Bændablaðið - 06.03.2014, Side 37

37Bændablaðið | Fimmtudagur 6. mars 2014
við bæði breskum og hollenskum
kúabændum. Í Bretlandi er því
spáð að búin muni heldur stækka
en að þar í landi verði þó ekki sömu
stökkbreytingar og spáð er að verði í
mörgum löndum. Bústærðin þar fari
úr um 130 kúm í dag í um 150 kýr
árið 2020 og meðalframleiðslan úr
7.500 lítrum á árskúna í 8.800 lítra
á árskúna. Til samanburðar má geta
þess að markmiðsnyt fyrir danska
mjólkurframleiðslu árið 2018
eru 11.000 lítrar svo munurinn er
gríðarlegur.
Í Hollandi er vandinn sá að landið
er takmarkandi þáttur og eigi að auka
framleiðsluna verulega þarf að bæta
við landi, sem er væntanlega ekki
mjög raunhæft. Þá kom einnig fram
að framleiðslan er í raun afar góð
í dag á evrópskan mælikvarða en
hollenskir kúabændur ná í dag að
framleiða næst mesta magn mjólkur
pr. ársverk – eru þó á eftir hinum
dönsku kúabændum sem leiða
hlaupið í afkastagetu.
Áhyggjur af áhrifum bústærðar
á dýravelferð var einnig rædd en
flestar afurðastöðvarnar í Evrópu
gera í raun orðið strangari kröfur um
dýravelferð en landslög og reglur
svo slíkar áhyggjur ættu að vera
óþarfar.
Þá voru áhugverð erindi sem þrír
kúabændur fluttu um þeirra eigin
reynslu af því að hefja kúabúskap
og stækka bú sín. Segja má að
sameiginleg niðurstaða þeirra hafi
verið mikilvægi góðrar menntunar,
faglegs undirbúnings ásamt því að
hafa tryggan stuðning bankanna!
Eitt erindi stóð upp úr, að
öðrum ólöstuðum, en það var um
landbúnaðarframleiðslu danskra
bænda utan Danmerkur. Tilfellið er
nefnilega að margir danskir bændur
hafa fjárfest í búskap í öðrum
löndum, sér í lagi í austurhluta
Evrópu. Sérstök félagasamtök eru
til í Danmörku fyrir þá bændur
sem taka þátt í þessum verkefnum
og kallast þau Danish Farmers
Abroad en í dag eru 135 aðilar í
samtökunum, mest fyrirtæki. Þessir
dönsku fjárfestar hafa tekið þátt í
landbúnaðarverkefnum í 34 löndum
bæði í svína- og nautgriparækt
ásamt jarðrækt. Alls reka danskir
aðilar nú bú erlendis með samtals
150 þúsund gyltum, 4 milljónum
sláturgrísa, 11 þúsund kúm og 375
þúsund hekturum. Sérstaklega var
tekið eitt dæmi um vel heppnaða
fjárfestingu í Eistlandi en þar í landi
hefur verið tekið einstaklega vel á
móti hinum dönsku fjárfestum og
þeirri miklu fagþekkingu sem
samhliða hefur borið til landsins
en þar er nú starfrækt kúabú með
rúmlega eitt þúsund kúm á vegum
danskra fjárfesta.
3. Fóður
Í málstofunni um fóður var
komið inn á marga ólíka þætti
fóðurs og fóðrunar en erindin um
heilfóðurblöndun vöktu vissulega
athygli, en nú eru ráðleggingarnar
til kúabænda töluvert breyttar frá því
sem áður var. Áður var lögð áhersla
á að blanda ekki heilfóður of mikið
en nú er nánast búið að snúa þessari
ráðleggingu við og þegar búið er til
heilfóður fyrir kýr á að blanda það
svo vel að í raun sé ekki mögulegt
að greina hvaða hráefni voru notuð
í fóðrið. Blandan á einnig að vera
vel rök (klístrast) og stubblengd
um 25-35 mm. Sé rétt staðið að
gerð heilfóðursins má vænta bæði
aukinnar meðalnytar og heilbrigðari
kúa sagði fóðurráðunauturinn Niels
Bastian Kristensen.
