Fréttablaðið - 23.12.2014, Blaðsíða 25

ÞRIÐJUDAGUR 23. desember 2014 | SKOÐUN | 25
Margir hafa tjáð sig í fjölmiðl-
um undanfarið um heilbrigðis-
kerfið og hefur umræðan ekki
alltaf borið merki um mikið
innsæi né framtíðarsýn.
Háskólaprófessor nokkur
tjáði sig um heilbrigðismál
í útvarpsviðtali í nóvember-
byrjun. Hann taldi að heildar-
tekjur íslenskra lækna væru
bara ágætar í samanburði við
aðrar stéttir hérlendis og þó
víða væri leitað. Viðurkenndi
þó, þegar á það var bent, að
þetta hlyti að stafa af umtals-
verðu vaktaálagi þar sem ljóst væri
að grunnlaunin væru mjög lág í öllum
samanburði. Hér er ástæða til að
staldra við. Er það eðlilegt að þessi
starfsstétt sæki tekjur sínar að mestu
í kvöld-/næturvaktir sem bætast við
fulla dagvinnu og jafnvel aukavinnu í
vaktafríum á öðrum vinnustöðum en
sínum fasta vinnustað?
Erlendis hafa verið settar reglur
um yfirvinnu heilbrigðisstarfsfólks
af ástæðu. Of mikil yfirvinna er ekki
af hinu góða, heldur getur þvert á
móti ýtt undir mistök auk þess sem
vaktavinna í sjálfu sér er krefjandi
vinnufyrirkomulag sem tekur sinn
toll á ýmsa vegu. Eðlilegra væri að
háskólaprófessorar hvettu til minni
aukavinnu og minna vaktaálags af
þeim læknum sem hér halda uppi heil-
brigðisþjónustu. Sá hinn sami taldi
að það væri eflaust fjöldi erlendra
lækna sem hefði mikinn áhuga á að
starfa hér á landi. Aftur spyr maður
hlessa, hvaða snillingar eru það sem
vilja flytja hingað og læra tungumálið
til að starfa hér með um 500 þúsund í
grunnlaun fyrir dagvinnu þegar þeim
býðst sambærileg vinna í Skandi-
navíu fyrir 1 milljón? Á þessu eru
sem betur fer undantekningar en ekki
nægilega margar til að endurreisa
íslenskt heilbrigðiskerfi með
þessari töfralausn.
Landflótti íslenskra lækna
hefur tekið á sig nýja mynd á
síðustu árum. Framan af var
nær eingöngu um að ræða
unga lækna sem héldu fyrr
utan í sérnám en ella. Algjört
neyðarástand skapaðist á lyf-
lækningadeild LSH haustið
2013 þegar ungir læknar
sóttu ekki um stöður þar á
bæ. Sömuleiðis hefur orðið
töf á því að fólk snúi heim að
loknu sérnámi og er það mikið
áhyggjuefni. Hitt er hins vegar nýtt
að sprenglærðir sérfræðingar sem
fluttu heim og hafa starfað hér um
árabil, hafa sagt upp störfum sínum
og flutt aftur á kunnugar slóðir.
Stórt gap
Til þess að nefna nokkra sem hafa
farið á síðustu 2-3 árum er hér listi
sem þó er ekki tæmandi heldur aðeins
þeir sem voru samferða greinarhöf-
undi í námi og starfi á LSH: Hjarta-
læknirinn Guðjón Karlsson (fluttur
til USA), meltingarlæknarnir Helgi
Sigmundsson (USA) og Sigurður Ein-
arsson (USA), barnameltingarlæknir-
inn Luther Sigurðsson (USA), lungna-
læknirinn Sigurður Þór Sigurðarson
(USA), krabbameinslæknarnir Sigurð-
ur Böðvarsson (USA), Agnes Smára-
dóttir (USA), Helgi Hafsteinn Helga-
son (Holland) og Halla Skúladóttir
(Danmörk), smitsjúkdómalæknirinn
Már Kristjánsson (Sádi-Arabía), inn-
kirtlalæknirinn Ágústa Ólafsdóttir
(USA), kvensjúkdómalæknirinn Guð-
laug Sverrisdóttir (Svíþjóð) og sér-
fræðingur í taugasjúkdómum barna
Ýr Sigurðardóttir (USA).
