Dagblaðið Vísir - DV - 23.01.2009, Blaðsíða 13
föstudagur 23. janúar 2009 13Fréttir
Tr
yg
g
va
g
a
ta
GÖTUVÍGIN Í MIÐBORGINNI
Eigum pústkerfi
í flestar gerðir bifreiða
Gott verð!
10. nóvember 2008
ALÞInGI
Bónusfáni dreginn að húni
Haukur Hilmarsson mótmælandi flaggaði Bónusfánanum á þaki
alþingishússins. Hann komst undan eftir að mótmælendur slógu
skjaldborg um hann. fólk kastaði eggjum og tómötum í þinghúsið.
Vitorðsmaður Hauks studdi við stigann sem hann klifraði upp og var
haldið fram eftir degi af lögreglunni. talið er að 4 þúsund manns hafi
verið á austurvelli þennan dag.
22. nóvember 2008
LÖGreGLUSTÖÐIn vIÐ HverFISGÖTU
Vildu Hauk lausan
Mótmælin byrjuðu sem friðsamleg mótmæli en enduðu sem umsátur
um lögreglustöðina. Haukur Hilmarsson var hnepptur í gæsluvarðhald
vegna eldra máls og kröfðust mótmælendur þess að hann yrði látinn
laus. Þegar því var ekki sinnt byrjuðu nokkrir mótmælendur að sparka
í hurðina þar til hún gaf sig og þá réðst lögreglan til atlögu með
piparúða.
1. deSember 2008
SeÐLAbAnKInn
Sömdu við lögreglu
Í kringum hundrað manns komu sér fyrir í anddyri seðlabanka Íslands
og kröfðust þess að fá að tala við davíð Oddsson. Krafan var sú að
hann myndi víkja úr embætti. Lögregla sagði að aðgerðin væri ólögleg
mótmæli og hótaði að nota piparúða. að lokum náðu mótmælendur
að semja við lögreglu um að ef lögreglan sneri við og gengi í burtu
myndu mótmælendur gera slíkt hið sama.
9. deSember 2008
ALÞInGI
„Út, út, drullið ykkur út“
Hópur manna réðst inn á palla alþingis og krafðist þess að þing-
mennirnir færu út. sjö voru handteknir og kom til átaka milli lögreglu
og mótmælenda þegar þeir reyndu að frelsa vini sína með því að
mynda skjaldborg um lögreglubifreið fyrir utan þinghúsið. Hópur sem
kallar sig aðgerð aðgerð lýsti ábyrgð á hendur sér vegna stöðvunar á
þingfundinum.
21. jAnúAr
AUSTUrvÖLLUr
Upphaf
janúarbyltingarinnar
Þúsundir manna komu saman á austurvelli og mynduðu mikinn
háváða með alls kyns tólum. Á annað hundrað lögreglumanna vörðu
þinghúsið sem var grýtt með eggjum og skyri. rúður voru brotnar
og var piparúða sprautað á mótmælendur. Óslóartréð var fellt og því
kastað á bál sem var tendrað við inngang þinghússins. Á þriðja tug
manna voru handteknir.
22. jAnúAr
STjórnArrÁÐIÐ, ALÞInGI
OG ÞjóÐLeIKHúSKjALLArInn
Táragas á Austurvelli
Mótmælt var við stjórnarráðið, alþingi og Þjóðleikhúskjallarann fram
á nótt. rúður voru brotnar í þinghúsinu og stjórnarráðinu. reynt var
að kveikja í aðaldyrum alþingishússins og voru bál tendruð víða um
bæinn. Lögreglan beitti kylfum, piparúða og táragasi á austurvelli eftir
að steinum var hent í átt að lögreglumönnum. Þúsundir voru saman
komnar en enginn var handtekinn.
F r j á l s t , ó h á ð d a g b l a ð
fimmtudagur 22. janúar 2009 dagblaðið vísir 15. tbl. – 99. árg. – verð kr. 347
ísland er
stjórnlaust
mótmælendur ruddust inn á samfylkingu
framsókn hugsanlega í rauðgræna stjórn
Ögmundur og Össur funduðu
kjarasamningar í uppnámi
así vill nýja stjórn
leynigÖng frá alþingi
fréttir
Janúarbyltingin setur stJórnarsamstarf í uppnám:
frægir
mótmæla
þorsteinn kragh:
„ég er saklaus“
fólk
landspítali
bannar
facebook
fréttir
Janúarbyltingin hélt áfram í miðborg
Reykjavíkur, annan daginn í röð í gær.
Krafan var skýr. Vanhæfa ríkisstjórn
burt og kosningar strax. Um það bil
þúsund manns voru komnir saman
fyrir framan Alþingishúsið í gær, þar
sem haldið var uppteknum hætti.
Vegna jarðarfarar í Dómkirkjunni og
tillitssemi við aðstandendur, héldu
mótmælendur sem leið lá að stjórn-
arráðinu, þar sem aðsúgur var gerð-
ur að Geir Haarde forsætisráðherra,
í þann mund sem hann var að yfir-
gefa Stjórnarráðið í ráðherrabílnum.
Snjóboltum og eggjum rigndi yfir bif-
reiðina umkringdu mótmælendur
hana og börðu á rúður. Eftir um það
bil fimm mínútna umsátursástand,
komst Geir loks undan. Í samtali við
fréttamenn í Valhöll um kvöldmatar-
leitið í gær, viðurkenndi Geir að sér
hefði verið mjög brugðið.
Við Stjórnarráðið barði hópurinn á
glugga og einhver úr hópnum skvetti
rauðri málningu á húsið. Þá bár-
ust einnig fréttir af því að rúða hefði
brotnað í byggingunni. Óeirðalögregla
myndaði skjaldborg um Stjórnarráðið
á meðan mótmælin stóðu yfir.
Stjórnin er fallin!
Um klukkan fjögur í gær kom mann-
fjöldinn aftur saman við Alþingis-
húsið að lokinni jarðarförinni og hélt
áfram kröftugum mótmælum. Allt
ætlaði um koll að keyra þegar einn
úr hópnum tilkynnti að ríkisstjórnin
væri fallin. Mikil fagnaðarlæti brutust
út og fögnuðu mótmælendur sigri.
Nokkrum mínútum síðar tók Hall-
grímur Helgason rithöfundur til máls
og bar til baka fregnir að stjórnin væri
fallin.
Karnival við Þjóðleikhúsið
Um og yfir þúsund manns voru sam-
ankomin fyrir utan Þjóðleikhúskjall-
arann í gærkvöldi, þar sem Samfylk-
ingarfélag Reykjavíkur fundaði um
stjórnarsamstarfið við Sjálfstæð-
isflokkkinn. Mótmælendur fram-
kölluðu mikinn hávaða og kröfðust
afsagnar ríkisstjórnarinnar. Blaða-
maður DV líkti ástandinu við karn-
ival-stemningu. Kveikt var í stórum
bálkesti á tröppum Þjóðleikhússins,
og hentu mótmælendur ruslatunn-
um, vörubrettum og öðru lauslegu
á bálið. Lúðrasveit lék og taktfast-
ur trommusláttur dundi. Mótmælin
fóru friðsamlega fram, þó um það bil
fimmtíu lögreglumenn hafi verið til
taks. Lögreglan lokaði Hverfisgötunni
frá Klapparstíg vegna mótmælanna,
og niður að Ingólfsstræti.
