Dagblaðið Vísir - DV - 11.01.2010, Blaðsíða 12
12 MÁNUDAGUR 11. janúar 2010 FRÉTTIR
Guðni Níels Aðalsteinsson, fyrrver-
andi framkvæmdastjóri fjárstýring-
ar gamla Kaupþings og einn af þeim
sem fengu kúlulán frá bankanum
til að kaupa hlutabréf í honum, gaf
skýrslu sem vitni fyrir breskum dómi
í London í byrjun janúar í fyrra.
Kaupþingsmaðurinn, sem þá var
starfsmaður skilanefndar bankans,
ræddi í vitnaskýrslunni um þá að-
gerð breska fjármálaráðuneytisins
að flytja Edge-innlánsreikninganna,
sem 2,8 milljarðar punda voru inn á
samkvæmt Guðna, frá dótturfélagi
Kaupþings í Bretlandi, Singer og Fri-
edlander, 8. október árið 2008, degi
áður en Kaupþing var yfirtekið af
Fjármálaeftirlitinu. Í vitnaskýrslunni,
sem DV hefur undir höndum, segir
Guðni að hann telji að flutningurinn
á Edge-innistæðunum hafi valdið því
að Kaupþing féll degi síðar.
Guðni, sem fékk 417 milljóna
króna lán til að kaupa hlutbréf í
Kaupþingi samkvæmt lánabók bank-
ans frá árinu 2006, hætti í skilanefnd
Kaupþings um miðjan ágúst í fyrra.
Fjármálaeftirlitið hafði gefið það út
í lok júlí að allir fyrrverandi starfs-
menn skilanefndanna sem starfað
höfðu í hinum föllnu bönkum ættu
að hætta í nefndunum vegna þess að
sérfræðiþekkingar þeirra þyrfti ekki
lengur við.
Snerist um tilfærslu
Edge-innistæðna
Guðni gaf skýrsluna fyrir breska
dómnum fyrir hönd skilanefnd-
ar Kaupþings sem þá hafði ákveðið
að leita réttar síns varðandi lögmæti
þeirrar aðgerðar breska fjármálaeft-
irlitsins að færa innistæður af Edge-
innlánsreikningum Singer og Fried-
lander. Ákvörðun fjármálaeftirlitsins
byggðist á breskum neyðarlögum og
voru eignirnar fluttar til yfir til ING
Direct, sem er breskt dótturélag hol-
lenska bankans ING Groep.Innistæð-
urnar á Edge-reikningunum voru um
2,8 milljarðar punda þegar þetta var.
Málið hófst um þetta leyti, í janúar
2009, og óskaði bankinn eftir laga-
legri endurskoðun á lögmæti þessar-
ar ákvörðunar breska fjármálaráðu-
neytisins. Beiðni Kaupþings byggðist
á því að að breska fjármálaeftirlit-
ið hefði farið út fyrir heimildir sín-
ar með flutningnum á innistæðun-
um og að tilgangur flutningsins hefði
verið að verja eigendur Edge-reikn-
inganna en ekki að reyna að hugsa
um hagsmuni breska bankakerfisins
í heild sinni.
Dómur féll loks í málinu í októb-
er í fyrra og var niðurstaðan sú að
breska fjármálaráðneytinu hefði ver-
ið heimilt að flytja Edge-innistæð-
urnar til ING Direct. Af því tilefni
sagði Steinar Guðgeirsson, formað-
ur skilanefndar Kaupþings, að mark-
miðið með málsókninni hefði fyrst og
fremst verið að reyna að fá fram all-
ar upplýsingar um á hvaða grundvelli
aðgerðir breska fjármálaráðuneytis-
ins hefðu verið byggðar.
Olli falli bankans að sögn Guðna
Guðni rekur það í vitnaskýrslunni
hvaða áhrif flutningurinn á Edge-
innistæðunum í Singer og Friedland-
er hafði fyrir Kaupþingssamstæðuna.
Hann segir að breska fjármálaráðu-
neytið hafi ekki rætt við stjórnend-
ur bankans um flutninginn á Edge-
innistæðunum áður en til hans kom.
