Jökull - 01.12.1956, Blaðsíða 36

beggja megin við fellið, sem jökulfarið nú
sýnir, og náði út í vatnið nokkuð fram fyrir
fjallshlíðina. Var jökulþilið að framan geysi-
hátt, margir tugir metra, sem sífellt brotnaði af
borgarís á stærð við stærstu hafskip, er sigldu
um vatnið fram og aftur allt sumarið. Mestur
varð jökullinn á þessu svæði á árunum 1917—
1920. Ég kom í Karlsdrátt haustið 1918. Þá náði
jökulþilið fram í vatnið, sem næst því að það
lokaði útsýn úr miðjum Karlsdrætti til hálfs
fram í Hvítárvatn. En haustið 1920, er ég kom
þar síðast, lokaði jökullinn alveg fyrir útsýn
fram á vatnið, þegar staðið var fyrir miðju
tjarnarinnar í Karlsdrætti. Enda mun hann þá
hafa náð hámarki, eftir því sem ég bezt veit.
Hvenær hann fór svo að minnka fyrir alvöru,
man ég ekki með vissu.
Um vestari skriðjökulinn er sama að segja.
Mér virðist þeir alltaf hafa fylgzt að með að
vaxa og minnka, frá því að ég sá þá fyrst. Ég
hef aldrei heyrt þess getið, að fært hafi verið
neðan undir honum í Skriðufell. Og þó að nú
sé hann ekki lengur svo stór, að hann nái út í
vatnið á sama hátt og áður, þá hygg ég, að ekki
sé gott að fara fyrir endan á honum ennþá.
í fyrrahaust bað ég fjallmann þann, sem ég
sendi í Jökulkrókinn, að athuga þetta, meðal
annars til þess að vita, hvort kindur kynnu að
geta farið það. Hann taldi það ekki fært, því
að vatnið næði enn upp að jökulröndinni á
talsverðum kafla, og hann kvaðst ekki vita, nema
jökulhella væri undir aurnum þar við vatns-
borðið sums staðar.
Ég er alveg ófróður um jökulröndina frá
Hvítárvatni vestur að Hagavatni og get því
ekkert um hana sagt.
Með beztu kveðju.
Einar J. Helgason.
I bréfi þessu eru mikilsverðar heimildir um
jökla í Fögruhlíð og við Hvítárvatn fyrir og um
1920. Er ég höfundi þakklátur fyrir.
J-Ey.
MERKIFELL í FLÁA JÖKLI
Fellið, sem nú blasir við í sporði Fláajökuls,
fór ekki að sjást fyrr en 1907. Nú er það orðið
allstórt og grasi vaxið að ofan. Veturinn 1953/54
gekk lamb úti í fellinu. Það er oftast kallað
Jökulffell, en Sigurður Jónsson, fæddur og
upp alinn í Flatey, segir það muni hafa heitið
Merkifell. Er hugsanlegt að finna það í göml-
um landamerkjaskrám Borgar og Einholts, því
að þar er það í mörkum. Það er einnig landa-
merki milli Bakkafjöru og Rauðabergsfjöru
(ítak), en ekki er fellið orðað 1 landamerkjabréfi
þar um, þinglesnu 1888. Ari Sigurðsson á Borg
(f. 1890) telur jafnvel, að alltaf liafi sézt lítill
díll eins og stór steinn upp úr, svo að landa-
merki hafi ætíð sézt. Einar Þorvaldsson, fvrr-
um bóndi á Brunnhól, rak sauði á jökli yfir
Hólmsá haustið 1890 og kveðst þá ekki geta
munað, að neitt sæist á umrætt fell. (Sauðina
átti enskur fjárkaupmaður, og voru jieir reknir
til Djúpavogs).
Ur bréfum Hálfdánar Arasonar
dags. 4/0 og i6/io 1955.
ATH. Æskilegt væri að nafnið Merkifell fest-
ist við fellið. Jökulfell eru þegar of mörg.
/. Ey.
REYÐARBUNGA
Um 1930 fór að sjást á lága klettabrík upp úr
jökulhryggnum milli Hrolleifsborgar og Hljóða-
bungu. Norðan að séð minnti hún á dökkt
hvalbak. Baldur Sveinsson blaðamaður, sem þá
átti Þaralátursfjörð, kallaði hana Reyðarbungu,
og hefur það nafn fengið festu. — Sumarið
1932 gekk Jón Eyþórsson yfir Drangajökul, og
var Reyðarbunga þá varla meira en hnéhá að
norðan. — Nú (1955) segir Guðfinnur Jakobs-
son í Reykjarfirði, að Reyðarbunga sé orðin
hár klettur, margar mannhæðir, ekki undir 50
m, að norðan.
Fyrir 15 árum eða um 1940 fór að ydda á
klett sunnanhallt í skriðjöklinum, norður af
Hrolleifsborg, þar sem hann skríður fram af
hjallabrún niður í dalbotninn. Er klettur þessi
nú um 30 m upp úr jökli og fer stækkandi.
Mun senn vera „landfastur“ að sunnan.
Eftir Guðfinni Jakobssyni,
Reykjarfirði, 1. des. 1955.
„SKEIÐARÁRJÖKULL
hefur lækkað talsvert í sumar, þó einkum jökul-
sporðurinn. Yfir útfalli Skeiðarár hefur hann
sigið mikið og er þar sprunginn. Morsárjökull
hefur lækkað mikið. — Líklega hafa jöklarnir
aldrei hörfað eins mikið, síðan ég fór að mæla
þá, en það mun vera 12 ár.“
Skaftafelli, 28. nóv. 1955.
Ragnar Stefánsson.
34