Dagblaðið Vísir - DV - 19.06.2015, Síða 36

36 Menning
Þ
að er algengt að við sjáum
söngkonu standandi fyrir
framan hljómsveit einung-
is skipaða karlmönnum
spilandi lög eftir karlhöf-
unda – en ef við snúum kynjahlut-
föllunum á hvolf erum við komin
með sjaldséðari sjón. Á tónleikum
sem nefnast „Höfundur óþekktur“
í Eldborgarsal Hörpu mun fimm
manna hljómsvei,t einungis skipuð
kvenkyns hljóðfæraleikurum, leika
lög íslenskra kvenpopptónskálda –
aðeins söngvararnir eru karlar.
„Við köllum þetta kynjasnún-
ing,“ segir Védís Hervör Árnadóttir,
listrænn stjórnandi tónleikanna.
„Þarna verður fullskipuð hljómsveit
kvenna – það hefur aldrei gerst áður
á Eldborgarsviðinu.“ Þar að auki
munu nokkrar af goðsagnakennd-
ustu kvennahljómsveitum Íslands-
sögunnar koma fram: Dúkkulísurn-
ar, Kolrassa krókríðandi og Grýlan
Ragga Gísla.
10 prósent af útgreiddum
stefgjöldum
Það er KÍTÓN, félag kvenna í tón-
list, sem stendur fyrir tónleikun-
um í samstarfi við Nefnd 100 ára
afmælis kosningaréttar kvenna. Til-
gangurinn er að benda á þá stað-
reynd að kvenhöfundar tónlistar
á Íslandi fái enn einungis tæplega
10% af útgreiddum stefgjöldum,
en tónleikunum er einnig ætlað að
sýna ungu íslensku tónlistarfólki
sterkar kvenkyns fyrirmyndir í tón-
listarbransanum.
Védís segir að þrátt fyrir að stað-
an sé mun betri en áður þá megi
alveg spyrja sig af hverju hlutföll-
in séu svo skökk enn í dag. ,,Við
erum ekki fórnarlömb eða í ein-
hverri aumingjavæðingu, við stíg-
um fram á mjög jákvæðan hátt, sjá-
um margar leiðir að því að auka
þátttöku kvenna og vindum okkur
í þær! Alllt hefur sínar skýringar: á
öldum áður var ekki til siðs að kon-
ur væru tónskáld. Þær höfðu ekki
aðgang að sömu menntun og karlar
og það eimir auðvitað enn af þessu,
sem svo skýrir þessi stefgjöld – enda
tekur það höfundarréttinn 70 ár að
renna út eftir andlát tónhöfunda.“
Annars konar hvatning
„Við fáum allt öðruvísi hvatningu
í tónlistarmenntun. Það eru ólík
viðhorf sem mæta stelpum sem
byrja að spila á trommu eða bassa,
þessi hefðbundnu karlahljóðfæri
og hljóðfæri almennt. Konur eru
kannski aðallega að spila á píanó,
gítar eða syngja og „fronta“ bönd,“
segir Védís. „En það er í alvörunni
í umræðunni enn þann dag í dag
að við séum bara ekki gerðar fyrir
ákveðin hljóðfæri, að líffræði karla
og kvenna skilji hæfileikana að. Nú
ætlum við bara að snúa þetta niður.
Ekki einu sinni reyna að tala um að
Þórdís meistari Claessen geti ekki
setið og massað trommurnar vegna
þess að hormónabúskapur karla og
kvenna sé svo ólíkur,“ bætir hún við.
Hún segir að þrátt fyrir að mik-
ill fjöldi öflugra kvenkyns tónlistar-
manna sé starfandi þurfi það að vera
regla frekar en undantekning að í
hljómsveitum séu stelpur. „Þegar
það koma fram kvennahljómsveit-
ir eins og Grýlurnar, Dúkkulísurn-
ar eða Kolrassa krókríðandi, þá felst
einhver massayfirlýsing í því, það
hristir upp í hlutunum – en svo líð-
ur það bara hjá en efnið situr eftir
og verður klassík. Við erum að bíða
eftir því að það komi flóðbylgja af
blandaðri hljómsveitum eða alls-
herjar kvenhljómsveitum. Því það á
að vera sjálfsagður hlutur í dag.“ n
Helgarblað 19.–22. júní 2015
ATN Zebra 16
Z-spjótlyfta • Fjórhjóladrifin
• Diesel
• Vinnuhæð: 16,4m
• Pallhæð: 14,4m
• Lágrétt útskot: 9,3m
• Lyftigeta: 230kg
• Aukabúnaður: Rafmagns-
og lofttenglar í körfu.
• Til afgreiðslu strax
Ýmsar aðrar ATN spjót- og
skæralyftur til afgreiðslu
með stuttum fyrirvara.
Kynjasnúningur í Hörpu
Viðteknum kynjahugmyndum tónlistarbransans snúið á haus
„Þarna verður full-
skipuð hljóm-
sveit kvenna – það hefur
aldrei gerst áður á Eld-
borgarsviðinu.
Verk eftir eftirfarandi kvenhöfunda verða leikin á tónleikunum
Björk Guðmundsdóttur, Emilíönu Torrini, Hafdísi Huld, Ingibjörgu Þorbergs, Láru Rúnars,
Ólöfu Arnalds, Ragnheiði Gröndal, Sóleyju, Svölu Björgvins, Védísi Hervöru og Þórunni
Antoníu.
Védís Hervör
Kristján Guðjónsson
kristjan@dv.is
Önnur hvatning „Það eru ólík viðhorf sem
mæta stelpum sem byrja að spila á trommu
eða bassa, þessi hefðbundnu karlahljóðfæri og
hljóðfæri almennt. Konur eru kannski aðallega
að spila á píanó, gítar eða syngja og „fronta“
bönd,“ segir Védís Hervör.