Algjöra þögn sló á hópinn þegar
fundarmaður tók til máls til þess að
tilkynna niðurstöðu fundarins. Gríð-
arleg fagnaðarlæti brutust út í kjöl-
farið. Fólk faðmaðist og söng gleði-
söngva.
Aðrir en mótmælendur
verði handteknir
DV ræddi við nokkra mótmælendur
á Hverfisgötunni og ljóst var af sam-
tölum við þá að dæma, að krafan er
skýr. „Við krefjumst kosninga og ég
ber það traust til ráðamanna að þeir
fimmtudagur 22. janúar 20092
Fréttir
„RÁÐAMENN EIGA
AÐ HRÆÐAST OKKUR“
vAlgeir örn rAgnArSSon og
liljA KAtrín gunnArSdóttir
blaðamenn skrifa: liljakatrin@dv.is og valgeir@dv.is
Algjöra þögn sló á hóp-
inn þegar fundarmað-
ur tók til máls til þess
að tilkynna niðurstöðu
fundarins. Gríðarleg
fagnaðarlæti brutust út
í kjölfarið.
Janúarbyltingin hélt áfram annan daginn í röð. Mótmælt var við
Stjórnarráðið, þar sem aðsúgur var gerður að geir H. Haarde for-
sætisráðherra. Mannfjöldinn ærðist af fögnuði þegar ótíma-
bær dánarfregn ríkisstjórnarinnar var tilkynnt á Austur-
velli. Þúsundir mótmæltu við fund Samfylkingarinnar.
Mótmæli við Alþingishúsið alþingishúsið
var grútskítugt eftir mótmæli gærdagsins.
Mynd róbert reyniSSon
fimmtudagur 22. janúar 2009 3
Fréttir
„Ég vissi ekki að það væri leið þarna
á milli fyrr en ég ætlaði að fara út,
þá var mér meinaður aðgangur að
aðaldyrum hússins,“ segir Grétar
Mar Jónsson, þingmaður Frjáls-
lynda flokksins. Hann varð að fara
um jarðgöng sem liggja að Blönd-
alshúsi þaðan sem hann komst út
þegar mótmælin stóðu sem hæst í
fyrradag.
Í bílakjallara Alþingishússins
eru dyr að gangi sem endar í Blönd-
alshúsi sem er við hliðina á Alþing-
ishúsinu. Að sögn þingmanna sem
DV ræddi við vissu þeir ekki af þess-
um gangi fyrr en í mótmælunum á
þriðjudag.
Hafði ekki hugmynd
um ganginn
„Þetta er bara steyptur gangur eins
og venjulegur gangur í hvaða húsi
sem er, þetta var ekkert greni heldur
dúkalagt og leit vel út. Ég hafði ekki
hugmynd um þetta en ég vissi að
það væru dyr þarna í bílakjallaran-
um sem liggja að skrifstofum,“ seg-
ir Grétar Mar sem reyndi að komast
út á þriðjudag til að spjalla við fólk
sem var fyrir utan húsið. Hann seg-
ir það vera eðlilegan hlut að fleiri
en ein undankomuleið sé úr hús-
inu en getur ekki sagt til um hvort
gangurinn sé neyðarleið fyrir þing-
menn. „Það getur vel verið að þetta
sé hugsað þannig, að það verði að
vera fleiri en ein undankomuleið ef
það eru ólæti og mikill gauragangur
fyrir utan.“
Neitaði að vera í
stofufangelsi
Jón Magnússon, þingmað-
ur Frjálslynda flokksins,
segir að lögreglan hafi
bannað honum að fara
út um aðaldyr húss-
ins. „Ég sagði, þegar
mér var nóg boðið að
bíða og löggan var
búin að banna mér
að fara út í dálítið
langan tíma, að ég vildi ekki vera í
stofufangelsi og ef fólk vildi berja
mig, þá yrði það bara að fá að berja
mig. Síðan fór ég út bakdyrameg-
in og löggan bað mig að vera ekki
að blanda mér í hópinn af því það
væru innan um aðilar sem gætu
verið hættulegir þó meginhlutinn
væri allt í lagi, það var sú ráðlegging
sem ég fékk þegar ég slapp út þarna
bakdyramegin.“
Jón seg-
ir að hann
hafi ekki
vitað um
ganginn
fyrr en
hann sá
Sturlu
Böðv-
arsson
ganga inn
um dyr í
bílakjall-
aran-
um. „Ég veit ekki hvaða gangur
þetta er, ég sá þegar ég var í bíla-
geymslunni í gær að forseti þings-
ins fór inn um aðrar dyr en ég en
ég vissi ekkert hvert þær lágu,“ seg-
ir Jón og bendir á að öll alvöru þing
séu með undirgöng.
Hann segir að hávaðinn trufli
vissulega starfsemi Alþingis. „Það
er alveg sama á hvaða vinnustað
þú ert, hvort sem það er Alþingi Ís-
lendinga eða annars staðar, og það
er mikil háreysti eða læti í kringum
vinnustaðinn, þá truflar það þig.
Ég sagði í morgun [í gær] að mik-
ið rosalega væri ég orðinn þreyttur
á þessum svissnesku kúaklukkum
sem dundu þarna.“
Undirgöng algeng
Víðsvegar á Norðurlöndunum eru
teikningar af opinberum bygginum
á borð við þinghús og konungshallir
ekki veittar almenningi. Þeir sem
óska eftir upplýsingum um teikn-
ingar af opinberum byggingum á
Íslandi þurfa að gefa upp nafn og
kennitölu sem er síðan sent til ríkis-
lögreglustjóra.
„Ég sagði, þegar mér
var nóg boðið að bíða
og löggan var búin að
banna mér að fara út
í dálítið langan tíma,
að ég vildi ekki vera
í stofufangelsi og ef
fólk vildi berja mig þá
yrði það bara að fá að
berja mig.“
Frá bílakjallara Alþingishússins liggur gangur yfir í Blönd-
alshús sem stendur við hliðina á byggingunni. Gangurinn er
neðanjarðar og gátu þingmenn farið um hann til að komast
út óséðir. Grétar Mar Jónsson þingmaður segir ganginn vera
mjög snyrtilegan með dúk á gólfinu og steyptum veggjum.
LEYNIGÖNG
FRÁ ALÞINGI
Boði loGasoN
blaðamaður skrifar bodi@dv.is
Göng undir fótum mótmælenda meðan mótmæl-
endur beindu sjónum sínum að alþingi gátu þingmenn
farið um leynigöng sem liggja að Blöndalshúsi, við
hlið þinghússins. Þar komust þingmenn út án þess að
mótmælendur yrðu þeirra varir.
MYND GUNNar GUNNarssoN
Fékk nóg jón magnússon nennti
ekki að bíða lengur en fékk ekki
að fara út um aðalinngang.
Fór um leynigöng grétar
mar jónsson var látinn ganga
göngin og komst þannig út.
endurskoði sín mál. Ráðamenn eiga
að hræðast okkur en við eigum ekki
að hræðast þá,“ segir Kristján Hrann-
ar Pálsson í samtali við DV. Hann seg-
ir að krafan sé jafnframt sú að stjórn
Seðlabankans og Fjármálaeftirlitsins
segi af sér. „Ég vil að loksins verði ein-
hverjir aðri handteknir en þeir sem
mótmæla,“ segir Kristján Hrannar.
