Dagblaðið Vísir - DV - 18.07.2014, Side 29

Helgarblað 18.–21. júlí 2014 Fólk Viðtal 29
Íslandi, Bylgjan. Ég var í þessum upp-
hafshóp sem byrjaði á Bylgjunni. Það
var afskaplega skemmtilegur tími,
langsamlega skemmtilegasti tími sem
ég hef upplifað var á Bylgjunni. Þá
vann maður eins og skepna frá sex á
morgnana til miðnættis alla daga vik-
unnar. Það þótti bara sjálfsagt. Svo var
einhverjum launum hent í mann. Í tvö
ár var ég þarna í þessum skemmtilega
félagsskap. Við unnum á fréttastof-
unni, vorum með útvarpsþætti og allt
saman; það gengu allir í allt.“ Á Bylgj-
unni sló Karl í gegn og úr útvarpinu
lá leið hans í sjónvarp, þar sem hann
kleif metorðastigann. „1988 var ég
ráðinn á Stöð 2 sem fréttamaður og
var þar samfellt til 2004. Fyrst sem
fréttamaður, síðan varafréttastjóri og
loks varð ég fréttastjóri.“
Árið 2004 urðu eigendaskipti á
Stöð 2, einu sinni sem oftar. Jón Ólafs-
son seldi móðurfyrirtæki stöðvarinn-
ar, Norðurljós, til fjögurra fjárfestinga-
hópa með Jón Ásgeir Jóhannesson
í broddi fylkingar. Nýju eigendurn-
ir voru ekki lengi að reka Karl. „Okk-
ur var bara sópað út,“ segir Karl og á
þar við sjálfan sig og aðra meðlimi
yfirstjórnar stöðvarinnar. „Þá var
svona til siðs að hreinsa út allt sem til-
heyrði yfirstjórn á hverjum tíma. Ég
fékk reisupassann ásamt öðrum yfir-
mönnum.“
Rak og var rekinn
Þar með lauk tæplega tuttugu ára
samferðalagi. „Auðvitað var þetta
erfitt, sérstaklega vegna þess að mað-
ur var búinn að vinna svona gríðar-
lega lengi á sama stað með sama
fólkinu. En fjármál Stöðvar 2 voru í
miklum ólestri allan þennan tíma
sem ég vann þarna. Þegar ég sjálfur
var fréttastjóri stóð ég frammi fyrir
miklum niðurskurði og þurfti að segja
upp gríðarlega mörgu góðu fólki,
jafnvel mínum bestu vinum. Auðvit-
að verður maður að vera viðbúinn því
sama þegar kemur að manni sjálfum.“
Þessi óbeysna fjárhagsstaða fjöl-
miðla á Íslandi – þessi eilífi lífróður –
með tilheyrandi eigendaskiptum og
uppsögnum er eitthvert helsta vanda-
mál samfélagsins að mati Karls. „Þetta
er svo stór hluti af okkar lýðræði, að
fjölmiðlar sinni sínu hlutverki með
sæmd. Ef við höfum ekki fjölmiðla
sem gagnrýna þá er þetta þjóðfélag
ekki að virka eins og það á að virka.
Þetta [slæmur fjárhagur, innsk. blm.]
er vandamál fjölmiðla á Íslandi og
hefur alltaf verið og veldur ákveðnu
ósjálfstæði fjölmiðla og blaðamanna.
Fjölmiðlar ná ekki að halda í sitt besta
fólk vegna þess að þeir hafa ekki efni
á því, eða telja sig ekki hafa efni á því,
sem verður til þess að fjölmiðlun á
íslandi nær aldrei að byggja sig upp.
Það er mjög slæmt.“
Annað sem ógnar frelsi og sjálf-
stæði fjölmiðla eru afskipti eigenda
af fréttaflutningi. Fræg er greinin sem
Magnús Halldórsson skrifaði um
„litla karlinn“ Jón Ásgeir Jóhannes-
son. Þar gagnrýndi Magnús afskipti
Jóns af fréttastofu Stöðvar 2 og vændi
hann um að hafa ítrekað reynt –
með „ósmekklegum hætti“ – að setja
þrýsting á blaðamenn sem skrifuðu
fréttir af málum honum tengdum.
„Sérstaklega hefur hann verið við-
kvæmur fyrir fréttum af málum þar
sem hann mun mögulega, eða hef-
ur þurft, að svara fyrir sakir frammi
fyrir dómara“, skrifaði Magnús sem
skömmu síðar sagði upp störfum
Nýtt líf Karls hjá 365, og fylgdi þar í kjölfar Þórðar Snæs Júlíussonar, viðskiptaritstjóra Fréttablaðsins, og fleiri ósáttra starfs-
manna.
