Dagblaðið Vísir - DV - 28.02.2011, Blaðsíða 16
16 | Erlent 28. febrúar 2011 Mánudagur
Muammar al-Gaddafi er ekki enn búinn að segja af sér:
Gaddafi örvæntingarfullur
Muammar al-Gaddafi, leiðtogi Líb-
íu, heldur áfram að siga öryggissveit-
um og málaliðum á eigin þjóð. Staða
hans er þó talin einkar veik um þess-
ar mundir. Mótmælendur hafa náð
austurhluta Líbíu á sitt vald og fær-
ast æ nær höfuðborginni Tripólí. Í
Bengasi, hafnarborginni þar sem
byltingin gegn Gaddafi hófst, hafa
mótmælendur komið sér saman um
nýja ríkisstjórn, þar sem þeir við-
urkenna ekki stjórn Gaddafis. Mót-
mælendurnir kalla stjórnina Líb-
íska þjóðarráðið og segja hana vera
„andlit byltingarinnar.“ Fréttir hafa
borist af því að Saif al-Islam, sonur
Gaddafis, hafi nú þegar boðið þjóð-
arráðinu að samningaborðinu. Ekki
er talið líklegt að mótmælendur sætti
sig við nokkurs konar málamiðlan-
ir þar sem skýrasta krafa þeirra hef-
ur ætíð verið að Gaddafi taki poka
sinn. Leiðtoginn virðist vera orðinn
mjög örvæntingarfullur, en á sunnu-
dag bárust fréttir af því að Gaddafi
væri farinn að borga fólki fyrir stuðn-
ing. Þannig er hægt að setja nafn
sitt á undirskriftarlista til stuðnings
Gaddafi og fá um leið greidda 500
dínara, sem jafngildir um það bil 50
þúsund krónum.
Alþjóðasamfélagið hefur brugð-
ist við ástandinu í Líbíu með því að
fordæma ofbeldið sem Gaddafi beit-
ir eigin þjóð. Á laugardag var neyð-
arfundur í öryggisráði Sameinuðu
þjóðanna þar sem samþykkt var að
beita stjórn Gaddafis efnahagslegum
refsiaðgerðum.
Barack Obama, forseti Banda-
ríkjanna, átti samtal við Angelu
Merkel, kanslara Þýskalands, um
helgina þar sem þau ræddu ástand-
ið í Líbíu. Samkvæmt fréttatilkynn-
ingu frá Hvíta húsinu mun Obama
hafa sagt við Merkel: „Þegar leið-
togi heldur völdum með því einu
að beita sína eigin þjóð ofbeldi, hef-
ur hann misst stöðu sína sem lög-
mætur leiðtogi og þarf að gera það
sem er best fyrir þjóð sína, sem er
að fara.“
Írar gengu til þingkosninga á föstu-
dag, í fyrsta skipti síðan efnahags-
hrun skall á landinu. Helstu tíðindin
hljóta að vera þau að stjórnmála-
flokkurinn Fianna Faíl, sem hef-
ur verið í ríkisstjórn nær óslitið frá
stofnun írska lýðveldisins, beið af-
hroð. Það var ríkisstjórn Fianna
Faíl sem samdi einmitt um björg-
unaraðgerðir Evrópusambandsins
og Alþjóðagjaldeyrissjóðsins undir
lok árs 2010, en þær aðgerðir kváðu
á um rúmlega 100 milljarða evra
neyðarlán. Af þeim sökum hafa
stjórnvöld boðað miklar skatta-
hækkanir sem almenningur sættir
sig ekki við. Úrslitin úr kosningun-
um þykja skýr skilaboð um að Írar
séu mjög ósáttir við efnahagsstjórn
Fianna Faíl, sem og björgunarað-
gerðirnar sem voru teiknaðar upp
af ESB.
„Enginn bjóst við að þetta yrði
svona slæmt“
Kjörfylgi Fianna Faíl hefur verið á
bilinu 40 til 50 prósent undanfarna
áratugi en í þetta skiptið hlaut flokk-
urinn aðeins náð fyrir augum 15
prósenta kjósenda. Á írska þinginu,
Dáil Éireann, sitja 166 þingmenn en
fyrir kosningarnar komu 70 þeirra
úr röðum Fianna Faíl. Samkvæmt
niðurstöðum kosninganna miss-
ir Fianna Faíl því 58 þingmenn, og
mun aðeins eiga 12 fulltrúa á næsta
þingi. Tölurnar þykja því sem næst
ótrúlegar. „Þótt að búist hafi ver-
ið við slæmu gengi Fianna Faíl, þá
bjóst enginn við að þetta yrði svona
slæmt,“ sagði Michael Marsh, próf-
essor í stjórnmálafræði við Trinity
College í Dyflinni.
Helsti keppinautur Fianna Faíl,
miðjuflokkurinn Fine Gael, hlaut
36 prósent atkvæða í kosningunum.
Kjörsókn var með besta móti, eða
yfir 70 prósent, sem þykir einstak-
lega hátt á Írlandi. Fastlega er búist
við að ný ríkisstjórn verði mynduð
með samstarfi Fine Gael og Verka-
mannaflokksins, sem hlaut 20,5
prósent atkvæða. Er það hæsta fylgi
Verkamannaflokksins frá upphafi.