Listinn yfir þá sem hafa sagt upp
á Landspítalanum undanfarið leng-
ist dag frá degi: María Sigurðardótt-
ir, Einar Páll Indriðason og Veigar
I. Ólafsson, svæfinga- og gjörgæslu-
læknar, Jón Örvar Kristinsson, Sunna
Gunnlaugsdóttir og Kjartan Örvar
meltingarlæknar, Sigfús Gizurarson
hjartalæknir, Brynjar Viðarsson blóð-
meinalæknir, Kristján Skúli Ásgeirs-
son skurðlæknir. Allt þrátt fyrir að
ráðherrar trúi því alls ekki að læknar
muni segja upp störfum. Margir þess-
ara einstaklinga munu skilja eftir
stórt gap í þekkingunni sem hér er til
staðar og nægir þar að nefna Sigfús
sem er sérhæfður í brennsluaðgerðum
á hjarta (mörg hundruð manns eru á
biðlista eftir slíkri aðgerð), Jón Örvar
sem er sérhæfður í ERCP-aðgerð-
um (kviðarholsómsjá til rannsókna á
brisi og gallvegum) og Kristján Skúla
sem hefur sérhæft sig í uppbyggingu
brjósta eftir krabbameinsmeðferð.
Nú eru 30 ár síðan Matthías Bjarna-
son, þáverandi heilbrigðisráðherra,
tilkynnti læknum á aðalfundi Lækna-
félags Íslands á Ísafirði 1984, að
hjartaskurðlækningum yrði hrundið
af stað innanlands. Þetta var stórkost-
legt framfaraskref. Fari fram sem
horfir, að ekki fáist nægilega margir
svæfingalæknar til starfa á Landspít-
ala háskólasjúkrahúsi, þá mun þessi
starfsemi leggjast af árið 2015. Ætlum
við að bjarga þessu heilbrigðiskerfi?
Landfl ótti lækna
Ég heiti Stefán og ég gef stefnu-
ljós. Það er ekki alltaf auðvelt að
tilheyra þessu 1% þjóðarinnar
sem gefur stefnuljós, í mínu tilviki
byrjaði þetta strax um 17 ára ald-
urinn, hugsanlega var það félags-
skapurinn sem leiddi mig út á
þessa braut, hann Guðmundur öku-
kennari sem ég umgekkst mikið
á tímabili kom mér upp á þessa
hegðun, einnig man ég að faðir
minn heitinn gaf alltaf stefnu-
ljós þannig að hugsanlega er þetta
genatengt og þess vegna lítið sem ég get gert til að
breyta mér, eða hvað.
En trúið mér, ég hef reynt að hætta þessu til að
líkjast meir fjöldanum, það er nefnilega oft erfitt að
synda á móti hefðbundnum siðum og venjum, vera
öðruvísi en allir hinir, en mér mistókst. Hugsanlega
fékk ég ekki nægan stuðning frá mínum nánustu,
hugsanlega ber ég of mikla virðingu fyrir samborg-
urum mínum, þykir jafnvel ofurlítið vænt um þá
marga hverja, en já tvívegis reyndi ég að hætta, en
ég féll og í síðara skiptið svo illa að ég gafst endan-
lega upp, ég er eins og ég er, ég er stefnuljósari og
er farinn að sætta mig við það.
Ég fæ ekkert út úr því að sjá umferðina tefjast og
hiksta áfram í óvissu um hvað næsti ökumaður ætli
að gera, sé ekkert spaugilegt við að sjá bíla bíða við
hringtorg og þora ekki af stað vegna þess að ómögu-
legt er að sjá hvort ökumenn ætla að beygja eða
halda áfram, fæ engan fiðring við að sjá meðborgar-
ana hætta lífi sínu af því þeir lásu rangt út úr hegð-
un næsta ökumanns. Það er bara of auðvelt að nota
þessa litlu stöng vinstra megin við stýrið, og ekki er
kostnaðurinn að stöðva mig, þessar stefnuljósaper-
ur endast svo árum skiptir og kosta bara nokkrar
krónur og fást víða, já eiginlega bara um land allt.
Nei, ég mun halda áfram að sýna ykkur ökumönn-
um þá virðingu og umhyggju að gefa stefnuljós, þótt
ég sé að synda á móti straumnum, sama hvað ykkur
finnst um mig, get bara vonað að þið umberið þessa
sérvisku okkar sem fylgjum umferðarlögum þessa
lands.
Umferð án
umhyggjuKJARAMÁL
Arna
Guðmundsdóttir
lyfl æknir og for-
maður Læknafélags
Reykjavíkur
UMFERÐ
Stefán
Hjálmarsson
framkvæmdastjóri
➜ Erlendis hafa verið settar regl-
ur um yfi rvinnu heilbrigðisstarfs-
fólks af ástæðu. Of mikil yfi rvinna
er ekki af hinu góða, heldur getur
þvert á móti ýtt undir mistök auk
þess sem vaktavinna í sjálfu sér er
krefjandi vinnufyrirkomulag sem
tekur sinn toll á ýmsa vegu.
PI
PA
R
\
TB
W
A
•
S
ÍA
•
1
4
4
79
4
www.ils.is
Borgartúni 21, 105 Reykjavík
sími 569 6900, fax 569 6800
Lokað aðfangadag.