Dagblaðið Vísir - DV - 22.06.2011, Blaðsíða 19

Umræða | 19Miðvikudagur 22. júní 2011
Álfar vilja ná
tengslum
við okkur
1 „Leyfið þeim að deyja“ Indverskur faðir 15 ára síamstvíbura grátbiður nú
lækna um að leyfa þeim að deyja.
2 Öryggisverðir í Hörpu hlupu uppi þjófa Tveir ungir drengir reyndu að
ræna bjórkút úr tónlistarhúsinu.
3 Sandkorn: Svartur blettur Jó-hannes í Bónus og dóttir hans reyndu
að fá Hannes Hólmstein Gissurarson
rekinn úr starfi vegna skuggalegrar
fortíðar hans.
4 Skilinn eftir á víðavangi drukk-inn: Varðstjóri lögreglu ákærður
Aðalmeðferð í máli ríkissaksóknara
gegn lögregluvarðstjóra á Selfossi fór
fram á þriðjudag.
5 Fékk milljarð í Lúx til að kaupa í Baugi Eignarhaldsfélagið Keta er
gjaldþrota
6 Rannsókn lögreglu á Margréti Müller lokið „Málið er komið til
ákæruvaldsins“
7 Ung stúlka neydd til að klæðast sjálfsvígsvesti Hryðjuverkamenn
rændu átta ára pakistanskri stúlku
og ætluðu henni að klæðast sjálfs-
vígsvesti og gera árás á öryggissveitir
í Pakistan.
Álfagarðurinn verður opnaður á
Jónsmessu, þann 24. júní, í Hellisgerði í
Hafnarfirði. Garðurinn er miðstöð álfa
og huldufólks með aðsetur í litla
húsinu í garðinum (Oddrúnarbæ).
Verður meðal annars boðið upp á
álfagöngur um Hellisgerði með
Ragnhildi Jónsdóttur, mynd-
listarkonu og sjáanda, sem kynnir og
segir frá álfum og huldufólki sem þar
búa.
Hver er konan?
„Ragnhildur Jónsdóttir myndlistarkona.“
Hefurðu alltaf séð álfa?
„Já, ég hef alltaf séð álfa, frá því ég var lítið
barn. Hellisgerði er garður sem ég er alin
upp í.“
Er mikið um álfa á Íslandi?
„Já, það er mjög mikið um álfa á Íslandi. Þeir
eru um allt en það er sérstaklega mikið af
þeim í Hellisgerði. Ósnortin náttúra í miðjum
bæ og mjög mikið af verum á ekki stærri
stað. Þar eru mjög margar tegundir, svolítið
eins og sýnishorn af því besta. Þar eru líka
bara jákvæðar verur sem passa svolítið upp
á börnin sem þangað koma.“
Eru neikvæðar verur sumsé til?
„Já, það eru svona pirraðir álfar en alveg
meinlausir svo sem. Þeir eru pirraðir á um-
gengni mannanna. Við köllum þá svartálfa
og reynum að senda þeim góða strauma
og skilaboð um að við mannfólkið séum að
reyna að bæta okkur.“
Hvernig líta þeir út?
„Þeir eru með ýmsu móti. Útlit þeirra er
svolítið misjafnt milli landa. Það er eins og
ákveðnar tegundir tilheyri ákveðinni tegund
af náttúru. Bara eins og við mannfólkið, það
er svona blæbrigðamunur.
Huldufólk er svipað og við í útliti, kannski
svipaðir fíngerðu fólki. Álfar eru minni, allt
niður í litla blómálfa og eru af mörgum
tegundum, sumir þeirra eru grænir með
oddmjó eyru, aðrir eru líkir okkur í útliti.“
Hvaðan kemur hugmyndin?
„Ætli hugmyndin komi ekki frá álfunum
sjálfum! Álfar vilja ná tengslum við okkur
og eru vingjarnlegir. Við leggjum svolítið út
frá því með þessum garði. Í Oddrúnarbæ
verður síðan selt huldufólkskaffi og
dvergadjús sem fólk getur keypt og sest
með í garðinum. Við viljum svolítið minna á
þá tíma þegar fólk settist niður í náttúrunni
og borðaði saman nesti.“
Geta allir séð álfa?
„Það þarf svolitla gleði til og svo þarf bara
að sitja og hlusta. Síðan held ég að þetta
fari líka eftir því hvernig maður er þenkjandi.
Þú laðar að þér verur með svipaða orku.“
-KG
„Já, þeir eiga að fá það. Það lifir enginn á
þessu.“
Páll Gestsson,
67 ára eftirlaunaþegi.
„Nei, ég held að það sé alveg nóg.“
Guðmundur Birgisson,
44 ára sölumaður.
