Fréttatíminn - 30.01.2015, Qupperneq 2

Friðrik gerður að
heiðursborgara
Friðrik Ólafsson, stórmeistari í skák, var
gerður að heiðursborgara Reykjavíkur við
hátíðlega athöfn í Höfða, á miðvikudag.
Friðrik er sjötti einstaklingurinn sem
gerður er að heiðursborgara Reykjavíkur-
borgar. Þeir sem hlotið hafa þessa nafnbót
áður eru; séra Bjarni Jónsson árið 1961,
Kristján Sveinsson augnlæknir árið 1975,
Vigdís Finnbogadóttir árið 2010, Erró árið
2012 og Yoko Ono árið 2013.
Friðrik er fæddur árið 1935 og varð Ís-
landsmeistari í skák aðeins 17 ára gamall.
Hann varð Norðurlandameistari árið eftir
og stórmeistari í skák árið 1958, fyrstur
íslenskra skákmanna.
43 sagt upp í
Landsbankanum
Landsbankinn hefur ákveðið
að segja upp 43 starfsmön-
num vegna breytinga á rekstri
og hagræðingar. Þrjátíu starf-
smönnum var sagt upp í höfuðstöðvum
bankans og þrettán í Flugstöð Leifs
Eiríkssonar. Óvissa er um hvort afgreiðsla
bankans verður áfram rekin í flugstöðinni
en uppsagnirnar í höfuðstöðvunum eru
meðal annars sagðar vera vegna þess að
úrvinnslu á málum tengdum hruninu er
lokið.
Kanínukjöt vinsælt
Vinsældir kanínukjöts hér á landi hafa
aukist mikið að undanförnu. Fyrirtækið
Kanína ehf. fyrir norðan stefnir á að
slátrað verði einu sinni í mánuði framvegis.
Birgit Kositzke, eigandi fyrirtækisins, segir
í samtali við Bændablaðið
að verð á íslensku kanínu-
kjöti verði svipað og á
nautalund. Eskja
í Reykjavík hefur
umboð fyrir
kanínukjötið.
Algengt að reynt sé að svindla á fólki
Tæp lega 73% Íslend inga, 18 ára og eldri, hafa lent í því að reynt hafi verið að
svindla á þeim eða svíkja af þeim fé. Þetta kem ur fram í nýrri könn un Capacent Gal-
lup. Tæp lega 52% segja að óprúttn ir aðilar hafi haft sam band í gegn um tölvu póst,
rúm 30% í gegn um síma og tæp lega fjórðung ur seg ir að sam band hafi verið haft í
gegn um SMS-skilaboð.
R annsóknir erlendis gefa mis-vísandi upplýsingar, margar hverjar segja heimafæðingar
vera öruggar, og jafnvel öruggari en
sjúkrahúsfæðingar, en svo eru aðrar
sem gefa til kynna ákveðna hættu
fyrir barnið. Þess vegna ákváðum
við að rannsaka heimafæðingar,“
segir Berglind Hálfdánsdóttir, ljós-
móðir og doktorsnemi. Rannsóknin
tók aðeins til hraustra kvenna í lág-
um áhættuhópi.
Enginn sjáanlegur munur á út-
komu barnanna
„Við fundum engan marktækan
mun á útkomu barnanna svo það
er erfitt að fullyrði um þann þátt
með vissu. En við sjáum marktæk-
an mun í inngripum við fæðingar-
ferlið. Bæði með hríðaörvun með
lyfjum og mænurótardeyfingu og
við sjáum aukna tilhneigingu til al-
varlegra blæðinga hjá konum sem
fæða á sjúkrahúsum. Þar virðist
því vera kominn í ljós skýr áhættu-
þáttur fyrir þær konur sem velja
að fæða á sjúkrahúsi. Þannig að ef
við viljum draga úr inngripum og
hættulegum blæðingum hjá kon-
um eftir fæðingu, þá getur heima-
fæðing verið ein af þeim leiðum
sem við getum farið til þess,“ segir
Berglind en næsta skref í hennar
rannsóknunum mun einmitt vera
að skoða hvaða þættir teljast til
áhættuþátta fyrir heimafæðingu
og hvaða ekki.
Fleiri ljósmæður kjósa heima-
fæðingar
Hlutfall heimafæðinga á Íslandi er
2,2% og fer sífellt hækkandi. Berg-
lind telur að aukin upplýsinga-
öflun útskýri það að hluta til en
annað sem skipti máli eru breyttar
áherslur í ljósmæðranáminu.
„Fyrir aldamót fór ljósmæðra-
námið í fyrsta sinn inn í Háskól-
ann sem sjálfstæð fræðigrein sem
er stýrt af ljósmæðrunum sjálfum,
en áður fyrr var námið í höndum
lækna. Þá fór að verða miklu sterk-
ari hugmyndafræði ljósmæðra um
eðlilega fæðingu, þær hugmyndir
að fæðing eigi að vera eðlileg þar
til annað kemur í ljós. Og þá fara
hlutir eins og heimafæðing að eiga
meira upp á pallborðið. Þannig að
það er ekki bara fjölgun á konum
sem vilja eiga í heimahúsi, heldur
líka á ljósmæðrum sem vilja sinna
heimafæðingum.“
Halla Harðardóttir
halla@frettatiminn.is
 BaRnsBuRðuR Rannsókn ljósmóðuR og doktoRsnema
Með aukinni þekkingu verða heimafæðingar sífellt vinsælli og á Íslandi er tíðni þeirra sú hæsta
á Norðurlöndunum, eða 2,2%. Rannsókn Berglindar Hálfdánsdóttur, ljósmóður og doktorsnema,
um útkomu heimafæðinga á Íslandi sýnir að fæðingar á sjúkrahúsum leiða frekar til alvarlegra
blæðinga hjá móður en fæðingar í heimahúsum.
