Bændablaðið - 06.03.2014, Side 31

31Bændablaðið | Fimmtudagur 6. mars 2014
Bjuggust við verðlækkunum
Björn Halldórsson, formaður
SÍL og bóndi á Akri í Vopnafirði,
hefur starfað í þessari grein í 13
ár. Hann sagðist þokkalega sáttur
með niðurstöður uppboðsins
í Danmörku miðað við stöðu
markaðarins.
„Við vissum allir að það hlaut
að koma að verðlækkunum þó að
við vissum ekki hversu miklar þær
yrðu. Ég held að flestir íslensku
loðdýrabændurnir hafi samt verið
vel undir þetta búnir. Þetta er í raun
hátæknigrein sem byggir á mikilli
sérþekkingu. Það er að skila okkur
þeirri stöðu sem við njótum í dag.
Ef menn hefðu ekki passað vel upp
á öll smáatriðin við ræktunina sem
máli skipta værum við ekki í þeim
sporum sem við erum í núna. Þá
verðum við líka að fylgjast vel með
tískustraumum í heiminum. Við
megum ekki slaka á eitt augnablik
til að dragast ekki aftur úr.“
Mikilvægt að upplýsa fólk
Í máli forsvarsmanna Kopenhagen
Fur kom greinilega fram að
við óvægin öfl er oft að etja
í minkaræktinni. Þar hafi vel
skipulagðir hópar andstæðinga
loðdýraframleiðslu verið duglegir
við að slá fram neikvæðum
fullyrðingum um minkaræktina.
Sannleikurinn sé þá ekki endilega
hafður að leiðarljósi. Björn segir
því afar mikilvægt að bændurnir
séu vel meðvitaðir um mikilvægi
þess að sinna sínu ræktunarstarfi
eins vel og kostur er og vanda til
verka.
„Það er ekki hægt að halda
jákvæðri ímynd greinarinnar ef
bændurnir eru að slugsa við störf
sín heima fyrir. Ef hlutirnir eru ekki
í lagi, þá verður framleiðslan heldur
ekki í lagi. Þá hafa menn heldur
ekkert í höndunum til að berjast
fyrir tilvistarrétti greinarinnar.
Þetta byggist allt á að menn séu að
vinna vinnuna sína og að bændur
séu tilbúnir og ófeimnir að sýna
öðrum fram á það,“ segir Björn.
Hann segir að velferð dýranna
skipti gríðarlegu máli eins og
stjórnendur Kopenhagen Fur hafi
verið að benda á. Loðdýrabændur
séu vel meðvitaðir um þetta. Í
landi sem býður upp á eitt besta
velferðarkerfi gagnvart almenningi
eins og á Íslandi, sé erfitt að ímynda
sér að sú hugsun skili sér ekki alla
leið inn í landbúnaðinn.
Meiri áhugi fyrir skinnum
en búist var við
Skarphéðinn Pétursson, stjórnar-
maður í SÍL, býr að Hrísum
skammt sunnan við aðalbyggðina
í Dalvík en er með minkabú í
Dýrholti í Svarfaðardal. Hann
segir að febrúaruppboðið í
Kaupmannahöfn hafi komið sér
nokkuð á óvart.
„Það er heldur meiri áhugi en
maður bjóst við í kjölfar niðurstöðu
uppboðsins í desember. Auðvitað
er lækkunin samt mikil og höggið
töluvert hvað tekjur varðar.
Vegna gæða íslensku skinnanna
erum við þó betur settir en margir
aðrir. Það kemur greinilega fram
á þessu uppboði að það er verið
að borga hlutfallslega mun meira
fyrir gæðin. Verðmunurinn milli
gæðaflokka í skinnum hefur aukist
og þar stöndum við sterkt að vígi.“
Skarphéðinn segir að einhver
gæðamunur sé á milli framleiðslu
íslenskra bænda en flestir séu
á mjög góðu róli hvað gæði
skinnanna varðar.
„Ég hef sagt það talsvert lengi
að það mætti búast við verðlækkun
og hafði af því nokkrar áhyggjur.
Þegar verðið er farið að lækka
um 40 til 50% frá því sem það
var í september 2013 er það orðið
dálítið mikið. Mín skoðun er sú að
skinnaverðið til okkar megi helst
ekki fara mikið niður fyrir 350
danskar krónur á skinn, eða um
7.300 íslenskar krónur.“
Lærði loðdýrarækt í Noregi
Skarphéðinn fór til Noregs árið
1971 til að læra loðdýrarækt og er
því meðal brautryðjenda í greininni
hér á landi. Hann segist búinn að
starfa við þetta að mestu síðan og
hóf rekstur á eigin búi 1982. Hann
gerði þó hlé á loðdýraeldinu í einn
sex ár eða til áramóta 1996-97.
„Þegar ég hóf loðdýrabúskap
í Dýrholti í Svarfaðardal byrjaði
ég með ref, en ég hætti alveg með
refinn 1999 og 2000. Þá breytti ég
refahúsunum í minkahús.“
Skarphéðinn varð fyrir miklu
tjóni í desember 2002 þegar fjöldi
minka drapst hjá honum í eldsvoða.
„Fyrir tveim árum keypti ég
loðdýraskála og 30 hektara land á
Auðbrekku í Hörgárdal. Þar er ég
með hvolpahús fyrir minkaeldið
sem ég nota frá seinni hluta júní
fram í nóvember. Nú er ég með
1.800 læður.“
Skarphéðinn hefur verið að
endurnýja búr, og vélbúnað
minkabúsins og segist hafa
hugsað sér að stækka það. Vegna
verðfallsins á markaðnum hafi
hann þó ákveðið að hinkra með
stækkunina.
„Maður sér bara til hvernig
framvindan verður. Á uppboðunum
í apríl og í júní fara menn
væntanlega að sjá hvernig árið
verður í heildina. Á þau uppboðum
fer stærsti hlutinn af okkar
skinnum,“ segir Skarphéðinn.
/HKr.
EIGNARNÁM
Réttarstaða landeigenda við eignarnám.
- Skilyrði eignarnáms.
- Ákvörðun um eignarnám – Málsmeðferðarreglur.
- Samningar um verklega þætti og eignarnámsbætur.
- Áhrif eignarnámsþola á framkvæmd eignarnáms.
- Mat eignarnámsbóta.
Dæmi um eignarnám:
- Land tekið undir vegi og reiðstíga.
- Land tekið vegna skipulags þéttbýlis.
- Lands- og vatnsréttindi vegna virkjana
– Raforka- Hitaveita- Vatnsveita.
- Land tekið vegna lagna í jörðu.
- Land tekið undir mastur og línur.
Jörundur Gauksson, héraðsdómslögmaður
og löggiltur fasteignasali, veitir ráðgjöf um
rétt landeigenda við framkvæmd eignarnáms.
Kaldaðarnes II, 801 Selfoss.
S: 892-0372
jorundur@logbyli.is
www.VBL.is
REYKJAVÍK Sími: 414-0000 /// AKUREYRI Sími: 464-8600 /// www.VBL.is
DRIFSKÖFT OG
DRIFSKAFTAEFNI
GOTT ÚRVAL
DRIFSKAFTAHLÍFAR Á
MJÖG HAGSTÆÐU VERÐI
REYKJAVÍK
Krókháls 5F
110 Reykjavík
Sími: 414-0000
AKUREYRI
Baldursnes 2
603 Akureyri
Sími: 464-8600