Lögmannablaðið - 01.12.2013, Síða 19

lögmannaBlaðið tBl 04/13 19
UMfJÖllUn
á kr. 455.000.000,­ og skyldi greiða á
þrennan hátt; í fyrsta lagi með greiðslu
við undirritun samningsins, í öðru lagi
með útgáfu skuldabréfs að fjárhæð kr.
90.000.000,­ og í þriðja lagi með greiðslu
kr. 105.000.000,­ í reiðufé 31. mars 2008.
skuldabréfið var gefið út í júlí 2007
af Fs21 ehf. til stefnanda og bar að
greiða með einni afborgun hinn 1. ágúst
2010 en lánið bar 10,5% fasta vexti frá
11. júlí 2007 og skyldu þeir greiðast
eftir á einu sinni á ári, hinn 1. ágúst
ár hvert.
Fs21 ehf. og Vinnulyftur ehf. voru
sameinuð undir nafni síðarnefnda
félagsins og var samruninn auglýstur í
Lögbirtingarblaðinu 5. desember 2007.
kaupverð ekki greitt að fullu
svo fór að ekki var staðið við nema hluta
af kaupverðinu samkvæmt samningi,
m.a. var greiðslan í mars 2008 lækkuð
úr 105 milljónum í rúmar 40 milljónir
vegna tiltekinna fyrirvara í kaupsamningi
um veltutölur Vinnulyftna ehf. og fleiri
þátta en þessi lækkun byggði á einhliða
mati kaupenda. um lækkunina varð
strax ágreiningur milli aðila. Ekki voru
greiddar vaxtagreiðslur af skuldabréfinu
2008 og 2009 og fékk E áritaða stefnu
á hendur Vinnulyftum ehf. vegna þess.
síðar fór svo að Vinnulyftur ehf. var
úrskurðað gjaldþrota árið 2010.
stefnandi lýsti kröfum í þrotabúið sem
voru samþykktar af hálfu skiptastjóra.
Fram kom við aðalmeðferð málsins í
héraði að skiptastjóri teldi líklegt að
eitthvað fengist upp í almennar kröfur,
sem námu alls rúmum 1,1 milljarði
króna.
áhersla á skyldur
milligönguaðila
í dómi Hæstaréttar, sem sneri sýknudómi
héraðsdóms, voru dæmdar skaðabætur
óskipt á hendur kPmg ehf. og kPmg
Fs ehf. og tveimur starfsmönnum. í
dóminum er farið ofan í skilyrði 1. mgr.
1. gr. laga nr. 99/2004, um sölu fasteigna,
fyrirtækja og skipa og vísað til þess að
í lögskýringargögnum komi fram að í
slíkri milligöngu felist meðal annars í
undirbúningi viðskipta með fasteign,
skip eða fyrirtæki, svo sem kynningu
á eigninni, ráðgjöf, samningsgerð og
skjalagerð. taldi Hæstiréttur að þegar
horft væri til orðalags í verkefnistillögu
og annarrar aðkomu kPmg að
viðskiptunum mætti jafna henni til þess
að um milligöngu í skilningi 1. mgr. 1.
gr. laganna væri að ræða. Þá kemur
fram í dómnum að samkvæmt 15. gr.
laganna hvíli skylda á þeim, sem hefur
slíka milligöngu, til að liðsinna bæði
seljanda og kaupanda og að ekki stoði
að benda á að kaupandi hafi leitað til
kPmg en seljandi ekki, eða að seljandi
hafi notið ráðgjafar annars staðar frá.
misvægi í tryggingum aðila
dómurinn kemst að þeirri niðurstöðu að
brotið hafi verið gegn þessum skyldum
við viðskiptin. Þar er sérstaklega lögð
áhersla á að seljandinn hafi ekki
fengið neinar tryggingar fyrir því að
fá kaupverðið greitt en kaupandi
hins vegar fengið tryggingar í formi
fasteignaveðs vegna hugsanlegrar kröfu
vegna breytinga sem kynnu að verða
gerðar á álagningu opinberra gjalda.
um þetta segir í dómi réttarins:
„Eins og hér var ástatt hafði ekki
aðeins verið raskað mjög jafnvægi
milli skyldna seljanda og kaupanda,
heldur var jafnframt brýn ástæða til
að gera áfrýjanda skýra grein fyrir
þeirri stórfelldu áhættu, sem hann
bar af viðskiptunum, og ráða honum
eindregið frá því að ganga til þeirra án
þess að viðhlítandi trygging yrði sett
fyrir greiðslu kaupverðsins, þar á meðal
skuldabréfsins.“
niðurstaðan er sú að vanræksla hafi
átt sér stað og að tjón stefnanda sé í
nægjanlegum tengslum við það. Var
skaðabótaábyrgð vegna þessa tjóns
áfrýjanda felld óskipt á stefndu B, kPmg
ehf. og kPmg Fs ehf.
samrunatilkynning þótti
ófullnægjandi
Þá var ábyrgð einnig felld á Es,
endurskoðanda á vegum kPmg, sem sá
um samrunatilkynningu Vinnulyfta ehf.
og Fs21 ehf. en þar kom fram að ekki
yrði séð að sameining félaganna kæmi
til með að „rýra verulega möguleika
lánardrottna á fullnustu krafna í hverju
félagi um sig.“ í dómnum er talið að
þar sem kPmg hafi haft vitneskju
um að glitnir hefði tekið veð í öllum
eignum félaganna hafi það með engu
móti staðist að sameiningin skerti ekki
möguleika lánardrottna félaganna,
einkum Vinnulyfta ehf. en þó einnig
Fs21 ehf., á að fá fullnustu krafna sinna
og „var sú skerðing að auki stórfelld“.
Fram kemur að ef rétt yfirlýsing hefði
verið gefinn hefði E getað notið réttar
eins og aðrir lánardrottnar félaganna til
að krefjast innan mánaðar frá ákvörðun