„Nei, alls ekki. Ekki meira en það.“
Sigurlaug Indriðadóttir
87 ára eftirlaunaþegi.
„Nei, það finnst mér ekki.“
Íris Aðalsteinsdóttir
30 ára húsmóðir.
„Tja, þeir verða allavega að eiga ofan í sig.“
Guðlaug Jóhannsdóttir
49 ára starfsmaður hjá
Félagi einstæðra foreldra.
Mest lesið á dv.is Maður dagsins
Eiga fangar að fá meira en 1.300 krónur daglega til matarinnkaupa?
Ástsæll tónlistarmaður borinn til grafar Jarðarför Ólafs Gauks Þórhallssonar fór fram í
Dómkirkjunni á mánudaginn en hann lést á hvítasunnudag þá áttræður að aldri. Fjöldi manns var við athöfnina
ásamt fjölskyldu Ólafs Gauks. Mynd: Sigtryggur Ari Jóhannsson
Myndin
Dómstóll götunnar
M
eðan forréttindastéttin hef-
ur frá hruni ljóst og leynt af-
skrifað milljarðalán, hver
fyrir annan, hefur þjóðin
hneykslast og bölvað í bloggheimum.
Íslensk löggjöf hefur verið afar
mjúkhent við ákveðna þjóðfélagsstétt.
Þessi stétt, sem oft er kennd við árið
2007, þarf ekki að bera ábyrgð á skuld-
um sínum og getur stundað skatt- og
gjaldþrotasvik átölulaust. Meðlim-
irnir aka til og frá lúxushöllum sínum
í lúxuskerrum og allur kostnaður við
lúxuslífstílinn er skrifaður á eháeffin
sem munu rúlla í gjaldþrot þegar búið
er að mjólka úr þeim silfurbakkaféð úr
einkavinavæddu bönkunum.
Flestir meðlimir þessarar 2007 for-
réttindastéttar eru karlmenn á aldrin-
um 25 til 50 ára. Það þarf ekki að koma
á óvart að löggjöfin sem gerir ofan-
greinda hegðun þeirra mögulega er að
mestu að þakka vinnuframleiðslu frá
sama lýðfræðilega hópi.
Fjölskylduafskriftir auðveldari en
skuldaafskriftir
Forréttindastéttin hefur frá hruni ljóst
og leynt afskrifað milljarðalán, hver
fyrir annan meðan þjóðin hneykslast
og bölvar í bloggheimum. Ekkert hefur
hins vegar verið rætt um að fjölskyldu-
afskriftir forréttindastéttarinnar eru
jafnvel enn auðveldari.
Í dag er einfalt meðlag með einu
barni á Íslandi 23.411 krónur. Sam-
kvæmt skýrslu velferðarráðuneytis-
ins, Neysluviðmið fyrir íslensk heimili
2011, er dæmigert neysluviðmið fjög-
urra manna höfuðborgarsvæðisfjöl-
skyldu 617.611 krónur á mánuði.
Sýslumenn úrskurða um meðlags-
greiðslur ef um þær er ósamkomulag.
Innanríkisráðuneytið gefur út leið-
beiningatöflu sem ætlast er til að sýslu-
menn noti til að „tryggja að samræmis
og jafnræðis sé gætt við ákvarðanatöku
í meðlagsmálum.“ Taflan inniheldur
nokkur dæmi um mánaðarlaun, frá
394.000 krónum upp í 696.000 krónur
og eru meðlagsgreiðslur ýmist einfalt
meðlag, eitt og kvart eða hálft eða tvö-
falt, eftir upphæð mánaðarlaunanna.
Heilbrigð skynsemi segir að í tilvik-
um hærri mánaðarlauna en 696.000
króna, væri eðlilegast að reikna út frá
töflunni hvaða prósentur meðlags-
upphæðirnar eru af þeim mánaðar-
launum er taflan listar. Þá kemur í ljós
að meðlagsgreiðandi tveggja barna
greiðir frá 12,4 prósent lægst og upp í
15 prósent hæst af mánaðarlaunum
sínum í meðlag.
Meðlag miðar ekki við hlutfall af
launum
En í praxís er útreikningurinn allt
öðruvísi. Samkvæmt upplýsingum
fulltrúa sýslumanns á höfuðborgar-
svæðinu dæma sýslumenn ekki með-
lag „miðað við hlutfall af launum við-
komandi“ og „afar sjaldgæft er að
úrskurðað sé um þrefalt meðlag.“
Maður þarf ekki að heita Einstein
til að uppgötva hvað þessi reiknings-
formúla þýðir. Jú, hún þýðir að forrétt-
indastéttin – þeir með hæstu launin
– borga hlutfallslega lægstu meðlags-
greiðslurnar! Meðlagsgreiðandi
tveggja barna sem er með tvær millj-
ónir í mánaðarlaun borgar samkvæmt
þessu um 4,5% af mánaðarlaunum
sínum í meðlag en meðaljónarnir
borga 13 til 15 prósent!
