Bændablaðið - 06.03.2014, Blaðsíða 26

26 Bændablaðið | Fimmtudagur 6. mars 2014
Í tengslum við setningu
Búnaðarþings 2014 sem haldin
var í Hörpunni á laugardag
var Matarmarkaður ljúfmetis-
verslunarinnar Búrsins haldinn
á jarðhæð. Véla- og fóðursalar
voru jafnframt mættir með
dráttarvélar og tæki til sýnis.
Sauðfjárbændur buðu gestum og
gangandi upp á grillað lambakjöt
úr grillvagni Landssamtaka
sauðfjárbænda og hægt var að
kaupa eðal nautahamborgara úr
hamborgarabílnum Tuddanum
frá félagsbúinu að Hálsi í Kjós.
Þá stóð kokkakeppni Food & Fun
hátíðarinnar yfir í Norðurljósasal
Hörpu á sama tíma og setning
búnaðarþings fór fram. Vakti
þetta nýja snið búnaðarþings
mikla athygli og mættu 30 þúsund
gestir á viðburði í og við Hörpuna
um helgina af þessu tilefni.
Matarmarkaður Búrsins
Tíðindamaður Bændablaðsins tók
nokkra þátttakendur Matarmarkaðar
Búrsins tali og lá beinast við að
heyra fyrst hljóð í þeim sem bera í
raun ábyrgð á tilurð þessa markaðar
sem virðist vera kominn til að vera.
Eirný Ósk Sigurðardóttir, eigandi
Búrsins, sagðist fúslega viðurkenna
að tilkoma markaðarins væri henni
að kenna.
„Allt okkur að kenna“
„Þetta hefur gengið rosalega vel
og ég er ótrúlega ánægð með mitt
fólk. Þetta er vissulega allt okkur
að kenna og ég ætti eiginlega að
biðjast innilega afsökunar,“ sagði
hún tvíræð á svip.
„Við erum búin að draga
hingað fólk víða að af landinu.
Hér er til dæmis fólk frá Miðskeri í
Hornafirði sem búið er að eyða sjö
klukkustundum í að aka hingað með
sínar vörur og hefur lagt mikið á sig
til að vera hér með okkur.“
Nauðsynlegt fyrir fólkið í
borginni
Eirný segir það sitt mat að
nauðsynlegt sé að vera með svona
markað í höfuðborginni.
„Þó við teljum
okkur trú um það, að
hér á okkar litla Íslandi
sé allt svo hreint, gott og
yndislegt, þá er okkar
matvælaframleiðsla
samt háð sömu
lögmálum og hjá miklu
stærri framleiðendum
úti í heimi. Með stöðugt
meiri kröfum um ódýrri
matvörur erum við alltaf
að nálgast framleiðsluferli
á matvöru sem er hvorki
gott fyrir dýr eða fólk.
Neytendur hafa þó verið
að sýna vilja á síðastliðnum
árum til að fá upplýsingar
um rekjanleika matvöru
og fá að hitta fólkið sem
framleiðir vöruna. Þetta er svo sem
ekki neitt nýtt, því svona var þetta
hér til forna. Við erum því með
svona markaði að gefa fólki kost á
fara aðeins aftur í tímann hvað þetta
varðar.
Það kostar alltaf að framleiða
mat og því meira sem menn reyna
að sneiða hjá kostnaðinum og búa til
stöðugt ódýrari vörur, þá verður það
ekki gert nema með svindli.“ Þar
á Eirný við íblöndun margvíslegra
efna í matvæli og notkun hjálparefna
við framleiðsluna sem sætir ört
vaxandi gagnrýni.
Borgarbörnin fái að tengjast
bændum
„Ég er alin upp erlendis. Ég var
líka alin upp við það sem krakki að
mamma og pabbi drógu mig með sér
á markaði. Þar var ég sem krakki að
smakka hráefnin, tala við bændurna.
Ég fékk þar að kynnast heimi sem
var undraverður, dásamlegur og
bragðgóður. Slík menning hefur
ekki verið til í höfðuborg Íslands.
