Dagblaðið Vísir - DV - 17.07.2015, Qupperneq 21

Helgarblað 17.–20. júlí 2015 Fólk Viðtal 21
talsmeðferð hjá henni og hún náði
til mín og hjálpaði mér að borða. Í
kjölfarið fór þetta allt hægt og rólega
upp á við. Þessi púki mun samt alltaf
fylgja mér, þótt ég hafi náð bata. Ég
verð bara að vera sterkari en púk­
inn,“ segir Elsa Lára og brosir. Hún
er þakklát fyrir að ekki fór verr, þótt
útlitið hafi verið svart um tíma.
„Þessi sjúkdómur er djöfull“
Enn þann dag í dag glímir hún við
eftirköst veikindanna, er með mjög
viðkvæman maga og fær gjarnan
magabólgur. Þá gekk meðgangan
með son hennar ekki nógu vel því
líkaminn var enn í bata þegar hún
varð ófrísk af syni sínum.
„Þegar ég gekk með strákinn
minn nærðist hann illa og fæddist
mjög lítill eftir 42 vikna meðgöngu.
Líkami minn var ennþá að taka til
sín allt sem hann þurfti sjálfur og
það var lítið eftir fyrir barnið. Eftir
að hann fæddist héldu margir að ég
væri aftur orðin veik því hann tók allt
frá mér í brjóstagjöfinni sem hann
fékk ekki á meðgöngunni og ég var
með hann á brjósti til átján mánaða
aldurs,“ segir Elsa Lára sem var í
nokkur ár að vinna aftur upp kíló­
in sem hún missti við brjóstagjöf­
ina. Það sama gerðist þegar hún var
með dóttur sína á brjósti nokkrum
árum síðar. En hún passaði sig vel og
reyndi hvað hún gat að halda þyngd­
inni uppi.
Elsa Lára hefur tekið virkan þátt í
fræðslu og umræðu um átröskunar­
sjúkdóma á Akranesi og er að kanna
hvort hún geti fundið einhvern far­
veg fyrir slíka umræðu í þinginu. „Ég
fékk fregnir af því að ég hefði hjálp­
að einhverjum sem voru komnar á
grátt svæði en vildu ekki fara þessa
leið eftir fræðslu. Ég er mjög ánægð
með það ef ég hef getað forðað ein­
hverjum frá því að ganga í gegnum
það sama og ég gerði. Þessi sjúk­
dómur er djöfull.“
Á þrjá pabba
Þótt Elsa Lára hafi alltaf búið hjá
móður sinni sem barn var hún
alltaf í ágætu sambandi við föður
sinn, þangað til fyrir nokkrum árum
þegar kastaðist í kekki á milli þeirra.
„Við höfum bæði sagt hluti sem hafa
sært,“ segir hún hreinskilin og bæt­
ir við að þau eigi það sameiginlegt
að vera skapstór og eigi einfaldlega
ekki skap saman, en útilokar ekki
að þau geti unnið úr sínum mál­
um og náð sáttum síðar meir. „For­
eldrar mínir áttu í nokkurra mánaða
sambandi eftir að ég fæddist en svo
slitnaði upp úr því. Ég þekki föður­
fjölskylduna mína ekki mjög mikið,
en ég á einn bróður þeim megin. Svo
á ég uppeldisföður sem hefur reynst
mér mjög vel og mamma býr með
manni í dag sem er alveg frábær.
Ég á í raun þrjá pabba. Þetta er svo­
lítið flókin fjölskylda,“ segir hún kím­
in. „Börnunum mínum finnst þetta
mjög skrýtið, enda eiga þau bara
eina mömmu og einn pabba. En ég
lít bara á þetta sem ríkidæmi.“
Maðurinn nýfluttur inn aftur
Elsa Lára og Rúnar, maðurinn henn­
ar, eiga tvö börn; Þorstein Atla,
sautján ára og Þórdísi Evu, tólf ára.
