Morgunblaðið - 02.12.2014, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 2. DESEMBER 2014
Þórunn Kristjánsdóttir
thorunn@mbl.is
Ísland er meðal fimm landa þar sem
lífslíkur eftir greiningu krabba-
meins eru hvað bestar. Þetta kemur
fram í nýrri grein
í breska lækna-
blaðinu The Lan-
cet og byggist á
gögnum frá
krabbameins-
skrám sem ná til
rúmlega 25 millj-
óna einstaklinga
sem greinst hafa
með krabbamein
í 67 löndum frá
árunum 1995 til 2009.
Skoðaðar eru lífslíkur eftir fimm
ár frá greiningu. Sjúkdómaflokk-
arnir eru tíu talsins, þar á meðal,
krabbamein í brjóstum, kynfærum
kvenna, meltingarvegi, lungum,
barnaæxli o.fl.
Í heild batnar árangurinn í tíma,
þar sem lífslíkur sjúklinga aukast í
flestum löndum. Það má þakka
hvort tveggja betri greiningu og
meðferð. „Ísland er framarlega í
krabbameinslækningum þegar litið
er á lífshorfur, nánast óháð sjúk-
dómaflokkum og er þar á pari við
lönd þar sem lífshorfur eru bestar
eins og Svíþjóð, Sviss og Bandarík-
in,“ segir Helgi Sigurðsson, prófess-
or við Háskóla Íslands og yfirlæknir
krabbameinslækninga við Landspít-
alann.
Getum við haldið áfram að vera á
þessum stað í ljósi þeirrar stöðu
sem er í heilbrigðiskerfinu? „Það
eru blikur á lofti. Ef við ætlum að
halda þessari stöðu þá verðum við
að halda áfram að bæta okkur og
sækja fram. En eins og staðan er
núna þá erum við að staðna,“ segir
Helgi.
Svipuð útkoma
Þessar niðurstöður sem nefndar
hafa verið CONCORD 2 eru svip-
aðar þeim sem birst hafa áður í
samanburði á milli Evrópulanda og
Bandaríkjanna og sem ganga undir
heitinu EUROCARE. Þar eru líka
tekin saman gögn um lífslíkur sjúk-
linga allra Evrópulanda, fimm ár frá
greiningu, með svipuðum niðurstöð-
um.
Með bestu lífslíkur eftir greiningu
Morgunblaðið/ÞÖK
Krabbameinslækningar Staðan er góð en ekki má sofna á verðinum.
 Krabbameinslækningar eru framarlega hér þegar litið er á lífshorfur, nánast óháð sjúkdómaflokkum
 Verðum að halda áfram að sækja fram en erum að staðna, segir yfirlæknir krabbameinslækninga
Helgi
Sigurðsson
Í gær var brugðist skjótt við því að jólatréð sem stóð á Austurvelli og var gjöf
til Reykjavíkurbúa frá vinum vorum og frændum í Ósló í Noregi, eyðilagðist í
veðurofsanum um helgina. Norska tréð var fjarlægt af Austurvelli, en Dagur
B. Eggertsson borgarstjóri tók að sér að fella nýtt jólatré sem stóð á landi
Skógræktarfélags Reykjavíkur við Rauðavatn. Ljós hins nýja jólatrés verða
tendruð á sunnudaginn á Austurvelli við árlegan fögnuð borgarbúa.
Jólunum bjargað og nýtt jólatré sótt í skóginn
Óslóartréð eyðilagðist í óveðrinu
Morgunblaðið/Golli
Hrannar Pétursson, fyrrverandi
framkvæmdastjóri samskiptasviðs
hjá Vodafone, hefur verið ráðinn
til forsætisráðu-
neytisins í tvo
mánuði. Áform-
að er að taka til
heildarendur-
skoðunar stefnu
Stjórnarráðsins
í upplýsinga- og
samskipta-
málum og mun
Hrannar stýra
því.
Stjórnarráðið
ætlar að horfa á samfélagsmiðla
til að reyna að ná betur til ungs
fólks og horfir sérstaklega til
Eistlands í þeim efnum en landið
þykir framarlega á samfélags-
miðlum. Lögreglan hefur einnig
slegið í gegn meðal fólks með lif-
andi og skemmtilegum upplýs-
ingagjöf.
Stjórnarráðið vill þannig efla
upplýsingagjöf og skerpa á
áherslum í samskiptum við al-
menning, fjölmiðla og hags-
munaaðila í atvinnulífinu. Þetta
er meðal þess sem kemur fram í
tilkynningu sem Stjórnaráðið
sendi frá sér í gær.
Hrannar
stýrir sam-
skiptum
Hrannar
Pétursson
Í rannsókninni sem nefnist
CONCORD-2 og birtist í hinu
virta tímariti LANCET eru born-
ar saman krabbameinsskrár í 67
löndum. Þar kemur m.a. fram að
Ísland er meðal fimm landa þar
sem lífslíkur eru 70% eða meiri
eftir meðferð við krabbameini í
kynfærum kvenna, fimm árum
eftir greiningu. Hin fjögur lönd-
in eru: Máritíus, Suður-Kórea,
Taívan og Noregur. Minnstu lífs-
líkur eftir greiningu á þessu til-
tekna krabbameini eru í Líbíu í
Afríku.
