Málfregnir - 01.12.2003, Qupperneq 25

SIGURÐUR KONRÁÐSSON
*
Um samstarf Islenskrar málnefndar
og skóla
Greinargerð á norrœna málnefndaþinginu 2003. Þingið fjallaði um málrœkt og skóla.
-Ritstj.
1. íslensk málnefnd heldur árlega málrækt-
arþing í tengslum við dag íslenskrar tungu
16. nóvember. Árið 1999 bar þingið heitið
„íslenskt mál og menntun“ og var haldið 20.
nóvember. Málræktarþingið var haldið í
samvinnu við Samtök móðurmálskennara
og Rannsóknarstofnun Kennaraháskóla Is-
lands. Bjöm Bjarnason menntamálaráð-
herra ávarpaði þingið en auk hans fluttu er-
indi deildarstjóri í menntamálaráðuneytinu,
auk kennara á öllum skólastigum (sjá Mál-
fregnir 17-18). Efni þingsins tók nokkurt
mið af því að þetta ár vom gefnar út nám-
skrár fyrir leikskóla, gmnnskóla og fram-
haldsskóla. í lok ráðstefnunnar ræddu fmm-
mælendur og þinggestir saman um þetta
efni. Umræður voru hreinskiptnar og gagn-
legar. Eins og oft vill verða var mest rætt um
það sem betur mátti fara við gerð námskráa.
Ávinningurinn af þingum sem þessum er
sennilega sá helstur að kennarar á mismun-
andi skólastigum fá tækifæri til þess að hitt-
ast og bera saman bækur sínar.
2. íslensk málnefnd hefur verið aðili að degi
íslenskrar tungu ffá upphafi, árið 1996. Nú
hefur íslensk málstöð tekið að sér að standa
að ffamkvæmd hátíðarhalda í tilefni dagsins
fyrir menntamálaráðuneytið. Áhrif dags ís-
lenskrar tungu em ótvíræð í samfélaginu.
En hvergi eru þau jafn áberandi og í grunn-
skólanum. í mörgum skólum er mikill metn-
aður lagður í allan undirbúning misjafnlega
viðamikillar dagskrár. Mestu skiptir að hér
nýtur sköpunargleði og hugkvæmni kennara
og nemenda sín í ríkum mæli. Á heimasíðu
verkefnisins eru nefnd ýmis dæmi um verk-
efni. Nefna mætti sem dæmi ljóðalestur,
upplestrarkeppni, ritunarsamkeppni, verð-
laun og viðurkenningar, handritasýningar,
samkomur af ýmsum toga, tónlistarflutning
þar sem einungis væri sungið á íslensku,
upplestur úr nýjum eða eldri bókum o.m.fl.
3. Stóra upplestrarkeppnin hefúr skapað sér
sess í íslensku skólalífi á síðastliðnum ára-
tug. Nú er svo komið að langflestir skólar
um land allt taka þátt í henni. Frumkvæðið
kom frá kennurum í Kennaraháskóla Islands
sem tókst að virkja grunnskóla til starfsins
með aðstoð menntamálaráðuneytis, sveitar-
félaga og ýmissa stofnana, þar á meðal ís-
lenskrar málstöðvar.
4. Islensk málnefhd og málstöð lögðu
Mjólkursamsölunni lið í tengslum við svo-
kallað Femuflug, samkeppni meðal bama
um texta til birtingar á mjólkurumbúðum.
5. í lögum um nr. 2/1990, um íslenska mál-
nefnd, segir að hún skuli gefa út stafsetning-
arorðabók. Árið 1989 var Réttritunarorða-
bók handa grunnskólum gefin út. Hún var
miðuð við notkun í grunnskólum og var af-
ar vel tekið. Reynslan af notkun hennar hef-
ur verið góð. Gallinn var bara sá að bókin
var allt of lítil (um 14.500 flettiorð). Nú er
unnið að því í Islenskri málstöð að taka
saman nýja orðabók og í henni verða um
95.000 orð.
6. í Stefnuskrá Islenskrar málnefndar
2002-2005 (http://www.ismal.hi.is/Stefnu-
skra2002-2005.htmn segir að málnefndin
telji afar brýnt að leggja rækt við böm og
unglinga í málfarslegu efni. Ástæðurnar eru
25