Morgunblaðið - 07.09.2016, Blaðsíða 30
30 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 7. SEPTEMBER 2016
Bíla- og vélavörur
...sem þola álagið!
Það borgar sig
að nota það besta!
Viftur
HjólalegusettKúlu- og rúllulegur Hemlahlutir Hjöru- og öxulliðir
Stýrisendar
og spindilkúlurViftu- og tímareimar
Kúplingar- og höggdeyfar
Dalvegi 10–14 • 201 Kópavogi • Sími: 540 7000 • www.falkinn.is
Laufey Rún Ketilsdóttir
laufey@mbl.is
„Ég hugsa mér að ef þessum form-
um sem pappaskúlptúrarnir mynda
væri umbreytt og verkin gerð úr
steypu eða stáli yrðu þau nokkur
tonn að þyngd, en sem pappaskúlp-
túrar getur maður lyft þeim með
tveimur fingrum, þar myndast tog-
streitan milli efnisins og formsins,“
segir Gunnar Kr. myndlistarmaður,
en hann sýnir um þessar mundir
sýninguna
Formsins vegna í
Listasafninu á
Akureyri. „Mark-
miðið hjá mér er
að gera skúlptúra
og ég reyni að
halda mig við
sterk og kröftug
form í þessum
verkum en þarna
glími ég við létt-
asta efnið, pappírinn,“ bætir hann
við en sýningin er öll unnin á hand-
gerðan vatnslitapappír frá Katalón-
íu. „Ég er í formglímu, það er að
segja geri þung og kraftmikil form
úr þessu, umbreyti pappírnum í
stóra skúlptúra – einn hangir úr
loftinu og svífur þar, annar hangir á
vegg og sá þriðji af þessum stóru
hangir á milli tveggja stoða á vírum
sem strekktir eru milli þeirra.“
Sýningin stendur til 23. október
og opið er frá kl. 12-17 þriðjudaga til
sunnudaga. Aðgangur er ókeypis.
Líkjast náttúrunni sjálfri
Myndlist Gunnars Kr. einkennist
af slagkrafti og þunga sem birtist
með fjölbreyttum hætti. Hann hefur
t.d. teiknað biksvartar blýsólir og
logskorið stálblóm. Verk Gunnars
líkjast um margt náttúrunni sjálfri;
þau eru sterk, form endurtaka sig
og fegurðin ríkir – þótt hún sé
stundum ógnvekjandi. Kröftug en
þó viðkvæm. Þetta segir í texta um
sýningu Gunnars þar sem verk-
unum hans fyrr og nú er lýst.
„Þegar þú kemur inn í safnið og
kemur að skúlptúrunum þá skynjar
þú þá sem massíva í ákveðnu sjón-
arhorni en þegar þú stendur beint
fyrir framan þá sérðu að þeir eru
bara eiginlega eins og sjávargróður
– ég raða formunum með fimm
sentimetra millibili og geri hann svo
svartan með kínversku bleki,“ segir
Gunnar en þannig nái hann fram
þessum sterku og þungu áhrifum
því svarti liturinn er kröftugur og
andstaðan við hvíta litinn í papp-
írnum.
„Ég reyni að hafa eins lítil áhrif á
pappírinn og mögulegt er. Ég leyfi
honum að lifa eins og hann er – eins
og pappírinn á veggjunum, þar
gerði ég ekki neitt. Mála á hann með
lit sem er eins og vatn, hræri hann
til, píska og sigta svo í gegnum tesíu
þannig að það kemur ekkert nema
liturinn sem svo sest á pappírinn.“
Gunnar vill nýta karakterinn í
vatnslitapappírnum og vinnur því
blöðin ekki eins og vatnslitamálarar
gera gjarnan.
Aðspurður af hverju hann hafi
fært sig úr því að vinna verk úr stáli
eða steypu yfir í pappírinn segir
hann það hafa komið til þegar hann
keypti nepalskan pappír frá Svíþjóð.
„Hann átti að vera vatnslitapappír
en svo fannst mér hann meira
spennandi sem skúlptúr út af hráu
útlínunum,“ segir hann, en það hafi
svo undið upp á sig og bætt á sig
lögum.
Hjartsláttur verksins
„Ég hugsa þetta svolítið eins og
sinfóníuhljómsveit. Litlu myndirnar
eru jafngildi mjúku hljóðfæranna –
fiðla, víóla og annarra mýkri hljóð-
færa sem alltaf eru fremst á sviðinu.