Fjölskyldunni tilheyrir líka heimilis­
kötturinn, Ólafur Högnason, sem
er reyndar alltaf kallaður Óli, nema
þegar hann bítur einhvern, þá er
hann skammaður með fullu nafni.
Óli finnur líklega á sér að verið sé
að ræða um hann, því hann kemur
trítlandi inn í eldhúsið þar sem við
sitjum og tekur sér stöðu við matar­
dallinn sinn, frekar eins og hann sé
að kanna aðstæður heldur en að
svengd sæki að. Hann nartar aðeins
í matinn áður en hann snýr upp á sig
og hverfur aftur úr augsýn. Hann er
ekki mjög félagslyndur, að sögn Elsu
Láru.
Rúnar starfar nú í útibúi Orku­
veitu Reykjavíkur á Skaganum, en
hann er nýkominn heim eftir að
hafa starfað í fimm ár í útlöndum.
Að hann skyldi fara út að vinna var
ákvörðun sem kom ekki til af góðu.
Hann missti góða vinnu hérna
heima í kjölfar hrunsins og á sama
tíma hækkaði húsnæðislánið upp úr
öllu valdi. Þau hjónin stóðu í raun
frammi fyrir því að missa húsið sitt,
sem þau höfðu byggt frá grunni og
lagt allt í.
Hélt að fjarbúðin vendist aldrei
„Hann vann á Grænlandi í þrjú ár
og í Noregi í tvö ár. Fyrst voru þetta
fjórar til sex vikur úti og tvær heima.
Svo undir lokin voru þetta orðnar
tvær vikur úti og tvær heima. Mér
fannst ég alltaf verða að hafa allt
ofsalega hreint og fínt þegar kallinn
kom heim og elda góðan mat. Ég
vildi hafa allt fullkomið,“ segir hún
og skellir upp úr. „En núna er fjöl­
skyldulífið orðið eðlilegt. Hann er
kominn heim en ég er aldrei heima
– alltaf úti að hlaupa eða í vinnunni.“
Elsa Lára viðurkennir að fjarbúð­
in hafi tekið á hjónabandið á köfl­
um og henni fannst mjög erfitt þegar
hann fór fyrst. „Ég hélt að þetta væri
eitthvað sem ég gæti aldrei vanist.
Ég man að ég sat í sjónvarpssófan­
um og ég upplifði mig hola að inn­
an þegar hann var farinn. Fólk sagði
við mig að þetta myndi venjast en
ég trúði því ekki. Svo tók það ekki
nema fjórar eða fimm vikur að venj­
ast þessu.“
Henni þóttu eiginlega alltaf síð­
ustu dagarnir áður en hann fór út
erfiðastir. Þá var hún farin að kvíða
því að segja bless einu sinni enn.
„Þessir tveir eða þrír dagar áður en
hann fór voru eiginlega erfiðari en
þegar hann var farinn. Síðasta vet­
ur fór ég svo tvisvar að heimsækja
hann, þegar ég fann að þetta var far­
ið að reyna of mikið á.“
Hafa lítið hist eftir heimkomuna
Þótt Elsu Láru þyki auðvitað frá­
bært að hefja aftur fastan búskap
með eiginmanni sínum, viðurkenn­
ir hún að það séu töluverð viðbrigði
að hafa hann aftur inni á heimilinu.
„Það eru kostir og gallar við að hafa
makann mikið eða lítið heima. Þetta
fyrirkomulag viðheldur ákveðnum
neista og ég hlakkaði alltaf rosalega
mikið að fá hann heim. En þegar
hann var búinn að vera lengi heima
þá fannst mér þetta stundum komið
gott. Það raskaðist öll rútínan þegar
hann var heima. Þegar maður vinn­
ur svona mikið, eins og ég geri, þá
er maður með allt innan ákveðins
ramma og allt þarf að ganga upp,
en svo kemur kallinn heim og rútín­
an fer í klessu. Þegar allir voru orðn­
ir geðvondir yfir ástandinu var bara
ágætt að hann færi,“ segir Elsa Lára
og skellir upp úr. Innilegur hláturinn
ber þess merki að hún tali frekar í
gríni en alvöru. Þau hjónin eru engu
að síður búin að vera í sjálfskipuðu
aðlögunarferli frá því Rúnar kom
heim í vor því Elsa Lára er búin að
vera á haus í þinginu og hefur því
lítið verið heima við.