Vilja þjóðaratkvæðagreiðslu
um neyðarlánið
Fyrsta verkefni nýrrar ríkisstjórnar
verður að undirbúa sig fyrir leið-
togafund aðildarríkja ESB sem
verður haldinn í Brussel þann 11.
mars. Enda Kenny, leiðtogi Fine
Gael, og Eamonn Gilmore, leiðtogi
Verkamannaflokksins, hafa báðir
lýst því yfir að þeir ætli sér að end-
ursemja um neyðarlán ESB og AGS
til Írlands. Afborganir lánsins munu
éta upp allt að 85 prósent af tekju-
skatti Íra á næsta ári og er almenn-
ingur skiljanlega ósáttur við það. Þá
er atvinnuleysi nú um 14 prósent á
Írlandi og er búist við að það muni
aukast. Írar telja neyðarlánið vera
mikla hindrun í enduruppbyggingu
eftir efnahagshrun, þó að tilgangur-
inn með því hafi verið að bjarga írsk-
um efnahag. Málið minnir óneitan-
lega á Icesave-deiluna hér á landi.
David McWilliams er hagfræð-
ingur sem starfaði áður hjá Írska
seðlabankanum. Hann telur að ef
Írar setji lög um neyðarlánið í þjóð-
aratkvæðagreiðslu gæti það breytt
miklu. „Við verðum að semja um
lánið upp á nýtt. Ef fer sem horfir
verður Írland einfaldlega gjaldþrota
sem þýðir að kröfuhafar fá ekki
neitt. Ég held að það sé öruggt að
þeir vilji frekar fá lítið af einhverju
frekar en ekkert af miklu. Við getum
tekið frumkvæðið með því að halda
þjóðaratkvæðagreiðslu.“
n Úrslit í þingkosningum á Írlandi eru þau verstu í sögu Fianna Faíl sem hefur verið
nær óslitið í ríkisstjórn frá lýðveldisstofnun n Írar óánægðir með efnahagsstjórn
undanfarinna ára n Vilja þjóðaratkvæðagreiðslu um neyðarlán ESB og AGS
FIANNA FAÍL
ER FALLINN
„Þótt að búist hafi
verið við slæmu
gengi Fianna Faíl, þá
bjóst enginn við að þetta
yrði svona slæmt.
Björn Teitsson
blaðamaður skrifar bjorn@dv.is
Nýr forsætisráðherra
Enda Kenny, leiðtogi Fine
Gael, verður væntanlega
nýr forsætisráðherra
Írlands. Hér sést hann
ávarpa stuðningsmenn
flokksins á laugardag.
Sigur í Zawiya Talsverður fjöldi hermanna hefur yfirgefið Gaddafi og gengið til liðs við
mótmælendur. Þeir náðu borginni Zawiya á sitt vald um helgina.
Blóðug átök á
Fílabeins-
ströndinni
Harðir bardagar hafa geisað á götum
úti í borginni Abidjan á Fílabeins-
ströndinni. Þeir sem berjast eru
annars vegar stuðningsmenn Laur-
ents Gbagbo, sitjandi forseta, og
hins vegar stuðningsmenn Alassane
Ouattara, sem sigraði Gbagbo í for-
setakosningum í nóvember síðast-
liðnum. Gbagbo vildi hins vegar ekki
viðurkenna úrslit kosninganna og
hefur setið sem fastast í forsetastóli.
Um 300 hafa fallið í átökum fylking-
anna á þessu ári samkvæmt Samein-
uðu þjóðunum, en jafnvel er talið að
sú tala sé mun hærri.
Krókódíll á bak
við sófann
Brasilískri konu brá heldur betur
í brún þegar hún kom að krókó-
díl í felum á bak við sófa á heimili
hennar. Konan, sem býr í borginni
Parauapebas í norðurhluta Brasilíu,
hafði neyðst til yfirgefa heimili sitt
vegna mikilla flóða. Þegar hún sneri
aftur hafði krókódíllinn greinilega
borist inn í húsið með flóðvatninu
en hann var um einn og hálfur metri
að lengd. Þegar konan varð vör við
krókódílinn var þriggja ára sonur
hennar að klappa honum á höfuðið
og virtist ekki vitund smeykur við
skepnuna. Konan kippti syni sínum
í burtu og hringdi á slökkviliðið sem
tókst að ná krókódílnum út og skila
honum í næstu á.
Oliver gagnrýnir
Palin
Sarah Palin er ýmsu vön þegar kem-
ur að gagnrýni. Nú hefur hún verið
gagnrýnd úr heldur óvenjulegri átt,
því breski sjónvarpskokkurinn Jamie
Oliver hefur bæst í hóp þeirra sem
kæra sig lítið um Palin. Oliver hefur
löngum verið annt um mataræði
barna. Ríkisstjórn Baracks Obama
hefur beitt sér fyrir átaki um bætt
mataræði í bandarískum grunnskól-
um, en sífellt fleiri börn glíma við
offitu í Bandaríkjunum. Palin hefur
gagnrýnt Obama fyrir átakið og bent
á að því fé sem er varið til verk-
efnisins væri betur varið í eitthvað
annað. Oliver sagði þá að Palin sé
„fruit loop“ sem er einstaklega óhollt
morgunkorn.