Fréttablaðið - 15.07.2015, Blaðsíða 36

15. júlí 2015 MIÐVIKUDAGUR| MENNING | 20
Umsóknarfrestur 1. september
Rannsóknasjóður
„Þetta er stærsta áskorunin
hingað til,“ segir Anna Jónsdótt-
ir sópran um tónleikana í Stef-
ánshelli í Hallmundarhrauni
annað kvöld, fimmtudag, klukk-
an átta. Hún ætlar að syngja þar
íslensk þjóðlög án undirleiks og
eftir sínu höfði auk þess að lýsa
sögu laganna.
Páll Guðmundsson í Húsafelli
ætlar að auðga viðburðinn með
því að spila á steinhörpuna tvö
lög eftir sjálfan sig, við sléttu-
bönd eftir afa sinn og alnafna.
„Mér er sérlegur fengur að því
að fá Pál með mér. Lögin hans
eru ákaflega falleg og í anda
þjóðlaganna. Hann tók líka vel í
að koma þarna fram enda er hell-
irinn í túnfætinum hjá honum.“
Þetta eru áttundu tónleikar
Önnu í röðinni Uppi og niðri og
þar í miðju og hún hefur þegar
sungið í tveimur hellum, Vatns-
helli á Snæfellsnesi og Kletts-
helli í Vestmanneyjum. En gam-
anið hófst í gömlum tanki norður
í Djúpavík á Ströndum.
Anna ætlar í Stefánshelli í dag
að koma þar fyrir kertum og
tröppum því fólk þarf aðeins að
stíga niður í hellinn. Hún segir
umhverfið geggjað. En hvern-
ig er leiðin? „Þeir sem koma úr
Reykjavík beygja af þjóðveg-
inum rétt áður en komið er að
Borgarfjarðarbrúnni. Svo er
keyrt gegnum Húsafell, fram hjá
Kalmanstungu og aðeins lengra
en Surtshellir.“ - gun
Umhverfi ð er geggjað
Stefánshellir í Hallmundarhrauni breytist í tónleika-
sal annað kvöld þegar Anna Jónsdóttir syngur þar
þjóðlög og Páll á Húsafelli leikur á steinhörpu.
SÖNGKONAN Anna ætlar að koma fyrir
kertum og stiga í hellinum í dag og taka
nokkra tóna með Páli.
MENNING
TÓNLIST ★★★★
Sumartónleikar í Skálholti
laugardaginn 11. júlí.
Kórinn Hljómeyki flutti tónlist eftir
Stefán Arason.
Sumartónleikar í Skálholti hafa
verið fastur liður í menningarlíf-
inu í rúm fjörutíu ár. Hátíðin var
lengi afar vegleg en hefur mátt
þola gríðarlegan niðurskurð á síð-
ustu misserum.
Í ár stendur hátíðin á tímamót-
um. Sigurður Halldórsson, sem
hefur verið listrænn stjórnandi,
sagði starfi sínu lausu nýverið og
með honum var staðan lögð niður.
Í staðinn tók við listrænt teymi
sem vinnur launalaust. Það tekur
virkan þátt í tónleikunum sem tón-
skáld, flytjendur eða leiðbeinendur
á vinnustofum hátíðarinnar. Þetta
eru þau Sigurður Halldórsson sem
fyrr var nefndur, auk Elfu Rúnar
Kristinsdóttur fiðluleikara og
Huga Guðmundssonar tónskálds.
Hvort peningarnir eru betur nýtt-
ir með þessu fyrirkomulagi verður
að koma í ljós.
Tónleikar laugardagsins voru
a.m.k. fínir. Þar voru flutt kór-
verk eftir Stefán Arason, en hann
hefur ekki verið mjög áberandi í
tónleikalífinu hérlendis undanfar-
ið. Hann hefur líka verið búsettur
í Danmörk um árabil.
Kórinn Hljómeyki söng verkin,
sem voru öll án undirleiks. Tón-
leikarnir hófust á því að kórinn
gekk inn í kirkjuna syngjandi lag
sem hét viðeigandi nafni: Syngið
nýjan söng! Laglínan var falleg,
hún var einföld en grípandi. Smám
saman varð tónlistin þó flóknari.