„Við erum mjög lítið búin að hitt­
ast. Þetta voru langir dagar í þinginu
og þegar því lauk fór ég í sex daga
ferð til Finnlands á vegum þingsins.
En það breytir öllu að fá hann heim.
Núna get ég farið í veislur og boð
og haft hann með. Það hefur ver­
ið hrikalega leiðinlegt að fara alltaf
ein að hitta önnur hjón, en núna bíð
ég spennt eftir því að geta farið með
honum á jólahlaðborðin og allt það.
Það vantar alltaf hluta af mér þegar
hann er ekki með. Við erum svo of­
boðslega góðir vinir,“ segir hún ein­
læg með ástarblik í augunum.
Hún segir álagið á henni sjálfri
líka hafa minnkað eftir að Rún­
ar kom aftur heim, sem og ömmu
hennar og afa sem voru dugleg að
hlaupa í skarðið þegar Elsa Lára
var föst í þinginu fram eftir kvöldi.
„Þegar ég sagði börnunum að pabbi
þeirra væri að koma heim þá stukku
þau í fangið á mér. Þau voru gjör­
samlega komin með nóg af þessu
fyrirkomulagi og þeim finnst æði að
við séum öll sameinuð á ný,“ segir
Elsa Lára og brosir.
Uppreisnarseggurinn varð
kennari
Hún segist vera mjög ör og að hún
þurfi alltaf að hafa nóg fyrir stafni.
Og helst vera undir pressu, þannig
líður henni best. Þingmannsstarf­
ið hentar henni því mjög vel. Hana
óraði þó aldrei fyrir því hér áður fyrr
að hún ætti eftir að setjast á þing.
Eftir að hafa starfað sem leið­
beinandi í nokkur ár heillaðist hún
af kennslu og skellti sér í fjarnám í
Kennaraháskólanum, þaðan sem
hún útskrifaðist árið 2004. Á upp­
reisnarárunum á Höfn skildi hún
þó aldrei hvernig fólki dytti í hug
að velja það sjálfviljugt að verða
kennarar, og eyða meiri tíma í skól­
anum en nauðsyn kræfi. Elsa Lára
starfaði sem kennari alveg þangað
til henni var mjög óvænt kippt inn
á þing, eftir gott gengi Framsóknar­
flokksins í alþingiskosningum árið
2013. Hún hafði þá fengið smá nasa­
þef af pólitíkinni í sveitarstjórnar­
starfinu á Skaganum. „Ég tók fyrst
sæti á lista í sveitarstjórnarkosning­
um árið 2010, þá buðu Framsókn
og óháðir fram saman og ég tók sæti
sem óháð. Ég var í fjórða sæti og datt
inn á nokkra fundi sem varamaður
og fannst það mjög spennandi.“
„Glætan, sagði ég“
Síðla árs 2012 bauð Ásmundur Einar
Daðason, þingmaður Framsóknar­
flokksins, henni svo í kaffi. Hann
sagðist vilja ræða Framsóknarflokk­
inn á Akranesi. Elsa Lára var frekar
hissa yfir boðinu, en ákvað að þiggja
það engu að síður, alveg grunlaus
um hvaða atburðarás væri að fara
af stað. „Hann spurði mig hvort ég
vissi um einhvern á Skaganum sem
gæti tekið þriðja sætið á listanum.
