Skólavarðan - 01.09.2005, Blaðsíða 24
24
SKÓLAVARÐAN 4.TBL. 6. ÁRG. 2005
Undanfarin þrjú ár hefur Kvenna-
skólinn í Reykjavík verið einn af sex
samstarfskólum í Evrópuverkefni
um skólastjórnun. Verkefnið er
styrkt af Comeniusar-áætlun
Evrópusambandsins og var sett á
laggirnar á sk. tengslaráðstefnu í
Heinola í Finnlandi haustið 2001.
Yfirskrift þess er: New Challenges
in School Leadership - Staff
Development - Team Working. Því
lauk nú á vordögum með fundi í
Þýskalandi.
Markmið verkefnisins var að skoða
hvernig starf skólastjórnenda er í þessum
löndum, hvað er líkt og hvað ólíkt.
Áherslan var á þær breytingar sem hafa
orðið á starfi skólastjórnenda. Gögnum
varðandi þessi atriði var svo safnað og þau
sett á geisladisk ásamt því að útbúinn var
kynningarbæklingur.
Í upphafi var ákveðið að skoða skólana
utan frá og inn, þ.e. líta fyrst á skólakerfið
og lagalegt umhverfi þess. Að því búnu voru
skólarnir sjálfir skoðaðir, stjórnkerfi þeirra
og skipurit. Spurt var spurninga á borð
við: „Hvaða hlutverki gegnir skólastjórinn
og hvernig er verkaskipting innan skólans?
Hvernig er fagmenntun skólastjórnenda
háttað? Hafa þeir formlega menntun í
stjórnun? Hvaða verkefni hafa bæst við á
undanförnum árum og hvaða áhrif hefur
það á störf skólastjórnenda?“ Einnig
var rýnt í starfsmannahald og breyttar
áherslur í mannauðsstjórnun og hvernig
nemendur og nemendafélög koma að
skólastjórnun. Aðbúnaður nemenda og
kennara kom nokkuð við sögu og að
lokum voru kannaðir áhrifaþættir eins
og skólamenning, agareglur skoðaðar og
hvernig skólastjóri getur nýtt sér þessa
þætti í leiðtogahlutverkinu.
Skólarnir voru hver með sínu sniði og
ytra umhverfi þeirra er mjög ólíkt. Lagaleg
staða og uppbygging skólanefnda var
mjög ólík og einnig aðkoma og áhrif
foreldra og fleiri aðila utan skólans, bæði
fyrirtækja og trúfélaga, á skólastarfið.
Skipurit skólanna voru ólík hvað þetta
snertir. Innra skipulag var hins vegar líkt.
Allir skólarnir eiga sameiginlegt að
mati skólastjórnenda að fjármagn er
takmarkað. Gildir þá engu hvort um
er að ræða einkarekinn kaþólskan
skóla í Belgíu, grunnskóla í Þýskalandi,
tækniskóla í Rúmeníu eða framhaldsskóla
í Reykjavík. Ekki minnkaði samhljómurinn
þegar kom að því að skoða daglegt starf
skólastjórnenda. Þar höfðu allir sömu sögu
að segja: Starf skólastjórans er annasamt,
krefjandi og gefandi.
Hin síðari ár hafa kröfur frá samfélaginu
og yfirboðurum aukist. Gerðar eru kröfur
um nýja stjórnunarhætti sem hefur m.a.
í för með sér aukna skýrslugerð. Athygli
vakti að nýjungar á borð við sjálfsmat
skóla og starfsmannaviðtöl höfðu haldið
innreið sína í alla skólana. Þetta gerir
jafnframt meiri kröfur um formlega
menntun skólastjórnenda.
Ferðin til Rúmeníu sem sagt er frá hér
á eftir var sú fjórða sem greinarhöfundur
og Ingibjörg Guðmundsdóttir skólastjóri
tókust á hendur. Áður hafði verið
fundað á Írlandi, í Belgíu og Þýskalandi
auk Íslands þar sem fyrsti fundurinn
var haldinn. Skólarnir sem taka þátt í
verkefninu eru á öllum skólastigum. Þeir
eru ýmist ríkisreknir eða einkaskólar. Þar
sem skólarnir eru svo mismunandi hafa
þátttakendur fengið einstaka innsýn í
skólastarf í þátttökulöndunum.
Af því sem fyrir gestsaugu bar eru
nokkur atriði sem sitja eftir í minninu.
Annars vegar frá Þýskalandi: Skólastjórar
í grunnskólum í Þýskalandi hafa töluverða
kennsluskyldu og vinnuaðstaða kennara
er ekki góð að okkar mati. Í þeim skólum
sem við heimsóttum hefst skóladagurinn
klukkan hálfátta og honum lýkur um
klukkan eitt. Þá fara börnin heim til að
Ásdís Ingólfsdóttir kennari í Kvennaskólanum í Reykjavík segir
frá verkefni um skólastjórnun og ferð tengdri því til Rúmeníu
Nýjar áherslur í
skólastjórnun
COMENIUSARVERKEFNI
Konungskastalinn í Karpatafjöllum. Rúmenía var konungsveldi á 19. öld.
Tímarnir tvennir í Búkarest. Hestakerrur og Trabantar
eru í fullu gildi sem samgöngutæki í Rúmeníu.
Ljósmynd: Keg
Lj
ós
m
yn
di
r
úr
f
er
ði
nn
i:
Á
sd
ís
In
gó
lfs
dó
tt
ir