Heimafæðingar ekki
áhættusamari en fæð-
ingar á sjúkrahúsum
Hátt hlutfall
heimafæðinga í
Hollandi
Á Íslandi er tíðni heimafæðinga sú
hæsta á Norðurlöndunum, eða 2,2%
allra fæðinga, og aðeins tvö Evrópu-
lönd eru með hærri heimafæðinga-
tíðni, Bretland og Holland. Tíðnin er
nokkrum prósentum hærri hjá Bretum
en Íslendingum en Hollendingar
eru með hátt í 30% tíðni. Áður en
að sýklalyfin komu til sögunnar
var konum ráðlagt að fæða ekki á
sjúkrahúsum vegna smithættu. Allar
fæðingar, hér og annarsstaðar, áttu
sér alltaf stað í heimahúsum þangað
til um miðja síðustu öld, þegar það
varð hálfgert tískufyrirbæri að eiga
á sjúkrahúsum. Allt í einu þótti mun
öruggara að eiga á sjúkrahúsum og á
aðeins örfáum áratugum varð það al-
gjört norm. En einhverra hluta vegna
varð það aldrei normið í Hollandi, þar
sem heimafæðing telst til grunn-
þjónustu innan heilbrigðiskerfisins en
ekki jaðarþjónustu.
Berglind Hálfdánsdóttir, ljósmóðir og
doktorsnemi: „Ef við viljum draga úr
inngripum og hættulegum blæðingum
hjá konum eftir fæðingu, þá getur
heimafæðing verið ein af þeim leiðum
sem við getum farið til þess.“
 FjölmiðlaR FjáRhagsstaða RÚV Bætt með Útleigu
Mötuneyti RÚV fært niður í bílakjallara
„Það var fyrirhugað að leigja út 1000
fermetra, en með þessum samningi
er verið að leigja út 2000 fermetra
sem er meira en við vonuðumst eft-
ir,“ segir Hildur Harðardóttir, fram-
kvæmdarstjóri hjá RÚV.
Stórum áföngum var náð í lóða-
og leigumálum Ríkisútvarpsins
í gær en þá voru afgreiddar þrjár
samþykktir í borgarráði sem snúa
að lóð og húsnæði við Efstaleiti.
Í fyrsta lagi var forsögn að sam-
keppnislýsingu um deiliskipulag
Efstaleitis samþykkt. Samhliða því
staðfesti borgarráð samkomulag
við Ríkisútvarpið um uppbyggingu
lóðar. Í þriðja lagi var samþykktur
leigusamningur þar sem Reykjavík-
urborg tekur á leigu hluta Útvarps-
hússins til fimmtán ára.
Þar stendur til að starfrækja
þjónustumiðstöð Laugardals, Háa-
leitis og Bústaða sem er nú til húsa
í Síðumúla og eru starfsmenn 500
talsins. Reykjavíkurborg stefnir
að því að hefja starfsemi í Efsta-
leiti í vor.
„Þjónustumiðstöðin tekur yfir
fjórðu og fimmtu hæðirnar alveg,
með smá hluta af þriðju hæðinni
sem og hluta af annarri hæðinni.
Þjónustumiðstöðin verður svo
með sameiginlegan inngang og
móttöku með RÚV,“ segir Hildur.
Stefnt er að því að mötuneyti Ríkis-
útvarpsins, sem áður var á fimmtu
hæðinni, flytjist í núverandi bíla-
kjallara, þar sem verður opnað út
til suðurs og gert samkomusvæði
utandyra sem nýtist öllu húsinu.
„Það er ljóst að við þurfum að færa
auglýsingadeildina og fjármála-
deildina innar á annarri hæðinni
þar sem deildirnar eru nú þegar
og hafist verður handa við þessar
breytingar á næstu misserum,“
segir Hildur.
Þessar samþykktir eru stórir
áfangar fyrir Ríkisútvarpið en sem
kunnugt er hefur verið unnið að
endurskipulagningu RÚV síðan
nýir stjórnendur tóku við síðastliðið
vor. Þessar aðgerðir eru fallnar til
þess að bæta fjárhagsstöðu Ríkisút-
varpsins. Leigusamningurinn fær-
ir Ríkisútvarpinu leigutekjur upp á
tæplega 60 milljónir króna á ári auk
þess sem ýmis rekstrarkostnaður
fasteignarinnar lækkar við þessa
breytingu. -hf
Þjónustumiðstöðin tekur yfir fjórðu
og fimmtu hæðirnar alveg, með smá
hluta af þriðju hæðinni sem og hluta af
annarri hæðinni. Ljósmynd/Hari
2 fréttir Helgin 30. janúar-1. febrúar 2015