Fréttatíminn - 13.01.2017, Blaðsíða 20
20 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 13. janúar 2017
Haukur Már Helgason
ritstjorn@frettatiminn.is
Frétt Breitbart er deilt 15.000 sinnum á Face-book, Wochenblick útgáf-unni 800 sinnum, þar til Thorsten nokkrum Hoff-
mann, kjörnum fulltrúa frá Dort-
mund á sambandsþinginu í Berlín,
rennur blóðið til skyldunnar og
sendir frá sér fréttatilkynningu um
„loftárásina“ á kirkjuna.
Leiðréttingin
5. janúar sá loks lögreglan í Dort-
mund sig tilneydda að birta leið-
réttingu, ásamt Ruhr Nachrichten,
þýskum fréttamiðli sem Breitbart
vísaði til sem heimildar: Á torginu
komu vissulega saman um þúsund
manns, og fögnuðu áramótum. Lög-
regla bað fólk að skjóta ekki flugeld-
um innan úr þvögunni og fjarlægði
þá sem ekki hlýddu. Flugeldur lenti
þó í neti sem var strengt um still-
ansa við kirkjuna, sem er ekki sú
elsta í Þýskalandi. Úr varð, að sögn
lögreglu, lítill og viðráðanlegur eld-
ur – ekki í kirkjunni heldur netinu
– sem lauk eftir nokkurra mínútna
viðureign slökkviliðs. Ekkert gefur
til kynna að flugeldinum hafi verið
beint að kirkjunni að yfirlögðu ráði.
Erill þessa nótt var að sögn lögreglu
á bilinu hefðbundinn til rólegur:
Munu Bandaríkin skipta sér
af kosningum í Þýskalandi?
þjófnaðir, skemmdarverk og lík-
amsárásir voru færri en árið áður.
Leiðréttingin hefur auðvitað ekki
fengið viðlíka útbreiðslu og frá-
sögn Breitbart, enda ekki viðlíka
spennandi. Ef frá er talinn aldur
kirkjunnar sem um ræðir má jafn-
vel halda því fram að munurinn á
frásögnunum tveimur felist í stíl-
brögðum frekar en innihaldi.
Hitt hægrið
Breitbart var jaðarmiðilll í banda-
rískri fréttamiðlun þar til á síðasta
ári, þegar náin tengsl miðilsins og
lesenda hans við hreyfinguna að
baki Donald Trump urðu lýðum
ljós: Steve Bannon hét ritstjóri Breit-
bart, þar til Trump réði hann til að
taka við starfi kosningastjóra síns í
ágúst síðastliðnum. Eftir að úrslit
kosninganna urðu ljós tilkynnti
Trump að Bannon yrði hægri hönd
sín í Hvíta húsinu og aðalráðgjafi
við stefnumótun.
Bannon hefur lýst Breitbart News
sem „vettvangi alt-right hreyfingar-
innar“. Hugtakið alt-right, stytting
á alternative right eða hitt hægr-
ið, er komið frá Richard Spencer,
manni sem skömmu eftir kosningar
birtist upptaka af þar sem hann, á
samkomu þessa hluta bandaríska
hægrisins, hyllti Donald Trump úr
pontu, með orðunum „Hail Trump“
og handauppréttingu að nasistasið.
Hreyfingin grundvallast á opin-
Nýverið flutti bandaríski vefurinn Breitbart
News frétt frá Þýskalandi; að múgur þúsund
karlmanna hefði komið saman á torgi í þýsku
borginni Dortmund á nýársnótt, ráðist á
lögreglu og kyrjað Allahu Akhbar á meðan
þeir lögðu eld að elstu kirkju Þýskalands.
Austurríski fréttavefurinn Wochenblick
hafði fréttina eftir Breitbart og fyrr en varði
furðuðu nokkrir íbúar Dortmund sig á
því, á samfélagsmiðlum, að þurfa að lesa
austurrískan fjölmiðil til að heyra sannleikann
um borgina sína.
Austurrískur vefmiðill, Wochenblick,
tók upp fréttina sem var ansi fjarri
raunverulegum atburðum í Dort-
mund. Leiðréttingar hafa vakið mun
minni athygli. Í bakgrunni eru árs
gamlir atburðir í Köln og fréttaflutn-
ingur um þá.
Ýktur fréttaflutningur af æstum múgi
í Dortmund á nýársnótt vakti nokkra
athygli á bandaríska áróðursmiðlinum
Breitbart News.