Hluti kórsins brá sér þá gjarnan
í hlutverk undirleikshljóðfæris,
myndaði liggjandi hljóma sem féll
einkar vel að söng hinna kórmeð-
limanna. Um var að ræða ómstríða
hljómaklasa sem voru fallega
útfærðir af kórnum.
Í það heila var tónlistin þung,
jafnvel þunglyndisleg, og sver sig
þannig í ætt við gríðarlegt magn
íslenskra tónverka sem hafa trúar-
lega skírskotun. Það er eins og að
gleði og kristin trú séu algerlega
ósamræmanleg hugtök í huga
íslenskra tónskálda! Hér með er ég
ekki að gera lítið úr Stefáni; tón-
listin hans var vönduð og hugvit-
samleg, tók óvæntar sveigjur sem
voru samt eðlilegar; uppbyggingin
var sannfærandi og full af stemn-
ingu. Alvarleg tónlist getur verið
heillandi líka.
Sérstaklega verður að nefna
stórt og mikið verk, Future
Requiem við ljóð eftir Jens Carl
Sanderhoff. Innblásturinn er
fenginn frá kaþólskri sálumessu,
kaflarnir eru þeir sömu og í mess-
unni, en textarnir eru nýir. Þetta
eru dapurlegar hugleiðingar um
hinstu rök tilverunnar, dauðann
og tilganginn með lífinu, ef hann
er þá einhver. Rétt eins og hinar
tónsmíðarnar var andrúmsloftið
dökkt, tónmálið var margbrotið og
sumpart fráhrindandi, en þar var
líka frumleiki og fegurð.
Kórinn söng afar glæsilega,
söngurinn var hreinn og tilfinn-
ingaþrunginn og gerði tónlist-
inni viðeigandi skil. Eins og fyrr
segir vona ég að ég eigi eftir að
heyra fleiri verk eftir Stefán, tón-
list hans á greinilega fullt erindi í
tónleikaflóruna hérlendis.
Jónas Sen
NIÐURSTAÐA: Mögnuð kórtónlist
sem var fallega flutt.
Syngið nýjan söng á Skálholtshátíð
TÓNSKÁLDIÐ
Hljómeyki
flutti verk eftir
Stefán Arason
á Skálholts-
hátíðinni.
Á förnum vegi – annar hluti er sýn-
ing á svarthvítum ljósmyndum Dags
Gunnarssonar sem verður opnuð
í Grófarhúsinu við Tryggvagötu
á morgun. Eins og nafnið gefur til
kynna tengist þessi sýning annarri
sýningu sem nú stendur yfir í Ljós-
myndasafni Reykjavíkur. Hér ber að
líta andlitsmyndir af því fólki sem
slæðist fram fyrir linsu ljósmyndar-
ans á förnum vegi. Sýningarstjóri er
Harri Gylfason.
Um andlitsmyndir segir Dagur:
„Góðar andlitsmyndir hreyfa við
okkar innsta kjarna því þær vekja
forvitni og viðbrögð sem spanna
allan tilfinningaskalann. Við skönn-
um stöðugt þau andlit sem verða á
vegi okkar, það er hluti af viðvör-
unarkerfi undirmeðvitundarinnar.
Er viðkomandi vinveittur eða fjand-
samlegur? Skyldur okkur eða fram-
andi? Glaður eða reiður?
Andlitsmyndir tala til okkar með
beinum hætti. Það þarf engin próf-
skírteini til að lesa í andlit – það er
hæfileiki sem við fáum í vöggugjöf.“
- mg
Á förnum vegi Dags
Ljósmyndasýning á myndum Dags Gunnarssonar
DAGUR GUNNARSSON
M
YN
D
/Þ
O
R B
JÖ
RG
D
AP
H
N
E
H
AL
L
0
3
-1
2
-2
0
1
5
2
2
:5
9
F
B
0
4
8
s
_
P
0
3
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
2
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
1
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
2
4
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
7
5
1
-3
F
D
C
1
7
5
1
-3
E
A
0
1
7
5
1
-3
D
6
4
1
7
5
1
-3
C
2
8
2
8
0
X
4
0
0
2
A

F
B
0
4
8
s
_
1
4
_
7
_
2
0
1
5
C
M
Y
K