Ægir - 01.08.2001, Qupperneq 11

11
B Á T A V I Ð G E R Ð I R
hlöðu í Miðfirði í ein fimm ár.
Þeim Ófeigsfjarðarbræðrum,
Torfa og Pétri, leist ekki á hvern-
ig komið var fyrir bátnum og nið-
urstaðan varð sú að í fyrra var drif-
ið í því að koma honum hingað
vestur og ég vann að því síðasta
vetur að gera hann upp. Þetta var
mikið verk því Mjóni var mjög
illa farinn, bæði að ofan og neðan.
En nú er svo komið að hann er sjó-
fær.“
Bringingarbátur
Friðþjófur, bringingarbátur frá
Miðhúsum í Reykhólasveit, er
viðfangsefni Ragnars þessa dag-
ana. Hann viðurkennir að bátur-
inn sé illa farinn, en þó sé engin
ástæða til þess að örvænta. „Það
myndi mörgum fallast hendur að
byrja á þessu verkefni og flestir
telja bátinn með öllu ónýtan,“
segir Ragnar.
Friðþjófur er kallaður bringing-
arbátur. „Mér skilst að þetta sé
komið úr ensku, talað var um að
bringja. Áður en bryggjur komu
til sögunnar voru bringingarbátar
notaðir til flutninga milli skips
og lands. Friðþjófur er einn af
þessum bringingarbátum, en hins
vegar vantar mig nákvæmar upp-
lýsingar um sögu hans. Sveinn
Guðmundsson, bóndi í Miðhús-
um, segir að Friðþjófur hafi legið
á hvolfi allan þann tíma sem hann
hafi búið í Miðhúsum, frá árinu
1954. Mér er ekki kunnugt um
hversu gamall Friðþjófur er, en
samkvæmt þeim pappírum sem
ég hef fengið er talið að hann sé á
bilinu 80 til 100 ára gamall.
Sveinn í Miðhúsum þrjóskaðist
við að láta bátinn frá sér í brennu
og hann vakti athygli safnamanna
á bátnum. Skipasmiður var feng-
inn til þess að teikna hann upp
með það í huga að ef ekki reynd-
ist unnt að laga hann yrði hægt að
smíða nýjan nákvæmlega eins bát
samkvæmt teikningunum. En nú
er báturinn sem sagt kominn
hingað og hann verður mitt helsta
viðfangsefni í vetur.“
Ragnar segir að hann hefji við-
gerð á Friðþjófi með því að rífa
„ofan af honum efsta hringinn -
efstu borðin, borðstokk, hástokk
og kempu.“ Síðan segist Ragnar
fikra sig niður eftir bátnum.
„Þegar maður byrjar á nýjum bát
er upphafið aftan á stjór. Það er
gömul og góð regla sem ég fylgi,“
segir Ragnar.
Menningarverðmætum
bjargað
Ragnar tekur undir að með þess-
um árabátaviðgerðum sé verið að
bjarga menningarverðmætum.
„Já, það er alveg rétt og eiginlega
sé ég eftir því að hafa ekki byrjað
á þessu fyrir tuttugu árum síðan.
Staðreyndin er sú að fjöldinn allur
af bátum hefur grotnað niður og
margir hafa verið brenndir á ára-
mótabrennum. En mér virðist að
það hafi orðið viðhorfsbreyting
varðandi varðveislu á þessum
gömlu, sögulegu bátum.“
Eins og áður segir lærði Ragnar
strax í æsku það sem til þarf í
bátasmíðar. Það er þó ekki fyrr en
allra síðustu ár sem hann hefur
einbeitt sér að viðgerðum á bát-
um. „Ég er nú búinn að gera
margt um dagana. Ég er múrari
og hef lengstaf unnið við smíðar
og framundir sextugt var ég auk
þess á rækjubáti í Ísafjarðardjúpi,
sem ég og Guðmundur yngsti
bróðir minn gerum enn út. Síðan
á ég Sómabát til þess að skjótast
norður í Reykjarfjörð. Jörðina
eigum við ennþá og rekum þar
ferðaþjónustu á sumrin.“
Ragnar segist hafa ágætar að-
stæður til þess að gera upp gamla
árabáta. „Ég, bróðir minn og
frændi okkar keyptum saman
nokkuð stóra skemmu úr þrotabúi
Nasco sem kallast Sandbúðir. Þar
mun ég vinna að því í vetur að
gera Friðþjóf upp og ég hef feng-
ið fyrirspurnir um viðgerðir á
fleiri bátum. Mér sýnist því að ég
þurfi ekki að kvíða verkefnaleysi.
Það er hins vegar spurningin hver
fæst til þess að taka við þegar ég
hætti þessum smíðum. Guð-
mundur bróðir minn kann að vísu
handbrögðin, en hann vantar
reynsluna,“ sagði Ragnar Jakobs-
son.
Ragnar hefur þegar
gert upp tvo sögufræga
báta, annars vegar
Ögra og hins vegar
Mjóna. Og í vetur ætlar
hann að takast á við
það verkefni að gera
upp bringingarbátinn
Friðþjóf sem hefur leg-
ið undir skemmdum í
marga áratugi.
Mynd: BB/Halldór Sveinbjörnsson.