En skúlptúrarnir eru síðan ígildi
slagverksleikaranna sem eru alltaf
aftast í hljómsveitinni og þaðan
kemur aflið og hjartsláttur verks-
ins,“ segir Gunnar en til sýnis eru
bæði stór skúlptúrverk, stórar arkir
sem hann málar form á og minni
myndaseríur úr vatnslitapappír sem
koma einnig frá veggnum svo að
skuggaspilið njóti sín.
Galdurinn við upphengingu sýn-
ingar sé hins vegar þagnirnar en
þagnir í tónlist séu ekki síður mikil-
vægar en tónarnir sjálfir. Tónlist og
myndlist tengist því sterkum bönd-
um að hans mati.
„Þagnirnar í tónlistinni geri ég
með því að gefa öllum verkum svig-
rúm til að njóta sín með góðu tómi í
kringum þau,“ bætir hann við en
þannig sé ekki stanslaus ófriður og
tími fyrir áhorfandann að hvíla sig á
milli verka.
Blýsólir í kjölfar Íraksstríðs
„Ég sá mynd frá Írak sem var
tekin í gegnum byssukúlugat á bíl-
rúðu beint í sólina og sólin sprengdi
sig alveg í gegn og á meðan vorum
við hérna í norðangarra, ískalt, og
alltaf á hlaupum út þegar sólin lét
sjá sig. Á meðan reyna þau í Írak að
verja sig fyrir sólinni því það er svo
mikið af henni,“ segir Gunnar og
lýsir tilkomu eina pólitíska verksins
sem hann hefur gert, en það var í
kjölfar Íraksstríðsins, þ.e. „Blý-
sólir“.
„Ég fór þá að hugsa, hvað ef það
yrði bara slökkt á sólinni – ætli það
myndi þá allt róast, ætli fólk myndi
finna einhvern frið í sínum beinum
og átta sig á að við erum í raun öll af
holdi og blóði og nákvæmlega eins,“
bætir hann við. Blýsólirnar eru
dimmar og þungar og varpa grafít-
svörtum geislum af hvítri örkinni,
segir um verkið í sýningarskrá.
Leiðsögn verður í Listasafninu á
Akureyri á morgun, 8. september,
kl. 12.15-12.45 um sýningu Gunnars.
Hlynur Hallsson safnstjóri tekur á
móti gestum og fræðir þá um sýn-
inguna.
Verkin myndi sinfóníuhljómsveit
Gunnar Kr. heldur sýninguna
Formsins vegna í Listasafni Akureyrar
Formglíman Eitt skúlptúrverka Gunnars Kr. hangir á vírum í safninu, sem geta borið mikinn þunga og skapa and-
stæðuna við pappírinn sem verkið er gert úr. Virðist í fyrstu vera massívt en þegar nær dregur sést í gegnum það.
Gunnar Kr.
Tvívíð Sum verka Gunnars eru tví-
víðar myndir á vatnslitapappír.
Í tilefni þess að tónlistarmaðurinn
Freddie Mercury hefði orðið sjö-
tugur sl. mánudag, hefði hann lifað,
var á þeim sama degi tilkynnt að
smástirni yrði nefnt eftir honum.
Héðan í frá heitir smástirnið, sem
áður nefndist 17473, Freddie-
mercury. Frá þessu greinir breska
dagblaðið The Guardian, en Brian
May, gítarleikari Queen, upplýsti
um málið. May, sem sjálfur er með
doktorsgráðu í stjarneðlisfræði,
þakkaði stjörnufræðingnum Joel
Parker fyrir að hafa tryggt að smá-
stirnið hlyti nafn söngvarans í tæka
tíð fyrir tímamótin.
Smástirnið, sem belgíski stjörnu-
fræðingurinn Henri Debehogne sá
fyrstur manna árið 1991, snýst
kringum sólina á 20 km hraða á
sekúndu. Það er í um 350 milljón
km fjarlægð frá jörðinni og sést
ekki með berum augum.
„Maður þarf að hafa býsna góðan
stjörnukíki til að sjá smástirnið.
Þetta er aðeins ljóspunktur, en
þetta er sérstakur ljóspunktur og ef
til vill komumst við þangað einn
daginn,“ segir May, sem sjálfur hef-
ur fengið smástirni nefnt eftir sér.
Meðal annarra tónlistamanna sem
smástirni hafa verið nefnd eftir eru
allir meðlimir Bítlanna, Frank
Zappa og David Bowie.
AFP
Rokkgoð Freddie Mercury var aðeins 45 ára þegar hann féll frá árið 1991.
Smástirni nefnt eftir
Freddie Mercury