Húnavaka - 01.05.1995, Síða 41

HÚNAVAKA
39
hill var mikið kappsmál að láta það ekki bíða því komið var fram á
haust og allra veðra von á úthöfunum. Coghill var orðinn vanur að
berjast \dð vatnið og hafði sér til fulltingis traustan mannskap sem
hann treysti til stórræða.
Að þessu sinni liafði Coghill frétt að Ingvar í Sólheimum ætti
svartan forystusauð sem mikið orð fór að sökum vits og áræðis. En
hann hafði kynnst því á sínum ferðum hversu mikils virði það var
að hafa öflugt forystufé fyrir hjörðunum. Falaðist Coghill eftir
sauðnum en Ingvar taldi að illa væri farið með góðan sauð að etja
honum út í slíkt forað sem Blanda var. Coghill hafði þó sitt fram
með þeim skilmálum að ef sauðurinn dræpist í ánni skyldi Coghill
greiða fyrir hann með jafn mörgum pundum í gulli eins og sauður-
inn vigtaði upp úr ánni. En ef hann kæmist heill aftur til Sólheima
þyrfti hann ekkert að borga.
Lá nú leiðin yfir Sólheimaháls og var sauðurinn ávallt fyrir hópn-
um. Þegar að ánni kom hljóp sauðurinn yfir ána og féð á eftir.
Komst allur hópurinn yfir þó tæpt stæði. Þegar allur hópurinn var
kominn yfir ána var sauðurinn handsamaður og sendur til baka.
Þegar hann kraflaði sig upp á bakkann aftur fórnaði Coghill hönd-
um og hrópaði: „Engin pund, andskota blakkurinn.“
Eins og áður sagði voru viðskipti Slimon verslunarinnar afar mik-
ilvæg fyrir íslenska bændur. Ekki spillti fyrir framkoma þessa vel-
stæða kaupmanns en hann var sérlega fjörugur við kaupin og sýndi
oft mikið drenglyndi þegar lítilmagni átti í hlut. Ef einhver fátækur
setti upp lægra verð fyrir hest en raunhæft var, átti Coghill til að
skellihlægja og segja: ,Andskotans vitlaus. Karlinn kann ekki að
selja hestinn", og greiddi hærra verð en upp var sett.
Coghill hvatti bændur til að stofna verslunarfélög og á þessum
árum voru nokkur verslunar- og kaupfélög stofnuð. Búnaðarfélag
S\'ínavatnshrepps tók að sér að hafa milligöngu um viðskiptin við
Coghill. Stjórnin réð Brynjólf Líndal til að annast kaupin fyrir
þeirra hönd. Hann fékk 2 til 5 prósent af vöruverðinu fyrir að safna
pöntunum og gera upp við viðskiptaaðila.
Sumarið 1885 ritaði 21 alþingismaður þakkarávarp til þeirra
Slimons og Coghills í viðurkenningarskyni fyrir þau miklu hlunn-
indi sent Islendingar höfðu haft að viðskiptum þeirra. I ávarpinu
var tekið fram, að viðskiptin hefðu bætt mjög úr peningaeklu
landsmanna. Þá hefði Coghill með dugnaði sínum og drengskap,