Skírnir - 01.01.1978, Blaðsíða 102

100 DAGNÝ KRISTJÁNSDÓTTIR SKÍRNIR
Það hreyfði sér eitthvað hið innra með Scheving sýslumanni; eitthvað
hræðilegt. En hann stillti sig... (253)
Scheving sýslumaður sat þögull um stund. Augnaráðið, sem hvíldi á Bjarna
Bjarnasyni, bar ekki aðeins vott um beizkju; það hefði verið skiljanlegt.
Jafnvel þótt hann hefði ábyrgðar að gæta sem dómari. Það var illúðugt og
umsætið. Það vottaði ekki fyrir gneista af miskunnsemi í því. (254)
Daginn eftir semur Guðmundur Scheving dóminn af ómældri
refsigleði og „ástríðuþungu ofurkappi“ (294), blístrandi og
syngjandi og ber sig ekki saman við nokkurn mann. Dómurinn
er afar þungur. Forsendur hans eru lagðar þannig að enginn
yfirréttur myndi milda hann. í dómnum er kveðið á um pynt-
ingar og líflát. Bjarni er dæmdur fyrir morð Jóns og tekið fram
í dórnnum að engar líkur geti talist á því að það hafi gerst í
sjálfsvörn þó hann haldi því fram sjálfur. Hann er einnig
dæmdur fyrir „guðlaust morð“ á eiginkonu sinni og Steinunn
fyrir þátttöku í því.
Kvöldinu áður höfðu þeir Scheving og Eyjólfur rætt morð
Guðrúnar Egilsdóttur. Eyjólfur bendir Guðmundi á það að
Guðrún geti ekki hafa kafnað af því að lík liennar hafi alls
ekki borið nein einkenni þess. Scheving svarar með því að hafa
í hótunum við Eyjólf ef hann nefni þetta við nokkurn mann.
Þeir vita það þannig báðir að Guðrún var ekki myrt — lík-
lega dó hún úr hjartaslagi (285). Eftir að Scheving liefur ógnað
Eyjólfi kveðst hann munu þegja um þetta atriði af því að hann
álíti það „bezt fyrir Bjarna“ (286).
Afstaða Guðmundar Scheving er að mótast meðan á réttar-
höldunum stendur. Eftir að hafa hlustað á fyrsta framburð
Bjarna og Steinunnar er hann ekki laus við að hafa samúð með
þeim. Næst sér hann að þau verða að deyja — sek eða saklaus
— það skiptir ekki höfuðmáli því að þau hafa vakið upp hreyf-
ingar sem gætu orðið hættulegar. Þau eru þegar orðin kúgaðri
alþýðunni hættulegt fordæmi á ýmsa vegu. Þetta er niðurstaða
Guðmundar eftir vitnaleiðslur yfir sveitungum þeirra. Samúð
Guðmundar hverfur þá að mestu og afstaða hans verður stéttar-
leg. Sinnaskipti hans undir játningu Bjarna eru mjög hliðstæð
sinnaskiptum Eyjólfs við fund líks Jóns Þorgrímssonar forðum.