Annað erindi, af annars mörgum
um fóður og fóðrun, var kynning á
svokölluðum fjósaskólum en það er
sérstakt kerfi við ráðgjöf sem byggir
á því að kúabændur eru fengnir til
þess að hittast og ráðleggja hver
öðrum. Svolítið önnur nálgun en sk.
reynsluhópar þar sem bændur bera
saman bækur sínar. Í fjósaskólum
setjast fimm kúabændur á skólabekk
hver hjá öðrum og fá fyrirlestur um
hvernig staðið er að hlutunum á
viðkomandi kúabúi og svo eru teknar
umræður í lokin. Allir bændurnir
hafa sama markmið, t.d. að bæta
nýtingu gróffóðurs eða að auka
meðalnytina, og svo kenna þeir í raun
hver öðrum. Ráðunautar koma ekki
að þessu nema að skipulagningu, þ.e.
ráðunautarnir eru bara til aðstoðar en
ekki til þess að segja hvað er „rétt
og rangt“. Vissulega áhugavert kerfi
sem væri fróðlegt að reyna á Íslandi.
4. Kýrin og kálfurinn
Mörg áhugaverð erindi voru flutt
í þessari málstofu en bæði var
fjallað um val á kynbótagripum með
erfðaefnisgreiningum, leiðir til þess
að ná góðum árangri með uppeldi
gripa og bætta klaufheilsu kúa. Sem
kunnugt er eru sjúkdómar í klaufum
kúa nokkuð algengt vandamál í
mjólkurframleiðslu erlendis nú til
dags. Þá var fjallað um smitvarnir
og leiðir til að forðast smitsjúkdóma
sem oft má rekja til aðkomufólks
og – bíla, s.s. flutninga- eða
þjónustubíla sem fara á milli kúabúa.
Eitt erindi vakti meiri athygli
höfundar þessarar greinar en
önnur, en það snéri að frjósemi
kúa og leiðum til þess að hámarka
nýtingu kúa hvað frjósemi snertir.
Undanfarin ár hefur athyglin í
auknum mæli beinst að frjósemi kúa
og hefur þar verið velt við hverjum
steini og horft til bændanna sjálfra,
dýralækna, frjótækna og ráðunauta.
Þetta hefur leitt til aukinna sæðinga
en ekki aukins fanghlutfalls við
fyrstu sæðingu. Þetta atriði hefur því
verið skoðað sérstaklega og hefur
það leitt athyglina bæði að bústjórn
og fóðrun sérstaklega. Nú hefur verið
þróað nýtt ráðgjafartæki sem kalla
mætti „frjósemisgreiningu“ þar sem
sérstakur hugbúnaður greinir alla
helstu þætti kúabúsins og reiknar
út hvað það er á viðkomandi kúabúi
sem skýrir lágt fanghlutfall. Bóndinn
fær svo í hendur leiðbeiningar með
helstu atriðum sem þarf að bæta
svo auka megi fanghlutfall búsins,
afar gott verkfæri og gagnlegt fyrir
kúabændur.
Í næsta Bændablaði
verður fjallað um stöðu naut-
griparæktarinnar eins og hún
var kynnt af framkvæmdastjóra
og stjórnarformanni dönsku
nautgriparæktarsamtakanna við
setningu ráðstefnunnar, sem og um
aðrar málstofur ráðstefnunnar en ein
þeirra fjallaði um mjólkurgæði og –
framleiðslu, önnur um fjósbyggingar,
sú þriðja um framleiðslustjórn og
sú síðasta um kjötframleiðslu. Þá
voru jafnframt haldnir ársfundir
hinna ólíku kúakynja í Danmörku
á ráðstefnunni, en um þá verður þó
ekki fjallað sérstaklega.
Samantekt: Snorri Sigurðsson,
Gestir Kvægkongres 2014 voru um þrjú þúsund í ár, þar af nokkrir Íslendingar!
Peter Philipp, stjórnarformaður
stjórnar.
SK
ES
SU
H
O
R
N
2
01
2
Vatnsveitur á lögbýlum
Veittir eru styrkir úr jöfnunarsjóði sveitarfélaga til að leggja
vatnsveitu að einstökum bæjum í dreifbýli samkvæmt
reglugerð nr. 973/2000.
Umsóknir um framlög til vatnsveituframkvæmda skulu
berast til Bændasamtaka Íslands fyrir 20. mars. Umsókn
skal fylgja staðfest kostnaðar- og framkvæmdaáætlun.
Nánari reglur og umsóknareyðublöð er hægt að nálgast
á www.bondi.is
Bændasamtök Íslands
Bændahöllinni við Hagatorg
107 Reykjavík