Valgerður Sigurðardóttir, sem
einnig var á Hverfisgötunni í gær-
kvöldi, segist hafa mótmælt linnulaust
síðustu tvo daga. „Þegar við fengum
fréttir af því um miðjan dag að ríkis-
stjórnin væri fallin, þá hef ég aldrei
séð jafn mikið af hamingjusömu fólki
í kringum mig. Jafnframt hef ég aldrei
verið jafn reið og þegar það kom í ljós
að þetta væri ekki rétt,“ segir hún.
Birna Þórðardóttir mótmælandi
tekur í sama streng. „Þjóðin er loksins
að sýna að hún geti þori og vilji. Þjóð-
inni er nóg boðið af svínaaríi og hef-
ur loksins úthald í að stíga upp. Þessar
samfylkingardruslur, þurfa að hugsa
um annað en stólana sem hafa verið
mjúkir og gefið góð laun,“ segir hún
og bætir við að ríkisstjórnin sé siðlaus
og að hún vilji elta dólgana í fjármála-
geiranum uppi og þeir skili því sem
þeir rændu af þjóðinni, eins og hún
orðaði það.
„Vanhæf ríkisstjórn“ mannfjöldinn
kveikti bál á austurvelli í gær og öskraði í
sífellu einkunnarorð byltingarinnar.
MYND róBert reYNissoN
sparkað í skildi lögreglunnar Þessir ungu
menn gerðu atlögu að lögreglumönnum við
alþingishúsið.
MYND Heiða HelGaDóttir
ÞRIÐJUdagUR 9. dESEMBER 20088 Fréttir
„Út, Út,drullið ykkur
Atli Már GylfAson
blaðamaður skrifar: atli@dv.is
Það var um klukkan þrjú í gær þeg-
ar mótmælendur öskruðu á þing-
menn af áheyrendapöllunum: „Út,
út, drullið ykkur út.“ Við það hóf-
ust slagsmál á milli tuttugu til þrjá-
tíu glímuklæddra mótmælenda og
þingvarða. Lögreglan var kölluð á
vettvang og voru þeir með allt til-
tækt lið á staðnum eða um átta
lögreglubíla og eitthvað í kringum
fjörutíu lögreglumenn.
Mikill hiti var í mótælendun-
um sem öskruðu „Fasistar, fasistar,
bananalýðveldi“ á meðan lögregla
bar út þá mótmælendur sem höfðu
verið handteknir inni í þinghúsinu.
Fimm hinna handteknu eru á þrí-
tugsaldri, einn er undir tvítugu og
einn á fertugsaldri.
reyndu að frelsa
Nokkrir úr mótmælendahópn-
um reyndu að frelsa félaga sína sem
voru bornir út í lögreglubíl. Einn
opnaði dyrnar á lögreglubílnum en
var fljótt snúinn niður af lögreglu.
Mikill hiti var í fólki og áttu blaða-
menn fótum sínum fjör að launa
þegar til átakanna kom. Þá mynd-
uðu nokkrir mótmælendur keðju
fyrir framan einn af lögreglubílun-
um til að stöðva för hans en þeim
var umsvifalaust ýtt frá af lögreglu.
Þá var margvíslegu lauslegu kastað
í lögreglubílinn sem flutti mótmæl-
endurna upp á Hverfisgötu.
Þingmönnum brugðið
Mikil öskur, læti og slagsmál
voru á áheyrendapöllum Alþingis
þegar lögreglumenn gengu fylktu
liði og hófu að bera fólk út. Þing-
mönnum var verulega brugðið og
sagði Siv Friðleifsdóttir, þingmaður
Framsóknarflokksins, að unga fólk-
ið hafi verið mjög reitt.
„Lögreglan tók mjög fast á þessu
strax og örugglega, þeir voru fljót-
ir á staðinn. Okkur brá mjög mik-
ið,“ sagði Siv Friðleifsdóttir en hún
stóð í ræðupúlti Alþingis þegar læt-
in byrjuðu. Aðspurð hvort hún hafi
skilning á aðgerðum mótmælenda
sagði hún: „Ég hef ekki skilning á
svona aðgerðum, ég skil að fólk sé
reitt en ég hef ekki skilning á svona
aðgerðum.“
Ellert B. Schram, þingmaður
Samfylkingarinnar, fylgdist með að-
gerðum lögreglu á bak við Alþingis-
húsið en hann hafði miklar áhyggjur
af „greyið drengjunum“ sem höfðu
verið handteknir af lögreglunni.
Viðbúnaður við Hverfisgötu
Lögreglan var með mikinn við-
búnað við lögreglustöðina á Hverf-
isgötu eftir handtökurnar niðri á Al-
þingi. Svo virðist sem lögreglan hafi
ekki viljað sama umsátursástand
og myndaðist eftir handtökuna á
Hauki Hilmarssyni mótmælanda
en þá varð lögreglan að beita pip-
arúða gegn fjöldanum sem var svo
gott sem búinn að ryðja sér leið
inn í anddyri lögreglustöðvarinn-
ar. Lögreglumenn vöktuðu lóðina
á bak við lögreglustöðina á Hverf-
isgötu og voru sömuleiðis lögreglu-
menn við anddyri lögreglustöðv-
arinnar. Ekki kom þó til átaka við
lögreglustöðina en mótmælend-
urnir höfðu hótað því að halda þar
áfram að mótmæla. Hópi fólks sem
hafði safnast saman fyrir utan lög-
reglustöðina var boðið inn til fund-
ar með yfirstjórn lögreglunnar sem
reyndi hvað hún gat að svara spurn-
ingum mótmælendanna.
Ekki er enn vitað hvort þetta sé
sami hópur og kom saman á Arn-
arhóli snemma í gærmorgun en
þau boð höfðu verið látin ganga að
núna væri kominn tími til „ekki svo
ýkja friðsamlegra mótmæla“.
„Ég hef ekki skilning á
svona aðgerðum, ég
skil að fólk sé reitt en
ég hef ekki skilning á
svona aðgerðum.“
Handteknir fyrir mótmæli Lögreglumenn
handtóku þá sem höfðu sig mest í frammi
og fluttu þá á lögreglustöðina við Hlemm.
Mynd Kristinn
Handteknir fyrir mótmæli Lögreglumenn
handtóku þá sem höfðu sig mest í frammi
og fluttu þá á lögreglustöðina við Hlemm.
Mynd reynir
Bornir út Nokkrir mótmælendanna voru
bornir út úr alþingishúsinu af lögreglu.
Mynd Kristinn
ÞRIÐJUdagUR 9. dESEMBER 2008 9Fréttir
Jólaba2008& skemmtun
Fram Koma:
Þórhallur Sigurðsson ( Laddi )
Rúnar Júlíusson
Sigríður Beinteinsdóttir & Grétar Örvarsson
Magni ( Á móti sól )
Eyþór Ingi ( úr Bandinu hans Bubba )
Ragnar Bjarnason
Hljómsveitin Dalton
Kántrýsveitin Klaufarnir
Land og synir og Hreimur
Sprengjuhöllinn
André Bachmann
þriðjudaginn 9 des. verður jólaball fatlaðra haldið á Hilton Reykjavik Nordica.
Húsið opnar kl: 19.15 Skemmtun stendur frá kl: 20.00 - 23.00.