70% lífslíkur
67 LÖND BORIN SAMAN
Karl Eskil Pálsson
karlesp@simnet.is
Stöðugildum hjá sveitarfélögum
landsins hefur fjölgað ár frá ári,
samkvæmt Árbók sveitarfélaga.
Þann 1. apríl á þessu ári voru
stöðugildin samtals 20.362 en á
sama tíma í fyrra voru stöðugildin
samtals 20.132. Þeim fjölgaði því
um 230 á einu ári, sem er svipaður
fjöldi stöðugilda og hjá Borg-
arbyggð.
Ef litið er fimm ár aftur í tím-
ann, kemur í ljós að stöðugildum
hjá sveitarfélögum landsins hefur
fjölgað um 931, sem er álíka fjöldi
og stöðugildin eru samtals hjá
Garðabæ og Fljótsdalshéraði.
Málefni fatlaðra ástæðan
„Ástæðan er fyrst og fremst sú
að sveitarfélögin tóku við þjónustu
við fatlað fólk í byrjun 2011, sam-
kvæmt samningi við ríkið. Starfs-
menn ríkisins sem störfuðu við
málaflokkinn voru um eitt þúsund
og sú tala er nokkuð nálægt fjölg-
un stöðugilda hjá sveitarfélög-
unum á síðustu fimm árum,“ segir
Gunnlaugur Júlíusson, hagfræð-
ingur Sambands íslenskra sveitar-
félaga. „Ef við tökum frá þennan
málaflokk, hefur stöðugildum lík-
lega fækkað eitthvað, þótt ég hafi
þær tölur ekki alveg tiltækar. Ég
get nefnt grunnskólann sem dæmi,
þar hefur stöðugildum fækkað
nokkuð á undanförnum árum, þar
hefur verið ráðist í ýmsar hagræð-
ingaraðgerðir,“ segir Gunnlaugur.
Þjónustusvæðin vegna málefna
fatlaðra eru 15 talsins á landinu en
viðmiðunin er sú að á hverju
svæði skuli vera að lágmarki átta
þúsund íbúar. Þjónusta innan
svæðisins er veitt af einstökum
sveitarfélögum, byggðasamlagi
eða öðru formlegu samstarfi sveit-
arfélaga.
Ljóst er að sveitarfélögin eru
ekki sátt við fjárhagslega þáttinn
varðandi yfirtökuna á málefnum
fatlaðs fólks. Í bréfi Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga til fjár-
laganefndar Alþingis kemur fram
að halli sveitarfélaganna vegna
málaflokksins gæti að óbreyttu
numið 1,5 milljörðum króna á
næsta ári. Í bréfinu kemur einnig
fram að fjölgun notenda þjónust-
unnar hafi verið yfir 10% á ár-
unum 2011 til 2013, meðal annars
vegna fleiri notenda þjónustu í
yngsta aldurshópnum, eða yfir
30% frá því sveitarfélögin tóku við
verkefninu. Jafnframt hafi þjón-
ustustigið verið hækkað. Bent er á
að biðlistar eftir þjónustu hafi
styst á tímabilinu.
Skerða þarf þjónustuna
Í bréfi Sambands íslenskra
sveitarfélaga til fjárlaganefndar
segir að ríkið þurfi að leggja til
rúmlega 3,1 milljarð króna á næsta
ári til málaflokksins, umfram það
sem nú er. Þar af þurfi að hækka
útsvarstekjur sveitarfélaganna um
1,5 milljarða króna.
„Þær fréttir sem fram hafa kom-
ið síðustu daga um breytingar á
fjárlagafrumvarpinu fela í sér að
fjárlaganefndin ætli ekki að bregð-
ast við þessum upplýsingum, sem
þýðir væntanlega ekkert annað en
að skera verður niður þjónustu við
fatlað fólk, eða að sveitarfélögin
dragi úr á öðrum sviðum. Það er
þá á ábyrgð ríkisstjórnarinnar og
Alþingis,“ segir Karl Björnsson,
framkvæmdastjóri Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga.
Stöðugildum hjá sveitarfélögum fjölgar
 Vilja aukið fjármagn vegna málefna fatlaðra  Tap næsta árs að óbreyttu 1,5 milljarðar króna
Stöðugildi hjá nokkrum sveitarfélögum
Reykjavík
Kópavogsbær
Hafnarfjarðarbær
Akureyrarbær
Ísafjarðarbær
Fljótsdalshérað
Öll sveitarfélög landsins
7.286
1.571
1.278
1.470
269
245
19.431
7.493
1.713
1.390
1.582
264
247
20.132
7.647
1.747
1.393
1.538
271
244
20.362
Sveitarfélag 1.apríl 2009 1.apríl 2013 1.apríl 2014