Og bætti svo fljótlega við að honum
hefði verið bent á mig. Mér svelgd­
ist á kaffinu sem ég var að drekka
og hló. Ég hafði aldrei heyrt neitt
fyndnara. Glætan, sagði ég og sló
þetta út af borðinu. Svo tókum við
nokkra fundi til viðbótar og Gunnar
Bragi Sveinsson mætti á einn þeirra
og allt í einu var ég óvart búin að
segja já.“ Þá varð ekki aftur snúið, því
strax í kjölfarið var send út fréttatil­
kynning til fjölmiðla og orðið opin­
bert að kennarinn, Elsa Lára, skip­
aði þriðja sætið. Hún hugsaði með
sér að það væri örugglega gaman að
prófa að vera varaþingmaður, enda
ekki raunhæfur möguleiki á þeim
tíma að þriðja sætið gæfi af sér fast
þingsæti. „Svo flaug ég bara inn á
þing og sé ekki eftir neinu. Þetta
er frábær skóli og ég hef lært ótrú­
lega mikið af þessu. Ég hélt að þetta
myndi aldrei eiga við mig en svo er
bara hrikalega skemmtilegt. Auðvit­
að koma dagar þar sem ég er að and­
ast úr leiðindum, en þannig er það
oft í lífinu.“
Þótt Elsa Lára kunni vel við sig
í stjórnmálum þá hikar hún þegar
blaðmaður spyr hvort hún geti
hugsað sér að gera þetta að ævi­
starfi sínu. Hún er í raun ekki búin
að taka ákvörðun um framhaldið.
„Ég held að ég taki næsta vetur í að
meta stöðuna. Ég held mig langi til
að vera áfram, en svo er það í hönd­
um kjósenda að ákveða það. Suma
daga langar mig að vera áfram en
aðra ekki. Ef það yrðu kosningar í
dag og mér yrði kippt út á morgun
þá myndi ég sakna þess. Svo þegar
ég hitti börnin, sem ég var að kenna
hérna, niðri í bæ og þau spyrja
hvenær ég komi aftur, þá finn ég að
taugin togar líka þangað. En svo get­
ur verið að ég geri bara eitthvað allt
annað.“
Byggðu húsið frá grunni
Elsa Lára hefur ekki langan lífaldur í
Framsóknarflokknum, enda var
hún ekki skráð í flokkinn fyrr en
hún ákvað að fara í framboð fyrir
tveimur árum. Hún er ekki alltaf
sammála stefnumálunum og fylgir
sinni eigin sannfæringu. Hún
greiddi til að mynda ekki atkvæði
með hækkun virðisaukaskatts á
matvæli. „Ég kem inn á þing með þá
hugsjón að berjast fyrir bættum hag
heimilanna og þetta samræmdist
því ekki. Mér hefur einnig þótt erfið
þessi umræða um sameiningu heil­
brigðisstofnana. Sameining þýðir
oft að það dragi úr þjónustu við íbú­
ana, en ég vona að niðurstaðan
verði sú að dregið verði úr rekstrar­
kostnaði til að auka þjónustuna,
ekki minnka hana. Ég mun allavega
leggja áherslu á það.“ Þá leggur Elsa
Lára einnig áherslu á að dregið
verði úr vægi verðtryggingar eða
sett á hana þak, en hún hefur sjálf
fundið harkalega fyrir áhrifum
hennar á eigin skinni. „Við fórum í
það að byggja þetta hús. Fengum
lóð 2006 en hófum framkvæmdir
2007. Grindin var reist og svo unn­
um við í því alveg sjálf. Við bjuggum
hjá ömmu og afa í eitt og hálft ár og
vorum að vinna í húsinu á kvöldin
og á nóttunni.“
„Ég man að ég sat í
sjónvarpssófanum
og ég upplifði mig hola
að innan þegar hann var
farinn.
„Ég svelti mig og
svo tróð ég mig út
af mat og ældi.
Fór að hlaupa Elsa Lára gekk í gegnum sorgarferli þegar
dóttir hennar fékk einhverfugreiningu. Hún fór út að hlaupa
til að bæta andlega heilsu og fór fljótt að líða betur.
Mynd ÞorMar ViGnir GUnnarsson