Hljómsveitin Hvar er Mjallhvít? Heldur uppi fjörinu
Kynnar eru: Edda Andrésdóttir og Sigmundur Ernir Rúnarsson,
dagskrárgerðarmenn.
FRÍT
T IN
N
Áhersla á að aðstandendur mæti með sínu fólki
Öskjuhlíðaskóli
Þökkum veittan stuðning
Út“
Hrundið brott Óeinkennisklæddur
lögreglumaður stöðvaði för þessarar konu.
mynd Kristinn
Hart tekist á Lögreglumenn og mótmæl-
endur tókust á við alþingishúsið í gær.
mynd Kristinn
Við Alþingi Átökin hófust þegar nokkrir
mótmælendur gerðu hróp að þingmönnum
og vildu reka þá úr þinghúsinu.
mynd Kristinn
gleymd forysta
„Er forseti ASÍ í réttum samtökum?
Er forseti ASÍ kannski kominn með
skrifstofuaðstöðu hjá Samtökum at-
vinnulífsins?“ spurði Ásta Rut Jón-
asdóttir húsmóðir þegar hún tók
til máls, önnur framsögumanna, á
borgarafundi í Háskólabíói í gær.
Ásta uppskar mikið lófaklapp fund-
argesta þegar hún kastaði þessum
spurningum fram í ræðu sinni en
henni finnst Gylfi Arnbjörnsson, for-
seti Alþýðusambandsins, ekki sinna
umbjóðendum sínum nægilega.
Gylfi var sjálfur fyrsti framsögu-
maður á fundinum, yfirlýstur til-
gangur fundarins var að krefja for-
kólfa verkalýðshreyfingarinnar
svara.
Ögmundur Jónasson, formaður
BSRB, Gunnar Páll Pálsson, formað-
ur VR, og Eiríkur Jónsson, formað-
ur Kennarasambands Íslands, voru
meðal þeirra sem sátu í pallborði á
framsögum loknum. Mest mæddi þó
á Björgvin G. Sigurðssyni viðskipta-
ráðherra sem þar átti einnig sæti en
hann var erlendis þegar ráðherrar
ríkisstjórnarinnar sátu fyrir svörum
á síðasta borgarafundi. Þannig sner-
ist fundurinn aðeins að litlu leyti um
verðtryggingu og réttindi verkafólks
en þess mun meira um störf ríkis-
stjórnarinnar sem Björgvin þurfti
einn að svara fyrir.
Þannig var hann krafinn svara
um af hverju sértæk eftirlaunarétt-
indi ráðherra og þingmanna hefðu
ekki þegar verið afnumin, en Björg-
vin sagði ríkisstjórnina þegar hafa
tilbúið frumvarp sem afnemur þau
sérréttindi sem þeim voru veitt síð-
ast þegar gerðar voru breytingar
á lögunum. Björgvin þurfti einnig
að svara fyrir hvort Davíð Oddsson
seðlabankastjóri sæti í skjóli ríkis-
stjórnarinnar. „Jú, hann situr í okkar
skjóli,“ sagði Björgvin og benti á að
Davíð sæti í skjóli beggja ríkisstjórn-
arflokkanna svo lengi sem hann sæti
í Seðlabankanum. Björgvin benti þó
á að Samfylkingarfólk hefði tjáð sig
gegn Davíð. Orð Björgvins eru í aðra
veru en orð Össurar Skarphéðins-
sonar iðnaðarráðherra sem gekkst
við því í þættinum Mannamál á Stöð
2 í gærkvöldi að hafa lagt fram bók-
un á ríkisstjórnarfundi þess efnis að
Davíð sæti ekki í skjóli Samfylking-
arinnar.
erla@dv.is
Björgvin G. sigurðssyni:
Forkólfar á fremsta bekk
Verkalýðsforkólfar voru boðaðir
á fundinn, sem og Björgvin g.
Sigurðsson viðskiptaráðherra.
mynd róBert
SÖK
DAVIÐS
IMF, FORBES OG INGIBJÖRG SÓLRÚN SAMMÁLA:
dv.is
besta rannsóknarblaðamennska ársins
þriðjudagur 2. desember 2008 dagblaðið vísir 225. tbl. – 98. árg. – verð kr. 347
F r j á l s t , ó h á ð d a g b l a ð
Björgólfur
lendir í skjóli
nætur
forsætisráðherra íslands
jafnóvinsæll og óvinsælasti
Bandaríkjaforseti frá upphafi
fréttir
forBes og iMf fjalla uM sök davíðs í hruninu
trúverðugleiki forsenda efnahagsBata
alþjóðagjaldeyrissjóðurinn hættir að
lána ef gjaldeyrishöftuM linnir ekki
MótMælendur réðust inn í seðlaBankann
krónan sett á flot í gær – hún sökk
geir Bush
fiskurinn ódýr
úti á landi
í heiMsókn
á einkaþotunni
sparisjóðsstjóri
tekur ofurlaun
fréttir
framsóknarsjóður
gufaði upp
tapaði á gift
fréttir
Björgólfur
selur ekki
jólasveinuM
fréttir
neytendur
fréttir
kjarnorku-
veldi kljást
ÞRIÐJUDAGUR 2. DESEMBER 20082
Fréttir
VG 32%
Samfylking 31%
Sjálfstæðisflokkur 21%
Framsóknarflokkur 8%
Frjálslyndi flokkurinn 3%
Íslandshreyfingin 3%
Annað 3%
* Hlutfall námundað
32%
31%
21%
VINSTRI-
HREYFINGIN -
GRÆNT
FRAMBOÐ
SAMFYLKINGIN
SJÁLF-
STÆÐIS-
FLOKKUR
VINSTRI GRÆNIR
VINSÆLASTIR
Jóhanna Sigurðardóttir
félagsmálaráðherra
73,4% 40,5%
Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir
menntamálaráðherraÓákveðnir og auðir
Óákveðnir 10% Skila auðu 16%
Eftir ræðuhöld á Arnarhóli þar sem
Erpur Eyvindarson rappari hafði
meðal annars flutt rímu ofan af stytt-
unni af Ingólfi Arnarsyni þar sem
hann lýsti því yfir að landráð hefðu
verið framin á Íslandi hélt fjöldi
fólks í átt að Seðlabankanum. Þegar
mest var af fólki var mannfjöldinn
í og í kringum Seðlabankann eitt-
hvað á bilinu 200-300 manns. Fólkið
gekk inn í fyrsta anddyri bankans og
söng „lýðræði ekkert kjaftæði“. Ein-
hver sletti rauðum lit á veggina og
nokkrum eggjum var kastað á gler-
dyr í anddyrinu. Tveir lögregluþjón-
ar meinuðu fólkinu inngöngu í mót-
töku bankans. Sífellt fleiri tróðu sér
inn og söngur mótmælenda hljóm-
aði hátt og skýrt í anddyrinu. Fljót-
lega fjölgaði í liði lögreglu sem rað-
aði sér fyrir framan dyrnar. Sumir
mótmælenda stöppuðu á gólfinu á
meðan aðrir lömdu með prikum í
gólfið og krafan var áfram sú sama:
„lýðræði ekkert kjaftæði“.