Símtal frá Sigurjóni
Sjálfur hefur Karl orðið fyrir svipuð-
um þrýstingi og látið undan. Í ágúst
2003 hringdi Sigurjón Sighvatsson,
kvikmyndaframleiðandi og einn
eigenda Norðurljósa, í Karl og bað
hann um að birta ekki frétt, sem búið
var að vinna, um að Geir H. Haarde,
þáverandi fjármálaráðherra, hefði
farið í laxveiði í boði Kaupþings Bún-
aðarbanka. Fréttastjórinn Karl ákvað
að fresta birtingunni um „óákveðinn
tíma“. Við það varð allt vitlaust á stöð-
inni og sumir fréttamenn hótuðu að
hætta störfum. Vegna mótmælanna
og umræðunnar sem spratt upp í
kringum málið var fréttin á endanum
send út. Sér Karl eftir að hafa beygt
sig í duftið? „Já, ég sé eftir því. Það
voru mistök. En í svona stöðu lítur
þú á heildarhagsmuni fyrirtæksins
og heildarhagsmuni fréttastofunn-
ar. Þetta er svo sem ekkert nýtt í fjöl-
miðlum en auðvitað eiga fjölmiðlar
ekki að láta undan í svona málum,
það er gífurlega mikilvægt. Það var
ekki Jón Ólafsson sem hafði samband
við mig heldur annar minni eigandi.
Hann hafði áhyggjur af því að þess
frétt gæti komið sér illa fyrir fréttastof-
una; framlög til fréttastofunnar gætu
minnkað. Fréttin fór síðan út tveimur
dögum síðar vegna mótmæla blaða-
manna meðal annars. Þeir höfðu al-
veg rétt fyrir sér; fréttin átti að fara út
og hún fór út á endanum.“
Snælduvitlausir
stjórnmálaforingjar
Karl segir þetta hafa verið í eina skipt-
ið sem eigendur reyndu að hafa áhrif
á störf hans sem fréttastjóra. Hann
minnist þess ekki að hafa fengið sím-
tal frá Jóni Ólafssyni allan þann tíma
sem hann gegndi starfi fréttastjóra.
„Formenn stjórnmálaflokka hringdu
hins vegar oftsinnis í mig brjálað-
ir út af einhverjum fréttum. Ég vona
að þetta sé ekki svona lengur því að
þetta er skelfilegt. Þeir mega að sjálf-
sögðu gera athugasemdir við fréttir
en ég lenti í því að brjálaðir formenn
hringdu í mig eftir fréttatíma Stöðvar
2 og þeir voru oft gjörsamlega tryllt-
ir vegna frétta um flokkinn þeirra.“
Hvaða formenn voru það? „Ég nefni
engin nöfn.“
Blaðið og Bjöggi
Þótt brottreksturinn hafi reynst hon-
um erfiður lét Karl ekki deigan síga
og ákvað að halda áfram í fjölmiðl-
um. Í félagi við Sigurð G. Guðjónsson
og Stein Kára Ragnarsson stofnaði
hann nýtt fríblað, Blaðið, sem átti að
veita hinu sístækkandi veldi Frétta-
blaðsins samkeppni. Tveimur árum
síðar seldu þeir Morgunblaðinu Blað-
ið, sem síðar fékk nafnið 24 stund-
ir. „Morgunblaðið hafði áhuga á að
fara inn í þennan fríblaðarekstur.
Björgólfur Guðmundsson, sem
þarna var valdamikill innan Morgun-
blaðsins, og hans fólk keypti okkur út
rétt fyrir hrun.“
Nálægð sýnir bresti
Tímasetning viðskiptanna – korteri
fyrir hrun – hefði ekki getað verið
betri fyrir þá félaga sem fengu ágæta
summu í aðra hönd. Hún veitti Karli
frelsi til að draga sig í hlé frá vinnu-
markaði og njóta lífsins með kærustu
sinni og sambýliskonu til margra ára,
Lindu Björk Loftsdóttur, og börnum
þeirra. „Ég fór ásamt fjölskyldunni til
Ástralíu og við vorum þar í hálft ár.
Síðan vorum við á flakki um heiminn.
Fórum meðal annars í hjólreiðarferð
frá Kanada til Mexíkó.“
En nálægðin varpaði nýju, eða
kannski frekar áður óséðu, ljósi á sam-
bandið. Í því sáust brestir sem hasar-
inn í vinnunni og barnauppeldið
hafði áður sveipað hulu. „Þegar fólk
er búið að vera lengi saman og börnin
uppkomin þá áttar fólk sig stundum á
því að það á kannski ekkert sameigin-
legt lengur; að það hefur vaxið í sund-
ur án þess að fatta það,“ segir Karl en
fyrir tveimur árum komust hjónaleys-
in að því að sambandið væri komið á
endastöð og slitu samvistir. „Auðvit-
að var það erfitt. Þegar þú ert búinn
að vera með einstaklingi í 25 ár þá er
erfitt að hætta því allt í einu. Það eru
mikil viðbrigði að fara úr sambandi
og byrja að búa einn. Þetta er öðru-
vísi líf. Sameiginlegi vinahópurinn
splundrast og maður fer að umgang-
ast annað fólk.“
Nýtt líf
Á þessum stutta tíma hafði líf Karls
umturnast, bæði í vinnunni og heima.
