Tímarit Máls og menningar - 01.06.1993, Page 77
þing og verða einn af máttarstólpum þjóðfélagsins. Og þegar þeir riðu
frá Hlíðarenda að Markarfljóti þá togar Gunnar svo harkalega í beislið á
hestinum að hann drepur við fæti, stígur svo af baki og segir: „Fögur er
hlíðin svo að mér hefur hún aldrei jafnfögur sýnst, bleikir akrar en slegin
tún, og mun eg ríða heim aftur og fara hvergi.“
Prestamir og heildsalamir hafa allar götur síðan reynt að telja okkur
trú um að ættjarðarástin hafi gripið Gunnar skyndilega og hann hafi orðið
sjúkur af ást til hlíðarinnar og akranna. En sá sem kann að hlusta eftir
hófataki tímans og getur horft yfir haf aldanna veit að einungis eitt vakti
fyrir Gunnari. Það var gróðavonin.
En svona er hægt að villa um fyrir þeim sem drottinn hefur ekki gefið
spekt til að skilja leyndardóma mannlífsins.
Júnímorgunn; hinn úngi dagur er þrúnginn fagnandi fyrirheitum vor-
komunnar; mettaður firð hinnar fjarlægu nætur sem er langt að baki
meðan úrgur veruleiki morgundagsins hefur enn ekki vitjað hinnar
kviðþúngu jarðar; tveir menn í morgunskímu; og fljótið.
Gunnar Hámundason á Hlíðarenda, mestur garpur á norðurlöndum,
ætíar utan; sekur maður; útlagi. Golan sem leikur um hið írauða skegg
og jarpa lokka þessa manns, hún sýngur; það er saungur heimsins. Þessi
maður hefur dvalið með heimsfrægum konúngum. Hann hefur átt að
eyrarúnu þá konu sem einginn maður var hennar verður; hann hefur snúið
á vitrustu lögspekínga landsins; hann hefur átt merkilegasta hund í heimi.
Hvur er þessi maður? Hann er frægur af verkum sínum og að sögn öllum
öðrum mönnum fremri í þeirri óviðjafnanlegu kurteisi að hoppa hátt.
Afturámótí er hann í seinni tíð orðinn æ ónýtari morðíngi, og honum
leiðist óskaplega sú iðja að kljúfa menn í herðar niður. Það eru einhverjir
menn sífellt að nauða í honum að kljúfa sig í herðar niður og að honum
hefur sett slrkan leiða við þessa þrálátu málaleitan að hann sér nú sitt
óvænna og ætlar að sigla. Hvur er þessi garpur sem bróðir hans ríður með
honum, og ætlar með honum utan, í útlegð og sekt? Hann er mestur
afspríngur skrafvina Óðins og Þórs á norðurlöndum og fer fetið í grun-
sælli golu júmmorgunsins og hann hefur ákveðið að leita suður til landa
að frægð og hylli tignustu stríðsmeistara heimsins.
Ég fer hvergi, segir hann.
TMM 1993:2
75