Barið á rúðum
„Ekki standa vörð um þetta óréttlæti
sem er í gangi hérna,“ sagði einn mót-
mælendanna við lögreglumenn sem
stóðu fyrir dyrunum. Svo var púað
hátt. „Ef þið gangið núna út verðið
þið hetjurnar,“ hrópaði annar. „Hand-
takið Davíð,“ sagði sá þriðji. Nokkr-
ir mótmælendanna sögðu lögregl-
una meðseka, en lögregluþjónarnir
þögðu.
„Út með Davíð! Út með Davíð,“
byrjaði hópurinn svo að hrópa og þeir
sem stóðu fyrir utan hrópuðu með.
Menn börðu á rúður og báðu lögregl-
una um að óhlýðnast fyrirmælum.
Eftir nokkurn tíma gengu lögreglu-
menn frá dyrunum og fólkið fagn-
aði, taldi þar með að lögreglan hefði
ákveðið að láta undan háværum kröf-
um mótmælenda. Fólkið opnaði því
næst glerdyrnar og kom sér þannig
inn í næsta anddyri bankans þar sem
móttakan er. Þá kom í ljós að óeirða-
lögregla hafði gert sig klára inni á að-
algólfi bankans, hinum megin við
næstu glerdyr. Mótmælendur báðu
mann í móttökunni um að fá viðtal
við seðlabankastjóra en þeim var sagt
að það væri ekki hægt.
Vopnuð óeirðalögga
Mikil óvissa ríkti á meðal fólksins eft-
ir að það var komið inn í innra and-
dyri bankans. Ljóst var að lögreglu-
menn vopnaðir skjöldum, kylfum
og táragasi myndu beita hörku ef
ástandið færi úr böndunum. And-
dyrið fylltist af fólki og smám saman
fjölgaði í hópi óeirðalögreglumanna
sem röðuðu sér í línu fyrir framan
glermúrinn skildi að mótmælend-
ur og lögreglumenn. „Réttlæti – ekki
ofbeldi!“ kölluðu margir fyrir framan
glerið þar sem vopnaðir óreirðalög-
reglumenn stóðu með hjálma sína. Á
meðan mótmælendur inni í anddyr-
unum tveimur voru á að giska 100 til
150 voru óeirðarlögreglumenn orðn-
ir um það bil 30 til 40. Fólk hafði á
orði að nú ætti að pipra mannskap-
JÓN BJARKI MAGNÚSSON
blaðamaður skrifar jonbjarki@dv.is
„Mótmælin verða frið-
söm svo lengi sem lög-
reglan fer ekki að beita
ofbeldi!“
„ÚT MEÐ DAVÍÐ
Glermúrinn Mótmælendur söfnuðust
saman í anddyri Seðlabankans en hinum
megin við glervegginn beið óeirðalögregl-
an og sagði að táragasi yrði beitt.
ÞRIÐJUDAGUR 2. DESEMBER 2008 3
Fréttir
36,3% 27,2%
4,5%
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
utanríkisráðherra
Geir H. Haarde
forsætisráðherra
Árni Mathiesen
fjármálaráðherra
Stuðningur Íslendinga við Geir H.
Haarde forsætisráðherra er jafnlít-
ill og stuðningur bandarísku þjóð-
arinnar við George W. Bush forseta
þegar hann mældist sem verstur
hjá bandaríska Gallup í lok sept-
ember. Einungis 27,2 prósent að-
spurðra í nýrri könnun Gallups
segjast ánægð með Geir.
Þannig birti bandaríska Gallup
sérstaka frétt um það þegar stuðn-
ingur við Bush féll niður í „sögulega
lægð“ 30. september síðastliðinn.
Sú sögulega lægð var 27 prósent,
eða sami stuðningur og er nú við
Geir Haarde forsætisráðherra.
Nýjar kannanir á ánægju með
störf Bush benda þó til þess að
stuðningur við hann minnki enn
meira en gefið var til kynna í
Gallup-könnuninni.
Þó er Geir ekki nándar jafn-
óvinsæll og Árni M. Mathiesen
fjármálaráðherra. Árni nýtur litlu
meiri stuðnings en Frjálslyndi
flokkurinn. Einungis 4,5 prósent
Íslendinga eru ánægð með störf
Árna.
Jóhanna Sigurðardóttir er lang-
vinsælasti íslenski ráðherrann.
Þrír af hverjum fjórum Íslending-
um lýsa ánægju sinni með störf
hennar. Næst á eftir kemur vara-
formaður Sjálfstæðisflokksins,
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir,
með um 40 prósenta stuðning.
Geir jafn óvinsæll
og George Bush
inn með chilly-pipar. Menn gerðu
sér grein fyrir því að lögreglumenn
voru að undirbúa árás ef þeir teldu
að þess þyrfti. „Réttlæti ekki ofbeldi!“
hljómaði inni í anddyri Seðlabank-
ans í fimm mínútur en breyttist svo
í „réttlæti ekki fasismi“.
Þögnin tók völd
Einn lögreglumannanna byrjaði þá
að tala í gjallarhorn hinum meg-
in glersins. „Þetta eru ólögleg mót-
mæli!“ en fólk öskraði þá hástöfum
og púaði. „Þetta eru fasistar,“ heyrð-
ist kallað á meðal fólksins. „Þeir ætla
að berja okkur, verum tilbúin“ og
fólk greip peysur sínar eða trefla og
færði yfir munn og nef til að verjast
mögulegri táragasárás. Lögreglan
hélt áfram að tala í gjallarhorn hin-
um megin glersins. „Þetta eru ólög-
leg mótmæli. Farið út. Öðrum kosti
verðum við að beita táragasi.“ Mót-
mælendur ætluðu ekki að gefa sig
þrátt fyrir hótanir lögreglunnar og
menn sussuðu hver á annan og báðu
fólk um að þegja og gefa algjöra
þögn. „Við biðjum ykkur um að yf-
irgefa anddyrið“ heyrðist í gjallar-
horninu en fólkið hafði þagnað og
rétti nú upp hendur og sýndi að það
væri óvopnað. Eftir nokkra þögn tal-
aði fólk um það að ef óeirðalögreglu-
menn myndu gera atlögu væru þeir
að ráðast á friðinn. Flestir héldu ein-
hverju fyrir andlit sín af ótta við að
lögreglan myndi henda táragasi inn
í anddyrið.
„Við munum beita táragasi“
„Við eigum þetta hús og við megum
vera hérna ef við viljum,“ sagði einn
og fleiri samþykktu með lófaklappi.
„Þetta verður vont í dag en við mun-
um muna þetta alla ævi,“ sagði annar
á meðan mannfjöldinn beið eftir því
að lögreglan myndi sleppa táragasi
inn í anddyrið. „Það er bannað að
beita ofbeldi á friðsamlega mótmæl-
endur,“ sagði ungur strákur með klút
eftir að lögreglan hafði endurtek-
ið að mótmælin væru ólögleg. „Við
munum beita táragasi, þannig að
fólk er beðið að fara héðan út. Lög-
reglan mun rýma anddyrið og beita
táragasi. Þetta eru ólögleg mótmæli
og fólk er beðið um að yfirgefa and-
dyrið.“ Einn mótmælenda, hinn 23
ára gamli Guðjón Heiðar Valgarðs-
son, hrópaði þá í átt að lögreglunni,
„það var líka ólöglegt að mótmæla
Hitler“. Eftir orð hans brutust út fagn-
aðarlæti. Og margir ræddu um það
hversu erfitt það hlyti að vera lögregl-
an hinum megin við glermúrinn sem
skipti fólkinu svo skýrt í tvo hópa. Þá
sem þurftu að verja valdhafana og
hina sem kröfðust breytinga.
