Dagblaðið Vísir - DV - 18.07.2014, Blaðsíða 30

Helgarblað 18.–21. júlí 201430 Fólk Viðtal
blússandi sókn, eins og frægt er orðið.
Eftir að oddviti flokksins í Reykja-
vík, Sveinbjörg Birna Sveinbjörns-
dóttir, lýsti sig andsnúna byggingu
mosku í Sogamýri rauk fylgið upp
og andstæðingar moskunnar fylktu
sér að baki framboðinu með þeim
afleiðingum að flokkurinn fékk tvo
menn kjörna. Aðspurður hvort þetta
sé stefnubreyting innan flokksins
sem honum hugnist segir Karl: „Nei.
Við vorum á villigötum í þessu máli.
Menn voru of lengi að kveða þetta
niður og hefðu átt að tala skýrar. For-
ysta flokksins kom alltof seint fram
til að taka eindregna afstöðu gegn
þessu. Menn áttu bara að stíga strax
fram og segja: Þetta er ekki það sem
við stöndum fyrir.“
Popúlistaflokkur?
Mikið hefur verið ritað og rætt um
að Framsóknarflokkurinn sé farinn
að líkjast öfgafullum popúlistaflokk-
um sem ryðja sér nú til rúms víðs
vegar um Evrópu, veiðandi ófá at-
kvæðin. „Ég er ekki sammála þeirri
umræðu. En menn innan flokksins
hafa hins vegar verið með yfirlýsingar
sem ég er ekki sáttur við og slíkar yf-
irlýsingar hafa auðvitað áhrif á flokk-
inn í heild sinni. Ég hef alltaf litið á
mig sem miðjumann í pólitík. Ég er
ekki öfgamaður til hægri eða vinstri.
Ég tel að sú miðjupólitík sem Fram-
sóknarflokkurinn á að standa fyrir sé
farsælust almennt séð. Flokkurinn
þarf, ef ég á að vera alveg heiðarleg-
ur, aðeins að fara að líta nær sjálfum
sér og endurskoða ákveðnar áherslur.
Ákveðnir einstaklingar innan flokks-
ins eru kannski farnir að leita of mik-
ið til hægri og eru jafnvel komnir
hægra megin við Sjálfstæðisflokkinn
í ákveðnum málum. Flokkurinn sem
slíkur er hins vegar ekki þar, hann er
og á að vera miðjuflokkur.“
Karl er ekki aðeins ósáttur við mál-
flutning sumra flokksmanna sinna
heldur einnig vinnubrögðin á Al-
þingi almennt. „Ég hef verið töluvert
ósáttur við vinnubrögðin sem þar eru
stunduð. Þar er miklum tíma sóað;
umræðan í þinginu er mjög ómark-
viss og stór hluti tímans fer í mjög lítið.
Til þess að laga þetta þarf að breyta
þingsköpunum verulega. Mín skoðun
er sú að það þurfi að takmarka ræðu-
tímann á Alþingi meira en hefur verið
gert. Ef menn geta ekki komið því frá
sér sem þeir þurfa að segja um mál á
styttri tíma þá þurfa þeir bara að finna
sér annað starf.“
Fámáll
Sjálfur er Karl meðal þeirra þing-
manna sem töluðu minnst á síð-
asta þingi, eða aðeins 95 mínútur í
heildina. „Sú umræða sem á sér stað
í þingsal er popúlistaumræða dauð-
ans. Þarna eru þingmenn að slá um
sig til að fá fyrirsögn í DV eða Frétta-
blaðinu daginn eftir. Til að gera það
búa þeir til slagorð og annað slíkt, því
það er auðveld leið til að komast í fyr-
irsagnirnar. Þeir gamalreyndur vita
hvernig á að gera þetta. Ég tel ekki
ástæðu til að tjá mig um mál nema í
fyrsta lagi að ég þekki þau sæmilega
vel. Í öðru lagi tel ég að menn eigi að
geta komið hlutunum frá sér í mjög
stuttu máli. Gæði þingmanna verða
aldrei metin út frá því hversu mik-
ið þeir tala í þingsal, það er alveg á
hreinu. Það er versti mælikvarði sem
þú getur fundið.“
Í stað þess að karpa í pontu hefur
Karl notað fyrsta veturinn í að koma
sér inn í málin á þinginu. Hann seg-
ist hafa orðið fyrir vonbrigðum með
hversu veikburða löggjafarvaldið –
þingið – sé gagnvart framkvæmda-
valdinu, sem stjórni í raun öllu.
„Framkvæmdavaldið hefur alltof
mikil áhrif á alþingismenn og lítur á
alþingismenn fyrst og fremst sem ein-
hverja sem eiga að samþykkja hvað
sem er sem frá ráðherrum kemur. Al-
þingismenn þurfa að hafa og eiga að
hafa miklu meiri vigt en þeir hafa. Það
er fráhrindandi fyrir alþingismenn að
leggja fram mál á Alþingi í dag því
flest þeirra eru ekki samþykkt. Yfir 90
prósent þeirra mála sem samþykkt
eru á Alþingi koma frá ráðherrum.