Hvað varð um að „tryggja að sam-
ræmis og jafnræðis sé gætt við ákvarð-
anatöku í meðlagsmálum“?
Frekari leiðbeiningar með ráðu-
neytistöflunni fínu segja einnig að talið
sé að „foreldri með kr. 415.000 í heild-
ar mánaðarlaun geti almennt greitt
tvöfalt meðlag með einu barni...“ Það
samsvarar 11,3 prósentum af mán-
aðarlaunum. Þá hlýtur að mega ætla
að einstaklingur með kr. 2.000.000 í
mánaðarlaun „geti almennt greitt“
11,3 prósent af mánaðarlaunum sín-
um í meðlag með einu barni, eða
226.000 krónur í meðlag á mánuði.
Engar skýringar fengust á því hvers
vegna sýslumenn dæma ekki með-
lag „miðað við hlutfall af launum við-
komandi“ og hvers vegna „afar sjald-
gæft er að úrskurðað sé um þrefalt
meðlag.“
Fjölskuldir og fjölskyldur – allt á
kostnað skattborgaranna
Er það vegna þess að summurnar í
meðlagstöflunni eru hæst jafnhá-
ar tvöföldu meðlagi? Getur virkilega
verið að sýslumenn dragi þá ályktun
að þótt töfluhöfundar hefðu listað 20
mánaðarlaunaflokka upp í tíu millj-
ónir væru meðlagsgreiðslurnar samt
sem áður aldrei hærri upphæð en sem
nemur tvöföldu meðlagi?
Kannski telja sýslumannsembætt-
in að forréttindastéttinni veiti ekki af
peningunum sínum. Enda dýrt að vera
ríkur. Maður þarf að borga hreingern-
ingakonunni, garðyrkjumanninum,
viðhald á sundlauginni, sumarhúsinu,
skíðaskálanum og svo framvegis. Nóg
er það nú samt þótt krakkaormarnir
bætist ekki ofan á.
Torskilið er hvernig þjóðfélag sem
þykist siðmenntað getur talið réttlátt
að einu fjárskuldbindingar auðugustu
þegna landsins vegna barna sinna
skuli aldrei eiga að vera meiri en sem
nemur 47.000 krónum per barn. En ís-
lenskur sifjaréttarlögmaður hafði svar
á reiðum höndum við þeirri vanga-
veltu minni: „Auðvitað er miklu meiri
opinber aðstoð við einstæðar mæður
hérna en þar sem þú ert [í Bandaríkj-
unum].“
Aha. Þessi niðurstaða stemm-
ir auðvitað við hinn íslenska modus
operandi. Það þykir alveg sjálfsagt að
það komi í hlut skattborgaranna að
greiða framfærslukostnað fjölskyldu
fyrir hæst launuðustu einstaklinga
þjóðfélagsins – rétt eins og skuldir
þeirra.
Kerfið verðlaunar fjölskyldu­
afskriftirnar
Framkvæmd fjölskyldulöggjafar á Ís-
landi er til háborinnar skammar. Fjár-
hagslega er það ákveðinni stétt heim-
ilisfeðra* beinlínis í hag að ganga út
frá maka og börnum. Fyrir þá eru fjár-
hagslegar afleiðingar þess að sundra
fjölskyldum sínum þær að þeir hafa
meiri peninga á milli handanna en
nokkru sinni fyrr til að eyða í sinn nýja
fjölskyldufría lífstíl! Barnsmæðranna
(og barnanna), ef þær eru ekki vel
menntaðar með góðar atvinnuhorfur,
bíður hins vegar fátækt.
Makinn á að hafa rétt til að yfir-
gefa hjónaband og börn, en hann á að
þurfa að borga fyrir það og hann – ekki
skattborgararnir – á að þurfa að sjá til
þess að fjölskylda hans geti lifað sóma-
samlegu lífi.
Upplausn fjölskyldna er þjóð-
félaginu dýrkeypt og framkvæmd fjöl-
skyldulöggjafar á ekki að valda því að
fólk verði betur sett fjárhagslega ef það
ákveður að fara frá maka og börnum
og byrja nýtt líf úti í bæ. Kerfið á ekki
að verðlauna menn fyrir að afskrifa
fjölskyldur sínar.
* Hagstofa Íslands, 2008, athugun
á lögheimili barna: 90,7 prósent ein-
stæðra mæðra á Íslandi voru með öll
eigin börn skráð á lögheimili sínu bor-
ið saman við 11,8 prósent einstæðra
feðra.
Afskrifaðar fjölskyldur
Kjallari
Íris
Erlingsdóttir