Geir Jón varar fólk við
Greinilegt var að mannfjöldinn ætl-
aði ekki að gefa sig. Sífellt fleiri tóku
sig til og settust á gólfið og enn aðrir
byrjuðu að syngja „Kátir voru karlar“
þar til flestir tóku undir.
Fleiri lög voru sungin í kjölfarið
eins „The times they are a‘changin“
með Bob Dylan. Loks kom Geir Jón
Þórisson inn til fólksins og bað það
um að fara. Fólk hlustaði á hann og
ræddi við hann en virtist ekki ætla að
hreyfa sig eða færa. Geir Jón varaði
fólkið enn og aftur við því að táragasi
yrði beitt á mannfjöldann. „Við vor-
um sakaðir um það að vilja ekki tala
við ykkur fyrir viku, nú ætla ég að tala
við ykkur,“ sagði hann og ítrekaði það
að táragasi yrði beitt ef þess þyrfti.
Einn mótmælendanna sagði lögregl-
una vera að hóta þeim með gasi og
að fólkið myndi ekki gefast upp fyr-
ir slíkum hótunum. „Við erum mjög
þroskuð og erum ekki að fara að vera
með læti eða ofbeldi. Við erum búin
að fá nóg eins og næstum öll þjóðin,“
sagði hann.
Sundurleit samheldni
einstaklinga
Greinilegt var að þarna var saman
kominn sundurleitur hópur, og þar
var enginn einn leiðtogi. Samt sem
áður ríkti einhver samheldni í hópn-
um. Þarna var enginn einn sem hélt
ræðu, heldur fjöldi einstaklinga sem
voru með einfalda kröfu og ætluðu
að standa saman.
„Mótmælin verða friðsöm svo
lengi sem lögreglan fer ekki að beita
ofbeldi!“ hrópaði einn út úr þvög-
unni. Geir Jón fór þegar ljóst var að
mótmælendur ætluðu ekki út.
Fólk sat áfram sem fastast. Óeirða-
lögreglan hinum megin við glerið.
Friður hafði færst yfir fólkið sem virt-
ist nú einungis vera þarna til þess að
sýna fram á að það yrði ekki kúgað til
hlýðni. Krafan um Davíð var farin að
dvína. „Leggið niður vopnin!“ hróp-
aði mannfjöldinn í átt að lögreglu-
sveitinni sem ennþá stóð rammgerð
hinum megin veggjarins. Loks steig
nýr og ungur maður fram á sjónar-
sviðið og bað um að fá að tala við lög-
regluna sem stóð hinum megin.
Samningar nást
Algjör þögn tók við á meðan hann
lagði fram tillögu sína: „Davíð er
ekki hérna og við erum ekki að fara
að ná honum út. Ég er með smá
svona hugmynd um samstöðu okkar
á milli. Við erum þjóðin. Þið vinnið
fyrir þjóðina. Við lofum að fara um
leið og þið farið. Þið getið skilið eft-
ir þrjá menn til þess að fylgjast með
því hvort við förum. Þá erum við að
sýna samstöðu,“ sagði hann og fólk
virtist taka vel í tillögu hans. „Davíð
er farinn. Hann hefur engan áhuga
á þessu, hann horfir örugglega ekki
einu sinni á RÚV. Þetta snýst svolít-
ið mikið um völdin núna, þetta er
svolítil svona valdabarátta og valda-
fíkn sko. Við erum að bíða eftir ykk-
ur, þið eruð að bíða eftir okkur,“ og
áður en hann náði að ljúka máli
sínu sneru óeirðalögreglumennirn-
ir sér við einn af öðrum og héldu til
baka. Fólkið inni í anddyrinu fagn-
aði og klappaði og sneri líka við og
gekk út úr bankanum. „Valdið er
fólksins!“ hrópuðu margir á stétt-
inni fyrir utan bankann. Mótmæl-
endur höfðu komið fram með til-
lögu sem lögreglan tók vel í og allt
fór að lokum vel.
Nánar er fjallað um störf Davíðs
Oddssonar í Seðlabankanum á síðu
8.
Mótmælendur náðu samningum við óeirðalögreglu í gær um að ef þeir
síðarnefndu
myndu snúa við og ganga í burtu myndu mótmælendur gera slíkt hið sam
a. Um það bil
hundrað manns komu sér fyrir inni í anddyri Seðlabanka Íslands seinni p
artinn í gær
og krafðist fólk þess að fá að tala við Davíð Oddsson seðlabankastjóra. Krafan var sú að
hann þyrfti að víkja úr embætti. Lögreglan hótaði að nota táragas á mann
fjöldann sem
gaf sig ekki þrátt fyrir kröfur lögreglu sem sagði mótmælin vera ólögleg. M
ótmælendur
þögnuðu skyndilega og réttu upp hendur eftir að lögreglan hafði hótað að b
eita táragasi,
þannig vildi fólkið sýna að það væri vopnlaust og friðsamt.
“
Vopnlaus þögn Fólkið rétti hendur sínar
upp og þagði til þess að sýna að það væri
óvopnað eftir að lögregla hótaði því að
beita táragasi á mannfjöldann.
Talaði við mótmælendur Geir Jón Þórisson
gerði sér lítið fyrir og kom inn í anddyri bankans
þar sem mannfjöldinn hafði komið sér fyrir, þar
bað hann fólk um að fara út því táragasi yrði
mögulega beitt. MynDIR SIGTRyGGuR ARI
mánudagur 24. nóvember 20082
Fréttir
Hegðun lögreglunnar á mótmæla-
fundum undanfarna laugardaga
hefur að mörgu leyti verið til fyrir-
myndar. Hún hefur verið lítt sýnileg
og þannig ekki ögrað fólki, sem hef-
ur misst mikið og er heitt í hamsi,
með valdboðum. Þó má vera ljóst að
sérsveitin bíður í kjallara Alþingis-
hússins og í bifreiðum við hliðargöt-
ur, en úr sjónlínu og er það vel. Lög-
reglan hefur heldur ekkert aðhafst
þegar ungmenni hafa hent eggj-
um í Alþingishúsið, enda er líklegt
að handtökur myndu reita marga af
þeim þúsundum manna, sem sam-
ankomnir eru hvern laugardagseftir-
miðdag á Austurvelli, til reiði.
Heimspekingur í haldi
En á föstudagskvöld gerði lögregl-
an sín fyrstu stóru mistök. Hauk-
ur Hilmarsson, ungur mótmælandi
og nemi í heimspeki við Háskóla Ís-
lands, var handtekinn eftir vísinda-
ferð í Alþingishúsið. Sumarið 2006
var Haukur Hilmarsson handtek-
inn fyrir að klifra upp á vinnuturn í
kringum Kárahnjúka. Var honum
í kjölfarið gert að greiða sekt eða
sitja inni í 18 daga. Haukur neitaði
að greiða sektina og sat inni í fjóra
daga, en var þá sendur heim vegna
plássleysis. Haukur var einnig ann-
ar þeirra tveggja manna sem hengdu
Bónusfánann framan á Alþingishús-
ið fyrir rétt rúmum tveimur vikum,
en það var ekki það sem hann var hér
ákærður fyrir. Það virðist afar undar-
leg tilviljun, svo ekki sé meira sagt, að
hann sé handtekinn nú á föstudags-
kvöldi, daginn fyrir einhver stærstu
mótmæli Íslandssögunnar.
