Fréttablaðið - 05.10.2016, Qupperneq 14
Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir forStjóri: Sævar Freyr Þráinsson Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSn 1670-3871
fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞróunarStjóri: Tinni Sveinsson tinni@365.is helgarBlað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is menning: Magnús Guðmundsson
magnus@frettabladid.is lífið: Sara McMahon sara@frettabladid.is ljóSmyndir: Vilhelm Gunnarsson villi@365.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚtlitShönnun: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
Halldór
Hafliði
Helgason
haflidi@frettabladid.is
Samfylkingin ætlar að jafna leikinn og bjóða þeim sem ekki eiga fasteign að nýta fyrirframgreiddar vaxta-bætur til að fjármagna útborgun í íbúð.
Stærsta vandamál ungs fólks sem er að kaupa sína fyrstu
íbúð er að kljúfa útborgunina. Margar fjölskyldur eru
fastar á ótryggum leigumarkaði, þar sem stærstu útgjöld
heimilisins eru leiga og minna er til skiptanna fyrir aðrar
nauðsynjar. Mánaðarleigan er hærri en það sem flest fólk
borgar af húsnæðisláni.
Forskot á fasteignamarkaði er ein af nokkrum mikil-
vægum leiðum sem við viljum fara til að bæta stöðu barna
og fjölskyldna á leigumarkaði. Þannig verður hægt að fá
vaxtabætur næstu fimm ára greiddar út fyrirfram til kaupa
á íbúð. Miðað við tekju- og eignamörk vaxtabóta myndi
það þýða 3,0 m.kr. fyrir fólk í sambúð, 2,5 m.kr. fyrir ein-
stætt foreldri og 2,0 m.kr. fyrir einstakling.
Þrjár milljónir króna duga til dæmis fyrir útborgun í
20 milljóna króna íbúð m.v. 85% lán, eða sem stór hluti
útborgunar í dýrari eign. Það er stuðningur sem kemur
unga fólkinu úr foreldrahúsum eða námsmannaíbúðum
og leigjendum í öruggt húsnæði. Forskotið fá þau sem ekki
eiga íbúð og ættu rétt á vaxtabótum, ásamt þeim sem ekki
hafa átt fasteign síðustu þrjú ár á undan. Á undanförnum
árum hefur stuðningur í formi vaxtabóta minnkað gríðar-
lega, þar sem skerðingarmörk tekna og eigna hafa ekki
breyst í samræmi við launaþróun og fasteignaverð. Sam-
fylkingin ætlar að snúa þessari þróun við. Samhliða For-
skoti á fasteignamarkaði ætlum við að taka upp nýtt kerfi
húsnæðisbóta, hækka skerðingarmörk og styðja betur við
barnafjölskyldur en nú er gert. Og við ætlum að láta vaxta-
bætur ráðast af fjölda barna, sem er nýmæli.
Forskot á fasteignamarkaði er liður í kosningastefnu
Samfylkingarinnar. Okkar markmið er einnig veruleg
fjölgun almennra leiguíbúða, um 4.000 á kjörtímabilinu,
auk 1.000 námsmannaíbúða um allt land. Jafnframt að
tvöfalda stuðning við barnafjölskyldur og útrýma barna-
fátækt á Íslandi, en árið 2014 bjuggu 6.100 börn við efnis-
legan skort á Íslandi og stór hluti þeirra í leiguhúsnæði.
Jöfnum leikinn og kjósum heilbrigðari húsnæðis-
markað.
Forskot á
fasteignamarkaði
Forskotið fá
þau sem ekki
eiga íbúð og
ættu rétt á
vaxtabótum,
ásamt þeim
sem ekki
hafa átt
fasteign
síðustu þrjú
ár á undan.
Oddný G.
Harðardóttir
formaður Sam-
fylkingarinnar
26. nóvember kl. 20.00
Jólatónleikar í Grafarvogskirkju
Miðala á miði.
Söfnunar-
kerfið hefur
reynst vel og
góð staða nú
þrátt fyrir
tiltölulega
skamman
tíma frá
áföllum sýnir
hversu
skynsamlegt
það var að
hefja sjóða-
söfnun.
Ótrúlegt flokksþing
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson
sagðist í gær í Facebook-færslu
ekki vilja ræða við fjölmiðla um
niðurstöðu flokksþings Fram-
sóknar. Sagði hann ástæðuna
vera þá að á flokksþinginu og
í aðdraganda þingsins hefðu
átt sér stað ótrúlegir atburðir.
Honum fannst ekki við hæfi að
ræða það opinberlega. Án þess
að tilgreina hverjir þeir atburðir
eru nákvæmlega getum við aðeins
giskað á hvað hann á við. Kannski
rof útsendingar flokksins þegar
núverandi formaður hélt ræðu,
hver veit? Aftur á móti eru allir
landsmenn sammála um að þetta
flokksþing var ótrúlegt.
