Morgunblaðið - 09.12.2016, Side 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. DESEMBER 2016
Blinis með reyktum laxi
Smáréttur sem slær alltaf í gegn.
Það má líka bera fram 3-4
á mann sem forrétt.
Geymið auglýsinguna.
Gott að vita; það þarf að hita blinisið fyrir
notkun til að bræða fituna í því svo það
mýkist upp. Eftir það er í fínu lagi að
bera það fram kalt.
Aðferð: Hitið blinis samkvæmt
leiðbeiningum. Dreifið smá sýrópi yfir
hverja köku. Leggið laxinn yfir þannig að
hann rúmlega þeki hverja köku. Setjið þá
sýrða rjóman ofaná og að lokum hrogn.
Fallegt er að skreyta með fersku dilli eða
klípu af steinselju.
* Forrétta blinis, frá Ópal Sjávarfang
* Reyktar laxasneiðar, frá Ópal Sjávarfang
* Hlynsýróp
* Sýrður rjómi 18%
* Hrogn, laxa eða silungahrogn
(en svartur eða rauður loðnukavíar er líka
mjög góður í þessa uppskrift)
* Dill eða steinselja til að skreyta.
Söluaðilar:
10-11, Hagkaup, Iceland verslanir, Kostur,
Kvosin, Melabúðin, Nettó, Samkaup,
Pure Food Hall flugstöðinni Keflavík,
Sunnubúðin.
SVIÐSLJÓS
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
Af átta stærstu sveitarfélögum lands-
ins eykst lesskilningur marktækt í
þremur sveitarfélögum í PISA-könn-
uninni 2015, það er í Hafnarfirði,
Reykjanesbæ og Árborg. Á sama
tíma hrakar honum marktækt í
Kópavogi, Garðabæ og Mosfellsbæ.
Þetta kemur fram í samantekt sem
Menntamálastofnun hefur gert á nið-
urstöðum PISA í átta stærstu sveit-
arfélögunum 2012-2015.
Í PISA-könnuninni 2015 bæta Ár-
borg og Reykjanesbær sig verulega í
öllum greinunum þremur frá könn-
uninni 2012 en þau verma samt botn-
inn af sveitarfélögunum átta. Garða-
bær stendur sig best en þrátt fyrir
það er árangurinn slakari nú í öllum
greinunum en hann var 2012.
Garðabær fylgir sveiflunni
Gunnar Einarsson, bæjarstjóri
Garðabæjar, segir ánægjulegt að
nemendur í Garðabæ standi sig
áfram vel í PISA og séu á toppnum en
engin ein skýring blasi við á af hverju
árangurinn er slakari nú en 2012.
Einkunnir í PISA lækki almennt á Ís-
landi og Garðabær fylgi þeirri sveiflu.
„Breytt samfélagsgerð og álag á
kennara í starfi sem hefur farið vax-
andi vegna nýrra verkefna t.d. vegna
innleiðingar á aðalnámskrá og nýju
námsmati, getur haft áhrif. Niður-
stöður könnunarinnar verða greindar
nánar og kynntar í skólanefnd og
bæjarráði, þar sem farið verður yfir
þær,“ segir Gunnar.
Menntamálin í öndvegi
Mikil ánægja er með niðurstöður
PISA-könnunarinnar í Árborg og
Reykjanesbæ en síðustu ár hefur ver-
ið unnið markvisst í því í þessum
sveitarfélögum að bæta námsárang-
ur. Í Reykjanesbæ var sammælst um
að setja menntamál í öndvegi árið
2011. Allir skólastjórnendur leik- og
grunnskóla, ásamt bæjaryfirvöldum,
gerðu þá með sér viljayfirlýsingu um
að bæta námsárangur.
Útfærð var hugmyndafræði á bak
við viljayfirlýsingu sem var byggð á
markvissum skimunarkönnunum til
að fá upplýsingar um hvernig nem-
endur stóðu og síðan brugðist við út
frá þeim niðurstöðum. „Það var farið í
íhlutun og allt upplýst á milli skóla og
til foreldra og farið í að vinna einstak-
lingslega með nemendum eftir því
hvar þeir voru staddir. Síðan voru
sett markmið um að ná ákveðnum
viðmiðum, það var haldið vel utan um
allt og unnið vel saman,“ segir Gyða
Arnmundsdóttir, deildarstjóri skóla-
þjónustu Reykjanesbæjar. Þá var
aukin fræðsla til kennara.