„Út með Hauk, inn með Geir“
Þær þúsundir manna sem koma
saman á Austurvellinum eiga það
eitt sameiginlegt að vera ósáttar við
ástand mála. Að öðru leyti rúmast
ýmsar skoðanir meðal þeirra, sumir
eru með ESB og aðrir á móti og sama
gildir um evru og IMF-lán. En með
handtökunni fengu margir þann
fókus sem hingað til hefur skort.
Því gerðist það að hundruð manna
lögðu leið sína á lögreglustöðina og
kröfðust þess að Hauki yrði sleppt
úr haldi. Meðal slagorða sem þeir
hrópuðu var: „Út með Hauk, inn
með Geir.“ Móðir Hauks, Eva Hauks-
dóttir, var með í för og hélt ræðu í
gegnum gjallarhorn á tröppum lög-
reglustöðvarinnar.
Þegar þessu var ekki sinnt byrj-
uðu nokkrir mótmælenda að sparka í
hurðina og fólk þusti að þar til fremri
dyrnar gáfu eftir. Mótmælendur voru
nú komnir inn á gang lögreglustöðv-
arinnar en mættu þar aftur luktum
dyrum. Fyrir aftan innri dyrnar röð-
uðu lögregluþjónar sér upp, á með-
an skilti mótmælenda voru notuð
sem barefli á hurðina. Þegar að því
kom að innri dyrnar gáfu eftir réðst
lögreglan til atlögu með gasbrúsum.
Haukur og laukur
Mótmælendur hörfuðu út úr lög-
reglustöðinni, en fyrir utan mættu
þeir hópi víkingasveitarmanna sem
komu hlaupandi frá bakhlið hússins.
Víkingasveitin hreinsaði tröppurn-
ar og tók sér stöðu á þeim á meðan
mótmælendur söfnuðust aftur sam-
an fyrir framan.
Laukar voru látnir ganga manna
á milli, sem þykir góð vörn við pipar-
úða. Það kann að gerast að sá sem fyr-
ir úðanum verður eigi erfitt með and-
ardrátt og getur þá laukbragðið gert
það að verkum að öndunarfærin taki
við sér. Hins vegar virkar laukurinn
ekki jafnvel gegn táragasi, en menn
voru ekki sammála um hvaða efna-
vopn það voru sem lögreglan beitti.
Eva Hauksdóttir, móðir Hauks,
varð illa úti af völdum gassins og varð
að fara á spítala. Einnig nokkrir aðr-
ir, þar á með 16 ára stelpa og mynda-
tökumaður Stöðvar 2. Landspítalinn
hefur ekki enn viljað gefa upp hversu
margir það voru sem þurftu að leita
aðstoðar, en líklega voru það að
minnsta kosti fimm manns.
Stand off
Mótmælendur sögðust hafa hringt
á sjúkrabíl samstundis, en lögreglan
hafi einnig haft samband við spítal-
ann og borið þá ósk til baka. Það leið
um hálf klukkustund þar til sjúkrabíll
loks birtist.
Nú tók við um klukkutíma löng
biðstaða, þar sem víkingasveitar-
menn stóðu beint fyrir framan mót-
mælendur með hjálma á höfði og
úðabrúsa í belti á meðan mótmæl-
endur létu eggjum rigna yfir þá.
Nokkrar rúður voru einnig brotnar.
Lögreglan stóð sig vel við að sýna
stillingu þegar hér var komið sögu
og lét ekki egna sig. Mótmælendur
reyndu sumir að hefta för strætis-
vagna. Einn strætóbílstjórinn skrúf-
aði niður rúðuna og þrýsti þá mót-
mælandi á flautu hans í allnokkra
stund. Strætóbílstjórinn á leið 14 var
þó ekki jafngjarn á að láta hefta för
sína og keyrði áfram, minnstu mátti
muna að einhver yrði undir. Þó fór
það svo að strætóarnir neyddust til
að snúa við.
Umsátri hrUndið með piparúða
sárkvalin á sjúkrahús
„Mér fannst þetta ódrengilegt af
lögreglunni,“ segir Jóhanna Þórey,
16 ára framhaldsskólanemi, sem
varð fyrir piparúða lögreglu á lög-
reglustöðinni við Hverfisgötu á
laugardag. „En kannski var lög-
reglan bara svona hrædd,“ segir
hún og bendir á að tveir einstakl-
ingar hafi verið í miðri tilraun til
þess að brjóta upp hurðina sem
skildi að mótmælendur og lög-
reglumenn. Hún segir fjölda
unglinga hafa orðið fyrir pipar-
úðanum. „Auðvitað má búast við
einhverjum átökum þegar búið er
að brjótast inn á lögreglustöðina
en þeir hefðu getað komið með
einhverja viðvörun fyrst,“ sagði
Jóhanna í samtali við DV skömmu
eftir að hún yfirgaf slysadeildina.
Anna Helgadóttir, móðir Jó-
hönnu, bloggaði um atburðinn
og var ósátt við harkaleg viðbrögð
lögreglu: „Dóttir mín er núna búin
að jafna sig að mestu, en hún er
ennþá með sviða hér og þar. Ég er
ennþá með sviða í andlitinu eft-
ir að hafa tekið utan um hana og
rekið andlitið á mér utan í úlp-
una hennar sem var gegnblaut af
gasi. Ég hef aldrei séð dóttur mína
jafnkvalda og í dag og miðað við
sársaukann frá því litla sem fór á
andlitið á mér hafa þetta verið vít-
iskvalir sem hún leið,“ bloggaði
Anna.
Hún sagðist í samtali við DV
illa geta sætt sig við að ungling-
ar væru beittir slíku harðræði.
„Þarna er fólk að mótmæla mann-
réttindabroti og er mætt með enn
alvarlegri mannréttindabrotum.
Lögreglunni ber að vara fólk við
áður en piparúða er beitt en þarna
gengu bara gusurnar óvænt yfir
fólkið. Lögreglan hafði nægan tíma
til að bregðast við og hefði verið í
lófa lagið að ræða við mannskap-
inn áður en upp úr sauð og fólkið
réðst til inngöngu. Þarna var valdi
beitt án nokkurs fyrirvara.“
Piparúði nokkur fjöldi mótmælenda
varð fyrir úðanum og þurfti á læknis-
hjálp að halda. Jóhanna fór sárkvalin á
slysadeild í fylgd móður sinnar.
Mynd anna.iS
Skilti mótmælenda voru notuð sem barefli á
hurðina. Þegar að því kom að innri dyrnar gáfu
eftir réðst lögreglan til atlögu með gasbrúsum.
valur GunnarSSon
rithöfundur skrifar:
mánudagur 24. nóvember 2008 3
Fréttir
Haukur Hilmarsson
ÚTILOKAR EKKI
MÁLSÓKN
Heimspekineminn Haukur Hilm-
arsson, sem handtekinn var á föstu-
dagskvöld, segist ekki geta sagt hver
það var sem greiddi sekt hans sem
varð til þess að hann var látinn laus
síðdegis á laugardag. „Ég bara var
beðinn um að halda því fyrir sjálfan
mig,“ segir hann þegar blaðamaður
DV ítrekar fyrirspurnina. „Þetta var
mjög erfið ákvörðun. Það var mjög
erfitt að taka boðinu. Af því að ég
er svo hjartanlega á móti því að
borga þessa sekt,“ segir Haukur um
greiðslu sektarinnar. Hann íhug-
ar málsókn vegna handtökunnar
en segist verða að ráðfæra sig við
lögfræðing áður en hann lýsi ein-
hverju yfir. Hann er furðu rólegur
miðað við aðstæður en segir óviss-
una hafa verið erfiða þennan sólar-
hring sem hann sat inni.