Frumvörp alþingismanna, sem oft
mikil vinna er lögð í, þau enda bara
til hliðar.“
Aðstoðarmenn
Aðspurður um leiðir til að breyta
valdahlutföllunum segir Karl að al-
þingismenn þurfi sjálfir að virkja sjálf-
stæði sitt, til dæmis með því að vera
duglegri að leggja fram frumvörp og
önnur mál. Til þess að svo geti orðið
er mikilvægt að þeir fái aðstoðar-
menn. „Það er algjörlega nauðsyn-
legt. Við þurfum að setja okkur inn
í mörg hundruð mál, mjög flókin
mál. Það er fullkomlega útilokað að
ætlast til þess að alþingismenn hafi
kunnáttu og þekkingu til þess að geta
sett sig inn í öll þessi mál. Ég fullyrði
það að í mjög mörgum og jafnvel
flestum málum á Alþingi eru þing-
menn að greiða atkvæði án þess að
vita hverju þeir eru að greiða atkvæði
með eða á móti.“
Besti leiðtoginn
Þrátt fyrir þessar aðfinnslur kann
Karl ágætlega við sig á þinginu og
er ánægður með ríkisstjórnina. Sér-
staklega Sigmund Davíð sem, ásamt
Bjarna Benediktssyni, sé mestur leið-
toga á Íslandi. „Það er náttúrlega
mjög erfitt starf að vera forsætisráð-
herra. Þú situr sífellt undir gagnrýni.
Það er sífellt verið að minna á kosn-
ingaloforð. En menn verða náttúr-
lega að átta sig á því að kosningalof-
orð eru gefin fyrir kosningar og síðan
mynda flokkar samsteypustjórn. Þá
verða þeir að finna jafnvægi á milli
mismunandi loforða, og úr verður
einhvers konar samsuða. Menn geta
aldrei krafist þess að öll kosningalof-
orð frá A til Ö séu uppfyllt. Ég tel hins
vegar að það sem Sigmundi hefi tek-
ist að gera á þessu ári – og allri ríkis-
stjórninni – sé að ýta þessu þjóðfélagi
áfram í rétta átt.“
Svigrúm í megrun
Hér er Karl að vísa til loforða Fram-
sóknarflokksins um að nota svig-
rúmið svokallaða, sem átti að mynd-
ast samhliða uppgjöri þrotabúa
gömlu bankanna og nam ýmist 240
eða 300 milljörðum eftir því í hvaða
kosningaþætti Sigmundur Davíð var,
til að færa niður skuldir heimilanna.
Raunir varð sú að 80 milljarðar úr
ríkissjóði verða notaðir til verksins,
sem eiga að vísu að koma í gegnum
eyrnamerkta skattlagningu á þrota-
búin. Karl hefði viljað meiri niður-
fellingu.
300 milljarða?
„Ég ætla ekkert að nefna neina
upphæð ég er bara að segja að ég
hefði viljað sjá hærri upphæð. Ég
hefði viljað sækja meira fjármagn til
þrotabúanna. Ég vona að það gerist í
framtíðinni.“
Réttlæti Karls
Ljóst er að fjöldi fólks fær niðurfell-
ingu sem þarf ekki á henni að halda,
jafnvel stóreignafólk. „Já, en þetta er
bara sanngirnismál. Þú getur ekki
bara tekið einhverja hópa út og sagt
þessir þurfa á því að halda en hin-
ir þurfa ekki á því að halda.“ Hvers
vegna ekki? „Vegna þess að það varð
forsendubrestur hjá hinum líka, hjá
öllum hópnum eins og hann leggur
sig. Þess vegna tel ég það sanngirnis-
mál að allir hafi sama rétt, alveg sama
hver fjárhagsstaða þeirra er.“
En er það almennt þannig, þegar
ríkisvaldið dreifir fjármunum og þjón-
ustu, að allir hafi sömu heimtingu til
þeirra? Er það ekki einmitt þannig
að þeir, sem þurfa á mestri aðstoð að
halda, fá meira, en hinir, sem þurfa
minna, fá minna? Hvers vegna er það
öðruvísi núna? „Jú, en þetta er sér-
stök aðgerð sem snýst um að leiðrétta
ákveðinn forsendubrest. Þetta er ekki
hefðbundinn útdeiling fjármuna eins
og almennt á sér stað. Niðurstaða okk-
ar var sú að þetta væri réttlætismál, að
það ætti ekki að taka út ákveðna hópa.“
Annað kosningaloforð sneri að
atkvæðagreiðslu um áframhald við-
ræðna við Evrópusambandið, en um
það vill Karl kjósa ólíkt eigin flokki.
„Við eigum að leyfa þjóðinni að segja
álit sitt á því hvort við höldum áfram
með þessar viðræður.“
Kennitöluflakk þjóðarmein
Á nýju þingi ætlar Karl meðal annars
að beita sér fyrir auknu eftirliti með
skattsvikum. „Ég hef mikinn áhuga á
því að uppræta skattsvik, það er stórt
mál. Við verðum að efla rannsóknar-
deild skattstjóraembættisins með
auknum fjárframlögum. Kennitölu-
flakk er þjóðarmein og er búið að vera
í ótal ár. Það er með ólíkindum að
stjórnvöld hafi ekki tekið á því máli.
Um er að ræða gífurlegar fjárhæðir
og sömu menn eru að gera þetta í tugi
skipta án nokkurra afleiðinga. Þetta
gengur ekki.“
Ráðherra?
Þessa dagana nýtur Karl
sumarfrísins, einn á sólarströnd í
Tyrklandi. Þrátt fyrir einveruna og,
stundum, einmanaleikann sem
fylgir lífi einstæðingsins horfir hann
björtum augum til framtíðar. Hvað
hún ber í skauti sér veit Karl ekki, en
segist geta hugsað sér frekari frama
í stjórnmálum. Ráðherrastól? „Ég
hugsa að flestir hefðu áhuga á því
ef það stæði til boða. En ég tek bara
einn dag í einu.“ n
m
y
n
d
S
ig
tR
y
g
g
u
R
A
R
i
„Hann hafði áhyggjur af
því að þess frétt gæti
komið sér illa fyrir fréttastof-
una; framlög til fréttastofunn-
ar gætu minnkað