Skömmu eftir forsetakosningar
birtust myndir í bandarískum
fjölmiðlum þar sem kosningu
Donalds Trumps var fagnað að
nasistasið: „Hail Trump!“
skárri kynþáttahyggju, þjóðern-
ishyggju, kvenfyrirlitningu og að-
greiningu karlmanna eftir skipulagi
apahópa; frá alfaköllum niður í
þá sem þeir kalla kokkála, alla þá
sem veita baráttumálum vinstr-
isins stuðning sinn, jöfnuði, um-
hverfisvernd, móttöku flóttafólks
og kvenréttinda. Fólksf lutninga
til Vesturlanda tala þeir um sem
„þjóðarmorð hvítra“.
Kalla sínum réttu nöfnum
Hvort kalla beri hreyfinguna því
nafni sem hún kýs sér sjálf, alt-right,
eða hvort raunsannara og meira
lýsandi væri að kalla þá til dæmis
fasista, er nógu umdeilt til að rit-
stjórn fréttamiðilsins The Guardi-
an tilkynnti í lok nóvember að hún
myndi ekki banna notkun orðsins
alt-right í miðlinum að sinni, enda
telji fólk sig til hreyfingarinnar
á ólíkum forsendum: Sumir séu
aðallega hvítir yfirburðasinnar,
aðrir fyrst og fremst gyðingahat-
arar, eða jafnvel andstæðingar
hnattvæðingar.
En þetta er fasísk hreyfing – það
er svona sem bandarískur fasismi
lítur út. Eins og fasískar hreyf-
ingar 20. aldar sprettur þessi fram
í lýðræðisríki, sækir byr í ósætti al-
mennings við stöðu efnahagsmála,
pólitískt valdleysi og særða sjálfs-
mynd, en beinir ósættinu í farveg
andúðar gegn minnihlutahópum,
yfirlýstrar andstöðu við jöfnuð,
mannréttindi, fjölmenningu og
femínisma og haturs á vinstrinu.
Vettvangur hreyfingarinnar í fjöl-
miðlum, Breitbart News , byggir
fréttamat sitt og framsetningu á
sömu grunngildum.
Afskipti af kosningum
Vefmiðillinn var stofnaður árið
2007. Hann er í dag í 34. sæti af
mest lesnu vefum Bandaríkjanna
en, samkvæmt einni mælingu að
minnsta kosti, útbreiddasti pólitíski
vefurinn á samfélagsmiðlum. Árið
2013 opnaði miðillinn sérútgáfu í
London, 2015 í Jerúsalem. Breski
miðillinn óx, eins og Bannon hafði
gert ráð fyrir, í hlutfalli við vaxandi
fylgi Brexit-hreyfingarinnar, sem
hann studdi.
Þegar nýr ritstjóri bandarísku út-
gáfunnar, Alexander Marlow, tók
við störfum síðasta sumar tilkynnti
hann um frekari fyrirhugaða útgáfu
í Evrópu. Strax eftir kosningarnar
útfærði hann þau plön nánar og
sagðist vilja opna skrifstofur í París
og Berlín. Tilgangur hinna væntan-
legu útibúa er, samkvæmt honum,
að styðja ystu hægriöflin í kom-
andi kosningum: Front National
í Frakklandi, AfD í Þýskalandi.
„Breitbart kemur til Þýskalands,“
tísti flokksskrifstofa AfD í Heidel-
berg: „Frábært! Það verður jarð-
skjálfti í storknuðu fjölmiðlalands-
lagi okkar“ – svo fylgdu broskallar
og hjörtu.
Nýársnótt í Köln
Eftir að staðarfjölmiðillinn Ruhr
Nachrichten birti leiðréttingu sína
um nýársnóttina í Dortmund, að
þar hefði ekkert átt sér stað í líkingu
við það sem Breitbart hélt fram og
aðrir miðlar bergmáluðu, var blaða-
maðurinn að baki leiðréttingunni
sakaður um að milda atburðarás
kvöldsins, og honum fyrir vik-
ið ógnað með myndsendingum á
Twitter, af gálgum og afhöggnum
hausum.
Sími 554 6800
www.vidd.is
Njarðarnes 9
Akureyri
Bæjarlind 4
Kópavogi
FILA Active1 mygluhreinsir.
Hreinsar svartmyglu skjótt
og örugglega.
Hreinsar kísil af flísum og
blöndunartækjum. Þau verða
eins og ný!
Einn virkasti fúguhreinsirinn.
Tekur fitu og önnur erfið
óhreinindi af fúgum og flísum.
FILA Cleaner FILA Active1
FILA ViaBagno FILA Fuganet
Rétta hreinsiefnið í regluleg þrif
fyrir flísar, náttúrustein, dúka og
parket.
®
Nánari upplýsingar hjá starfsmönnum Víddar