Hræddur um fólkið
„Ég veit ekkert hvers vegna, hvaða
ástæður hann hafði en hann sann-
færði mig um að taka því vegna
þess að fólk væri í hættu þarna úti.
Þá var búið að sprauta í augun á
fólki þarna fyrir utan,“ segir Haukur
um ástæður þess að hann hafi að
lokum tekið boðinu um að sektin
yrði greidd.
„Ég var auðvitað áreitalaus og
var bara farinn að sofa þegar þeir
komu inn til mín og báðu mig um
að koma út,“ segir Haukur sem
þótti upplýsingarnar yfirþyrmandi.
„Ég vissi ekkert, mér var bara bara
sagt að það væri grjótkast og slags-
mál þarna fyrir utan,“ segir Hauk-
ur sem tekur fram að erfitt sé að
henda reiður á þeim tilfinningum
sem bærðust með honum á þess-
um tíma. Haukur segist hafa verið
hræddur um að lögreglan myndi
beita meira valdi, þess vegna hafi
hann tekið boðinu.
Ætlaði í bjór, endaði í fangelsi
Haukur var að koma út af skrifstofu
þingmanna en þar hafði hann ver-
ið í vísindaferð með Háskólanum
þegar hann var tekinn afsíðis af
tveimur lögregluþjónum og hon-
um tilkynnt að hann væri handtek-
inn. „Ég var að ganga út með hópi
af nemendum, við ætluðum bara
að fara og fá okkur bjór og eitthvað,“
segir Haukur en þegar hann spurði
lögregluþjónana hvers vegna hann
væri handtekinn svöruðu þeir því
til að hann væri eftirlýstur.
„Ég spurði þá fyrir hvað ég væri
eftirlýstur og þeir svöruðu með því
að segja að ég hefði ekki greitt sekt-
ina.“ Hauki var ekið beint upp á lög-
reglustöð og honum tjáð að hann
ætti að byrja að afplána þá þegar.
Haukur segir það erfiðasta við slíka
handtöku vera það að einstakling-
urinn missir alla stjórn á aðstæðum
sínum. Óvissan hafi verið verst á
meðan hann sat inni í klefa sínum.
Bannað að fara út
„Það var gefið í skyn við mig inni
á lögreglustöðinni að ég yrði bara
inni á Hverfisgötu þessa 14 daga,“
segir Haukur sem fékk ekkert að
fara út þrátt fyrir að hann hafi óskað
eftir því. Hann segir það vera skrít-
ið vegna þess að vanalega fái fang-
ar að fara einu sinni út á dag. Hann
veit ekki hvort löggjöfinni hafi verið
breytt en þá sé það skerðing á rétt-
indum fanga en hafi þeim ekki ver-
ið breytt hafi einfaldlega verið brot-
ið á rétti hans.
Haukur segir klefann ekki hafa
verið mikið meira en fjóra fermetra.
Þar var beddi og hann fékk að vera
með skólagögnin sín úr heimspek-
inni þar. „Það sem ég byrjaði að gera
var að skipuleggja hvernig ég ætti
að bera mig að við að skrifa ritgerð
þarna inni. Og reyna að læra undir
prófin sem eru í byrjun desember.
Ég vissi svo sem ekki nákvæmlega
hvernig þetta yrði en ég var að vona
að ég myndi komast í prófin.“
Föðmuðust fyrir
framan sérsveitina
Haukur fékk einu sinni að fara út
úr klefanum og inn í þar til gert
sjónvarpshol, það var í kringum
klukkan fjögur á laugardag, stuttu
fyrir upphaf mótmælanna. „Þar er
svona einn sófi og sjónvarp og þú
getur séð út um smá rifu á glugg-
anum, það er miklu skárri vist og
þú ert ekki eins lokaður af og áreit-
islaus,“ segir Haukur sem var í tvo
tíma frammi á gangi þar til lög-
reglumenn komu að honum og
sögðu honum að hann þyrfti að
fara aftur inn í klefann.
Hann segist ekki skilja af hverju
hann var sendur aftur inn. Um
klukkan sex greiddi huldumaður-
inn sekt Hauks og hann var frjáls
ferða sinna. „Ég sá hópinn fyrst bara
álengdar og gekk síðan inn í hann,
upp á tröppurnar og ég vissi eigin-
lega ekkert hvernig ég átti að vera
eða hvað ég átti að gera. Þetta var
mjög skrítið,“ segir Haukur. Mikil
fagnaðarlæti brutust út þegar mót-
mælendur sáu Hauk. Félagar hans
föðmuðu hann og sérsveitarmenn,
sem staðið höfðu gráir fyrir járnum
fyrir framan dyr lögreglustöðvar-
innar, færðu sig hægt inn á stöð.
„Ég var að ganga út með
hópi af nemendum, við
ætluðum bara að fara og
fá okkur bjór og eitthvað.“
Jón BJarki magnússon
blaðamaður skrifar: jonbjarki@dv.is
Frjáls Haukur mikil fagnaðar-
læti brutust út á laugardaginn
þegar Haukur gekk inn í þvögu
mótmælenda.
maðurinn á bak við grímuna
Haukur hefur áður sagt við dv að
hann vilji ekki persónugera
mótmælin og þess vegna hylji hann
andlit sitt í aðgerðum sínum.
ME I ARÚ A
S
Fanganum sleppt
Umsátrinu núna lauk með því að
Hauki var sleppt lausum. Var tilkynnt
að ónefndur velunnari hans hefði
borgað sekt hans. Stóð hann sigur-
reifur á tröppunum og sagðist ekki
hafa viljað að sektin yrði greidd, en
hann vildi ekki að fólk yrði fyrir skaða
hans vegna. Lögreglan sneri að því
búnu aftur inn á stöðina, eftir að hafa
sýnt fram á lítið annað en valdaleysi
sitt. Eins og sést best af hrakförum
Bandaríkjamanna í Írak virkar vald-
ið best þegar því er ekki beitt, en um
leið og það er notað koma takmark-
anir þess í ljós.
Mótmælendurnir við lögreglu-
stöðina gátu farið sáttir heim eftir
að hafa í þessari lotu fengið það sem
þeir vildu. Það sama er ekki hægt að
segja um þá sem koma á Austurvöll
hvern laugardag, enda er líklegt að
þau mótmæli muni enn standa um
sinn.
Átök mótmælendur áttu fótum fjör að
launa þegar lögregla rýmdi anddyri
lögreglustöðvarinnar með piparúða.
myndir/róbert reynisson.
ofsi Fólki var heitt í hamsi og atgangur-
inn við dyr lögreglustöðvarinnar var mikill
áður en múgurinn braut sér leið inn.
Lögreglustöðin Þegar
tilraun var gerð til að
brjótast í gegnum innri
dyrnar brást lögregla við
með piparúðaútrás.