„Kaupþing var því ekki í neinni að-
stöðu til að leita leiða til að lágmarka
skaðann sem tilskipunin um flutn-
inginn hafði á Singer og Friedland-
er og tengsl bankans við lánveitend-
ur sína og viðskiptavini,“ segir Guðni
í skýrslunni en að hans mati leiddi
ákvörðunin til þess að lánveitendur
Kaupþings litu svo á að bankinn gæti
ekki staðið í skilum. Þess vegna hafi
stjórnendur Kaupþings þurft að leita
til íslenskra stjórnvalda sem skipuðu
skilanefnd yfir hann í kjölfarið.
„Afleiðingar tilskipunarinnar um
flutninginn og þeirrar greiðslustöðv-
unar sem hún leiddi til voru þær að
Kaupþing gat ekki haldið áfram starf-
semi sinni á þann hátt sem áður var,“
segir Guðni í skýrslunni og er alveg
ljóst af málflutningi hans að hann
leit svo á breska fjármálaráðuneytið
hefði valdið miklum skaða með til-
skipuninni.
Því má segja að Guðni hafi bæði
verið að verja hagsmuni fyrrverandi
stjórnenda Kaupþings og eins skila-
nefndarinnar en hún ætlaði sér að
sækja bætur til breska ríkisins út af
flutningnum á Edge-innistæðun-
um, líkt og hann ræðir í vitnaskýrslu
sinni. Krafa skilanefndarinnar um
bætur vegna tilskipunar breska
ráðuneytisins var byggð á tilvísun til
mannréttindalaga, samkvæmt mál-
flutningi Guðna í skýrslunni.
Geir studdi málsóknina
Annað sem er forvitnilegt við vitna-
skýrslu Guðna er að Geir H. Haar-
de, þáverandi forsætisráðherra, og
ríkisstjórn hans virðast hafa stutt
málarekstur skilanefndarinnar gegn
breska ríkinu. Guðni rakti hversu
mikilvægur málareksturinn væri fyr-
ir íslensku þjóðina þar sem margir
hefðu kennt bresku ríkisstjórninni
um hvernig komið væri fyrir íslensku
þjóðinni. „Margir á Íslandi, þar með
talin íslenska ríkisstjórnin, kenna
ríkisstjórn Bretlands um mikið af
þeim skaða sem þjóðin hefur orðið
fyrir. Þessi beiðni er lögð fram með
stuðningi íslensku ríkisstjórnarinn-
ar. Ég framvísa bréfi frá forsætisráð-
herra Íslands, hr. Geir H. Haarde, á
blaðsíðu 5,“ segir Guðni í lok skýrsl-
unnar.
Dómstóllinn breski féllst þó ekki
á rök skilanefndarinnar á endanum,
líkt og áður segir, og taldi að breska
fjármálaráðuneytið hefði haft heim-
ild til að selja Edge-innistæðurnar út
úr Singer og Friedlander.
Fyrrverandi framkvæmdastjóri hjá Kaupþingi, Guðni Níels Aðalsteinsson, gaf skýrslu fyrir breskum dóm-
stóli í janúar í fyrra. Málið snerist um hvort réttmætt hefði verið af breska fjármálaráðuneytinu að færa 2,8
milljarða af innistæðum Edge-reikninganna yfir til hollensks banka við hrunið 2008. Guðni segir í skýrsl-
unni að flutningurinn á innistæðunum hafi valdið því að Kaupþingssamstæðan féll.
KAUPÞINGSMAÐUR
FYRIR BRESKUM DÓMI
INGI F. VILHJÁLMSSON
blaðamaður skrifar ingi@dv.is
„Margir á Íslandi, þar með talin ís-
lenska ríkisstjórnin, kenna ríkisstjórn
Bretlands um mikið af þeim skaða sem
þjóðin hefur orðið fyrir.“
Gaf skýrslu fyrir dómi Guðni
Níels Aðalsteinsson gaf skýrslu fyrir
breskum dómi í janúar í fyrra um
starfsemi Kaupþings en hann var þá
í skilanefnd bankans og fyrrverandi
starfsmaður hans.
Töpuðu málinu
Vitnaleiðslan yfir Guðna
Níels átti sér stað í janúar
í fyrra. Þar ræddi hann
um starfsemi Kaupþings í
aðdraganda bankahrunsins
og yfirtöku hans af
Fjármálaeftirlitinu.