Ægir - 01.06.2014, Qupperneq 22

22
2003 hafa nær horfið úr stofnin-
um og litlir árgangar komið í
þeirra stað,“ segir um ýsustofn-
inn í stofnmatsskýrslunni. „Allir
árgangar frá 2005, nema ár-
gangur 2007, eru litlir og þrátt
fyrir hóflegt veiðiálag undanfar-
in þrjú ár hefur stofninn minnk-
að. Öll stofnmatslíkön benda
jafnframt til þess að stofninn
minnki enn frekar þegar ár-
gangurinn frá 2007 hverfur úr
stofninum og yngri árgangar
verða uppistaða veiðistofnsins.
Mikilvægi árgangsins frá 2007
sést vel á því að árið 2013 stóð
sá árgangur undir 43% af þeim
afla sem barst á land og gert er
ráð fyrir að um 35% af þyngd
aflans árið 2014 verði úr þeim
árgangi,“ segja skýrsluhöfundar
en aflaregla gefur 30.400 tonna
afla á næstafiskveiðiári og léleg
nýliðun segja fiskifræðingar að
boði enn frekari aflasamdrátt í
framhaldinu.
Á þá staðreynd er bent í
skýrslunni að frá árinu 1995
hefur hlutfall ýsu sem veidd er
á línu og í dragnót aukist jafnt
og þétt en hlutfall í botnvörpu
minnkað að sama skapi. Í fyrra
skiptist ýsuaflinn þannig milli
veiðarfæra að 44% veiddust í
botnvörpu, 44% á línu, 11% í
dragnót og 2% í önnur veiðar-
færi. Aðeins innan við 1% aflans
kom í net en það hlutfall var
hins vegar 10-25% á árabilinu
1982-1993.
Birtir á ný yfir loðnunni
Óverulegar sveiflur eru á öðrum
nytjastofnum samkvæmt skýrsl-
unni, ef frá er talinn loðnustofn-
inn. Ugg setti að mörgum í sjáv-
arútvegi í vetur þegar loðnu-
veiði var með slakasta móti en
skýrsla Hafrannsókna stofnunar
gefur tilefni til að ætla að það
bakslag sé ekki langvarandi.
Ráðlagður loðnuafli á komandi
fiskveiðiári er þannig aukinn úr
160 þúsund tonnum í 225 þús-
und tonn.
„Loðnuvertíðin 2014/2015
mun byggjast að mestu á ár-
göngunum frá 2012 og 2011.
Um 60 milljarðar af ókynþroska
ung loðnu mældust haustið
2013. Það spálíkan sem Haf-
rannsóknastofnun hefur notað
við að reikna bráðabirgðaafla-
mark byggt á mælingum á
ungloðnu að hausti gefur 450
þús. tonna aflamark fyrir vertíð-
ina 2014/2015 þegar gert er ráð
fyrir að 400 þús. tonn verði skil-
in eftir til að hrygna vorið 2015.
Þetta spálíkan er ekki viður-
kennt af Alþjóða-hafrannsókna-
ráðinu (ICES), einkum vegna
þess að náttúruleg afföll eru
talin of lág. Þess vegna leggja
ICES og Hafrannsóknastofnun
til að upphafsaflamark á vertíð-
inni 2014/2015 verði 50% af
spáðu aflamarki eða 225 þús.
tonn. ICES telur að með því að
hefja veiðar eftir aðalvaxtartíma
loðnunnar á haustin megi bæta
nýtingu stofnsins. Því leggur
Hafrannsóknastofnun til að
loðnuveiðar hefjist ekki fyrr en í
október, þar sem loðnan eykur
þyngd sína og fituinnihald hratt
fram að þeim tíma.
Ráðgjöf um endanlegt
aflahámark fyrir vertíðina
2014/2015 verður kynnt eftir
mælingu á stærð veiðistofnsins
veturinn 2014/2015.“
Makrílstofninn á fimmtu milljón
tonna
Síðustu ár hefur makríll gengið í
sívaxandi mæli inn á Íslandsmið
og vestur í Grænlandshaf á
sumrin og fram á haust. Auknar
göngur á þessar slóðir eru tald-
ar tengjast hlýnun sjávar og ef
til vill minnkandi fæðuframboði
á hefðbundnum ætisslóðum.
Árið 2006 fór makríll að veiðast
sem meðafli í síldveiðum í flot-
vörpu fyrir Austurlandi og
veiddust þá rúm 4 000 tonn.
Beinar makrílveiðar hófust árið
2007 og var aflinn tæp 37 þús.
tonn. Frá 2008 til 2011 jókst afl-
inn úr 113 í 159 þús. tonn og
fékkst hann mestmegnis í bein-
um veiðum. Afli Íslendinga árið
2013 var 151 þús. tonn.
Makrílstofninn er í heild metinn vera um 4,4 milljónir tonna.