Hann var hvorki fjölmiðlamaður né
fjölskyldumaður. Hann þurfti að byrja
aftur á byrjunarreit; hefja nýtt líf. „Já,
það má segja það. Ég var nú orðinn
rúmlega fimmtugur og ekki seinna
vænna að fara að byrja nýtt líf, þetta
voru eiginlega síðustu forvöð,“ seg-
ir Karl, hlær og heldur áfram, ívið
alvörugefnari: „Auðvitað var þetta
mjög stór biti að kyngja á stuttum
tíma. En ég held að báðir þessir hlut-
ir, svona eftir á að hyggja, hafi verið
réttir. Það krefst kjarks að byrja á ein-
hverju nýju og það eru ekki allir sem
þora því. Það er svo auðvelt að vera
alltaf í sömu hjólförunum, hreyfa sig
aldrei og sætta sig bara við það sem
er þótt maður sé í raun og veru ekki
sáttur við það. Það er ekki fyrr en
maður losnar og tekur þetta skref sem
alltof fáir taka en fleiri ættu að taka –
að byrja upp á nýtt – sem maður átt-
ar sig almennilega á því hvað það er
gott. Fólk þarf að þora að gera það
sem það heldur að sé því raunveruleg
fyrir bestu.“
Þótt stakkaskiptin hafi verið erfið
meðan á þeim stóð kann Karl ágæt-
lega við líf hins einhleypa þingmanns.
En er ekki erfitt að geta ekki hallað sér
að kærustu sinni og fjölskyldu eft-
ir erfiða daga á Alþingi, sérstaklega
vegna þeirrar gagnrýni sem starfinu
fylgir? Að vera ekki bara blautur á
bak við eyrun – heldur baklandslaus í
þokkabót? „Jú, það er ekki auðvelt. En
samband mitt við son minn er mjög
gott. Við erum rosalega miklir vinir og
hann líka áhugamaður um þjóðmál.
Ég er alveg sáttur við þetta hlutskipti
í dag. Þetta venst eins og allt annað.“
Linda er kominn með nýjan
mann, en Karl segist aðspurður ekki
vera byrjaður að slá sér upp né hafi
áhuga á því. „Nei, nei, ekkert slíkt.
Það er meira en nóg að gera hjá mér
í öðru.“
Viðbúin fylgistapi
Við söðlum um, frá ástamálum
yfir í þjóðmálin. Framsóknarflokk-
urinn náði óþekktum hæðum í al-
þingiskosningunum 2013 en fylgið
er núna í frjálsu falli og að óbreyttu
stefnir í brotlendingu í næstu kosn-
ingum. Karl hefur ekki teljandi
áhyggjur af fylgistapinu og segir það
ekki hafa komið honum, né öðrum
flokksmönnum, á óvart „Við töluðum
um það eftir kosningar, innan flokks-
ins, að þetta gæti gerst og vorum því
viðbúin,“ segir Karl sem er þó bjart-
sýnn á að fylgið aukist smám saman
eftir því sem fleiri sjái árangur verka
meirihlutans.
Sumir þingmenn, meðal annars
bæði formaður flokksins og þing-
flokksformaður, hafa skellt skuldinni
á fjölmiðla. Sigmundur kvartar und-
an loftárásum og Sigrún Magnúsdótt-
ir þingflokksformaður segir fjölmiðla
ekki skilja Framsókn og vill helst eign-
ast sinn eigin fjölmiðil. „Fjölmiðl-
ar skilja alveg Framsóknarflokkinn.
Ég held hins vegar að margir innan
flokksins þurfi að skilja betur eðli fjöl-
miðla. Það þýðir ekki alltaf að vera að
leita sökudólga í fjölmiðlum. Menn
þurfa að líta í eigin barm og reyna að
vanda sig betur í skoðanaskiptum og
málflutningi. Fjölmiðlar eru ekkert að
atast í fólki sem kemur bara heiðar-
lega fram, er samkvæmt sjálfu sér og
er ekki með neinar öfgaskoðanir.“
Þrátt fyrir dökkar horfur á lands-
vísu er borgarstjórnarflokkurinn í
„Þegar þú
ert búinn
að vera með
einstaklingi
í 25 ár þá er
erfitt að hætta
því allt í einu
m
y
N
d
S
ig
tR
y
g
g
u
R
a
R
i