Málfregnir - 01.11.1991, Blaðsíða 2

Mannanafhanefhd tekin til starfa
Nýju mannanafnalögin (nr. 37/1991), sem
rætt var um í síðustu Málfregnum (bls. 2),
öðluðust gildi 1. nóvember sl. og eru birt
í heild í þessu tölublaði, bls. 14-19. Sam-
kvæmt lögunum hefir Mannanafnanefnd
verið sett á fót og er tekin til starfa. Verk-
efni hennar er að semja skrá um eiginnöfn
sem heimil teljast, vera til ráðuneytis um
nafngjafir og skera úr álita- og ágreinings-
málum sem upp kunna að koma um nafn-
gjafir, nafnritun og fleira þess háttar.
Úrskurðir Mannanafnanefndar eru fulln-
aðarúrskurðir, og skal nefndin árlega birta
niðurstöður þeirra.
Samkvæmt lögunum hefir Mannanafna-
nefnd nú tekið saman Mannanafnaskrá
og Hagstofa íslands - Þjóðskrá gefið
hana út. Um þessa skrá erfjallað nánara
í „Ritfregnum“ á bls. 30.
A vegum Mannanafnanefndar og ráðu-
neytis dóms- og kirkjumála, sem hún
heyrir undir, hefir einnig verið gefinn út
bæklingur, sem nefnist Meginreglur um
mannanöfn (október 1991). Par er að
finna á fáeinum blaðsíðum helstu atriði
sem almenning varðar um í nýju lögun-
um og framkvæmd þeirra.
Dómsmálaráðherra skipar í Manna-
nafnanefnd til fjögurra ára, þrjá aðal-
menn og þrjá til vara samkvæmt tilnefn-
ingum tveggja háskóladeilda. Þessir hafa
verið skipaðir í nefndina: Guðrún Kvaran
orðabókarritstjóri, formaður, og Svavar
Sigmundsson dósent, tilnefnd af heim-
spekideild Háskólans, og Björn P. Guð-
mundsson prófessor, tilnefndur af laga-
deild. Varamenn eru: Gunnlaugur Ing-
ólfsson orðabókarritstjóri, Erlendur
Jónsson, dósent í heimspeki, og Magnús
K. Hannesson, lektor í lögfræði.
Skrifstofa Mannanafnanefndar er á
Hverfisgötu 6 í Reykjavík, og póstáritun
hennar er: Pósthólf 7049, ÍS-127
Reykjavík.
Islensk málnefnd var því fylgjandi að
þessari nefnd yrði komið á fót til að
sinna því sérstaka og vandasama verk-
efni sem hún hefir með höndum. Einkum
hefir málnefndin lagt áherslu á nauðsyn
þess að út yrði gefin skrá yfir lögmæt
mannanöfn. Hins vegar vantar mikið á
að löggjafinn hafi komið til móts við öll
sjónarmið íslenskrar málnefndar sem
fram komu í umsögn hennar um laga-
frumvarpið og birtust í Málfregnum 8
(bls. 15-25).
Sumum er skylt að kenna sig við föður
eða móður; aðrir mega ráða hvort þeir
gera það eða bera ættarnafn. Þannig er
þegnum þjóðfélagsins mismunað. Einn
af höfundum frumvarpsins, Ármann
Snævarr prófessor, gerði fyrirvara um
þetta atriði, og Islensk málnefnd taldi
það megingalla frumvarpsins. Ætla
mætti að hér væri um að ræða grundvall-
aratriði sem varðaði almenn mannrétt-
indi. Engin umræða varð þó um það á
Alþingi. Par var aðeins drepið á athuga-
semd Ármanns Snævarr, en ekki minnst
einu orði á umsögn og afstöðu íslenskrar
málnefndar. Erfitt er að trúa því að
Alþingi skuli standa að svo frumstæðri
löggjöf á ofanverðri 20. öld.
Einnig er erfitt að skilja hvers vegna
íslensk málnefnd var sniðgengin við
setningu þessara iaga. Eins og bent var á
í síðasta tölublaði Málfregna (sjá bls. 2
og 31) taldi hún eðlilegt að henni yrði
gert að tilnefna einn mann af þremur í
frh. á bls. 26
2