Úti á landsbyggðinni hefur samt alltaf
verið ákveðin markaðsstemming en í
borginni hafa krakkar ekki haft svona
beint aðgengi að þeim sem framleiða
matinn.“
Uppruni matarins
Eirný segir að það sé ekki síst
upplifunin af því að koma á svona
markað sem skipti máli. Krakkar sem
fá að kynnast slíku, setji matinn sem
það borðar í samhengi við bóndann
á markaðnum og langi til að fara
þangað aftur.
„Ég lít þannig á að við séum að
hafa mikil áhrif á næstu kynslóð með
því að koma á fót svona markaði. Það
skiptir mig allavega miklu máli. Þegar
börn í Bandaríkjunum eru spurð að
því hvaðan maturinn komi, þá segja
þau að hann komi úr stórmarkaði.
Sumir krakkar gera ekki einu sinni
greinarmun á tómat og kartöflum.
Ég var í versluninni Nóatúni ekki
alls fyrir löngu. Þar var faðir með
19 ára syni sínum og voru þeir með
innkaupalista frá konunni. Þá þurftu
þeir að spyrja hvað blaðlaukur væri.
Ég varð kjaftstopp og hugsaði með
mér, nei, þetta gengur ekki, það
verður að gera eitthvað í þessu.“ -
Eirný hefur greinilega ekki látið þar
sitja við orðin tóm.
„Þetta er svo gaman“
„Þetta er svo gaman og við erum stolt
af því sem við erum að gera! Svo
erum við líka á heimsmælikvarða
með okkar matvæli. – Nú er helgi,
fólk í fríi og hvað er skemmtilegra
en að rölta um svona markað. Svo
er Harpan tilvalin fyrir þetta, þegar
veðráttan er ekki alltaf eins og best
er á kosið. Hér er nægt pláss og þetta
er fullkomið húsnæði fyrir svona
markað.
Upplifun og fræðsla fyrir börnin
Hlédís Sveinsdóttir var á fullu að
vinna með Ernýju á sölubás Búrsins.
Hún segir að nálgunin við bændurnar
með slíkum markaði gera þetta svo
skemmtilegt.
„Sjáðu bara öll börnin sem eru
hér. Foreldrar, ömmur og afar eru að
koma hingað með börn og barnabörn.
Þá skapast tækifæri til að skapa
umræður við börnin um hvaðan
maturinn kemur og hvernig hann er
framleiddur. Það skiptir miklu máli.
Það sést best á því að fimm mínútum
eftir að við opnuðum var orðið full
út úr dyrum. Auðvitað eru það svo
neytendur sem velja það með
sinni aðsókn hvort svona
stafsemi þrífst hér eða ekki.
Hér er þemað „Búrið býður
í bæinn“. Margir þeirra sem
hér eru með bása eru einmitt
framleiðendur sem Eirný
hefur verið að selja vörur fyrir
í Búrinu. Hún hefur líka verið
að ráðleggja framleiðendum
með það hvaða vörur fólk sé
að kalla eftir.“
Þegar búið að ákveða fleiri
markaðsdaga
Þær stöllu eru ákveðnar í að
halda þessu áfram og eru búnar að
gera samning við Hörpu þar um.
Markaðurinn nú í byrjun mars er
bara sá fyrsti af þremur sem haldinn
verður á sama stað á þessu ári. Næsti
markaður verður 30. og 31. ágúst og
síðan verður haustmarkaður 15. og
16. nóvember. Þar fyrir utan útiloka
þær ekki að vera með margvíslegar
aðrar uppákomur tengdar matvörum
hvenær sem tækifæri gefst. Varpa þær
m.a. fram hugmynd um sérstakan
hunangsmarkað, nú eða eggjamarkað
sem gaman væri að setja upp.
/HKr.
Líf og mikið fjör á Matarmarkaði
ljúfmetisverslunarinnar Búrsins
– Skapaði skemmtilega tengingu milli neytenda í borginni og þeirra sem framleiða vörurnar í sveitum og bæjum víða um land
Eirný Ósk Sigurðardóttir, eigandi Búrsins og Hlédís Sveinsdóttir segja nauðsynlegt að vera með matarmarkað í
borginni þar sem fólki gefst kostur á að hitta og tala beint við bændur og aðra sem framleiða vörurnar sem það
neytir. Myndir / HKr.