Kosningavaktin
Svo virðist sem gæðum kosninga-
baráttunnar sé misskipt. Flokkar
sem ekki eiga fulltrúa á þingi
ásamt ríkisstjórnarflokkunum
hafa undanfarið unnið í kosninga-
baráttu sinni á meðan þingmenn
stjórnarandstöðunnar eru kirfi-
lega fastir í störfum þingsins að
stoppa „öll þau góðu mál“ sem
þurfti að ljúka fyrir þinglok.
Heyrðist af formanni og vara-
formanni Sjálfstæðisflokksins í
Síldarvinnslunni í Neskaupstað,
í Eskju á Eskifirði og í Álverinu
á Reyðarfirði á sama tíma og sjö
lagafrumvörp voru á dagskrá
þingsins í þeirra nafni. Ágætis
herkænska að bíða með óvinsælu
málin og fara svo í kosningabar-
áttu með minnihlutann í yfirvinnu
við að stoppa þingið.
sveinn@frettabladid.is
Nýjar tölur Fjármálaeftirlitsins um stöðu lífeyrissjóða sýna að kerfið hefur rétt verulega úr kútnum undanfarin ár. Fram kemur í Mark-aðnum í dag að almennir lífeyris-sjóðir eiga 3,2% yfir skuldbindingum
sínum í lok árs 2015.
Við fall fjármálakerfisins misstu lífeyrissjóðir
mikla eignir og margir þeirra þurftu í kjölfarið að
skerða réttindi félagsmanna sinna. Nú hillir undir
að einhverjir sjóðanna geti á næstu árum hækkað
réttindi. Þetta er að sjálfsögðu háð því að ávöxtun á
mörkuðum næstu árin verði sæmileg.
Það var mikið gæfuspor á almennum vinnu-
markaði að hefja sjóðasöfnun lífeyrissjóða. Íslend-
ingar standa mun betur í þessum efnum en flestar
nágrannaþjóðir okkar. Einn hluti kerfisins varð
þó eftir. Það eru þeir sjóðir sem opinberir aðilar
ábyrgj ast. Skuldbinding ríkisins gagnvart framtíðar
eftirlaunaþegum er yfir 500 milljarðar króna. Það eru
fjárhæðir sem þarf að taka af skatttekjum framtíðar.
Söfnunarkerfið hefur reynst vel og góð staða nú
þrátt fyrir tiltölulega skamman tíma frá áföllum
sýnir hversu skynsamlegt það var að hefja sjóða-
söfnun. Gegnumstreymiskerfi eins og endurspeglast
í hluta lífeyriskerfis opinberra starfsmanna er ávísun
á vandræði. Sérstaklega þegar meðalaldur fer hratt
hækkandi.
Þar við bætist að það er ekki á vísan að róa með að
ríkið verði tilbúið að greiða réttindi að fullu þegar ný
kynslóð sem bera þarf stærri kynslóð eldriborgara á
herðum sínum ræður lögum og lofum í samfélaginu.
Það samkomulag sem náðist um að laga kerfi opin-
berra starfsmanna að almenna kerfinu er mikilvægt
skref til að jafna stöðu og auka sveigjanleika á vinnu-
markaði. Forystufólk stéttarfélaga hins opinbera á
heiður skilinn fyrir framsýni í þeim efnum. Til lengri
tíma er skynsamlegt að allir séu í sama kerfi.
Það eru því nokkur vonbrigði að nú séu aðilar
samkomulags sem horfir til framfara farnir að bakka
eftir viðbrögð einstakra félaga. Kerfisbreytingin er
mikilvæg og þættir sem snúa að kjörum einstakra
félaga eru úrlausnarefni sem taka þarf til meðferðar í
kjarasamningum.
Í frétt Fréttablaðsins í dag bendir varaformaður
fjárlaganefndar réttilega á að mikilvægt sé að ljúka
málinu nú. Tafir fram yfir kosningar muni gera það
að verkum að ekkert verði úr mikilvægri kerfis-
breytingu.
Áætlun um ríkisfjármál til lengri tíma takmarkar
möguleika til að reka ríkið með halla. Það er gott
og slíkur agi á rekstri ríkisins eykur trúverðugleika
hagkerfisins og tryggir meiri stöðugleika. Á þessu ári
getur ríkið lagt til þessa verkefnis á annað hundrað
milljarða. Það er óvíst hvenær aftur verður lag til
slíks. Því þarf að neyta meðan á nefinu stendur.
Mikilvægi
lífeyrismála
5 . o k t ó b e r 2 0 1 6 M I Ð V I k U D A G U r14 s k o Ð U n ∙ F r É t t A b L A Ð I Ð
SKOÐUN
0
5
-1
0
-2
0
1
6
0
4
:2
4
F
B
0
5
6
s
_
P
0
5
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
4
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
A
D
0
-0
B
C
4
1
A
D
0
-0
A
8
8
1
A
D
0
-0
9
4
C
1
A
D
0
-0
8
1
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
A
F
B
0
5
6
s
_
4
_
1
0
_
2
0
1
6
C
M
Y
K