Þessi nýju vinnubrögð í skólamál-
um Reykjanesbæjar eru nánast
heimasmíðuð en Gyða segir að þau
hafi sótt þekkingu í rannsóknir og
greinar og litið til þess hvernig þetta
er gert í Þýskalandi og Kanada. „Við
höfum sýnt á samræmdum könnun-
arprófum undanfarin ár að við höfum
verið að bæta okkur svo þetta er að
skila sér. Við höfum hug á að halda
þessari vinnu áfram og gera enn bet-
ur,“ segir Gyða en í Reykjanesbæ eru
nemendur þjálfaðir í lestri allan
grunnskólann. Eldri nemendum þyk-
ir það ekkert tiltökumál að sögn
Gyðu, ný vinnubrögð hafi lagst vel í
þá og eru notaðar ýmsar aðferðir til
að fá þá til að keppa við sjálfa sig.
Juku faglegt samstarf
Sambærilegar áherslur hafa verið í
Árborg en vinnulagið verið annað.
Árið 2012 var farið í mikla skoðun á
skólamálum sveitarfélagsins og í kjöl-
farið gerðar ýmsar breytingar. „Við
héldum stjórnendanámskeið fyrir
leik- og grunnskólakennara, efldum í
kjölfarið faglegt samstarf milli skóla,
skólastiga og skólaþjónustu í gegnum
þróunarverkefni og endurmenntun-
arnámskeið. Oftar en ekki kom frum-
kvæðið að áherslupunktum úr sjálfu
skólasamfélaginu. Mikil fagleg sam-
ræða og ígrundun hefur átt sér stað
sl. 3-4 ár. Stórt þróunarverkefni í læsi
var unnið í öllum leikskólum og í
grunnskólum tókum við upp mark-
vissar læsisskimanir og lestrarnám-
skeið hafa verið í boði fyrir þá nem-
endur sem á þurfa að halda,“ segir
Þorsteinn Hjartarson, fræðslustjóri
Árborgar. Þessi vinna fór af stað af
miklum krafti skólaárið 2014/2015 og
hefur þegar skilað sér í bættum les-
skilningi og framförum í öðrum
námsgreinum.
Unnið er í anda hugmyndafræði
sem er kennd við lærdómssamfélagið
og er ættuð frá Kanada. „Við erum
samt ekki með einhverja eina línu og
miðstýrðar áherslur, við hvetjum
skólana til að nota fjölbreyttar
kennsluaðferðir og að kennarar vinni
saman í teymum og miðli þekkingu
sín á milli,“ segir Þorsteinn.
Árið 2013 tók ný skólastefna gildi í
Árborg sem margir komu að. Þar var
lögð áhersla á faglegt samstarf og
aukinn námsárangur og hefur það
gengið nokkuð vel. Sú skólastefna
rennur út í ár og er nú verið að endur-
skoða hana með enn frekari framfarir
í huga. Þátttaka foreldra í námi barna
sinna skipti líka miklu máli og hefur
hún verið að aukast verulega að und-
anförnu. „Þessar PISA-niðurstöður
sýna að við erum á réttri leið og erum
að gera eitthvað sem skilar árangri en
við stefnum að sjálfsögðu enn hærra,“
segir Þorsteinn.
Hafnarfjörður kom líka betur út úr
PISA en áður en þar hefur verið lögð
aukin áhersla á mikilvægi lestrar síð-
ustu ár með innleiðingu á sérstakri
læsistefnu sem nefnd er Lestur er
lífsins leikur.
Breytt vinnubrögð skiluðu bótum
 Reykjanesbær og Árborg endurskoðuðu skólamálin hjá sér og það skilar sér nú í betri árangri í PISA
 Lögð meiri áhersla á læsi og skimunarkannanir  Garðabær kom best út stóru sveitarfélaganna
Lesskilningur í PISA 2012 og 2015
-í átta sveitarfélögum
Heimild: Menntamálastofnun
PI
SA
-s
tig
540
530
520
510
500
490
480
470
460
450
440
PISA 2012 PISA 2015
Reykjavík Kópavogur Hafnarfjörður Garðabær
Mosfellsbær Akureyri Reykjanesbær Árborg
518
497
489
487
480
478
503
502
491
477
458
475
452