra hjóna, hann Helga sem vinnur við úrbeiningar.
Framhald á næstu opnu
18 viðtal Helgin 2.-5. apríl 2015