SÍBS blaðið - 01.01.2007, Blaðsíða 27

27
Lungnaendurhæfing er mikilvægur þáttur í
meðferð einstaklinga með langvinna lungna-
teppu. Reynslan hefur sýnt að lungnaend-
urhæfing og þjálfun geta aukið
áreynsluþol, minnkað mæði og
bætt lífsgæði hjá einstaklingum
með langvinna lungnateppu,
auk þess sem þjálfunin fækk-
ar sjúkrahúsinnlögnum vegna
bráðra versnana. Fjölmargir eiga
þess kost að taka þátt í end-
urhæfingu á lungnaendurhæf-
ingardeild Reykjalundar árlega.
Algengt er að einstaklingar með
langvinna lungnateppu, sem
koma til lungnaendurhæfingar,
finni fyrir talsverðri dagþreytu
og syfju, einkum þeir sem eldri
eru. Svefn er oft slitróttur og
tíðar uppvaknanir að nóttu eru
einnig algengar í þessum hópi
vegna öndunarfæraeinkenna svo
sem hósta, andþyngsla og mæði.
Kæfisvefn er sjúkdómur sem
einkennist af endurteknum öndunartruflunum í
svefni ásamt dagsyfju. Með auknum rannsókn-
um síðustu ára hefur komið í ljós að kæfisvefn
er algengur sjúkdómur og erlendar rannsóknir
benda til að 2-4% einstaklinga hafi þennan
sjúkdóm. Vegna þessa var ákveðið að rannsaka
alla einstaklinga með langvinna lungnateppu
sem lýstu dagþreytu og dagsyfju og tóku þátt í
lungnaendurhæfingu á árunum 2003-2005 með
tilliti til kæfisvefns. Þetta voru alls 155 sjúk-
lingar 58 karlar og 97 konur. Meðalaldur þeirra
var 64 ár og allir höfðu talsverðan teppu-
sjúkdóm í lungum og skert fráblástursgildi, að
meðaltali 53% af áætluðu gildi. Nið-
urstöður þessarar rannsóknar sýndu
að 49% sjúklinga í þessum hópi
höfðu kæfisvefn sem er mun hærra
en í almennu þýði. Alls höfðu 34%
kæfisvefn á vægu stigi, 10% kæf-
isvefn á meðalháu stigi og 5% höfðu
kæfisvefn á háu stigi. Auk þess kom
í ljós að 18% einstaklinga með lang-
vinna lungnateppu í þessum hópi
höfðu skerta súrefnismettun í blóði
að næturlagi. Þannig reyndist aðeins
þriðjungur einstaklinga sem kann-
aður var, hafa eðlilega svefnmæl-
ingu. Þessar niðurstöður voru kynnt-
ar á þingi Evrópskra lungnalækna
sem fór fram í Munchen í september
sl. Flestir þeirra einstaklinga sem
greindust með kæfisvefn hófu með-
ferð með svefnöndunartæki og hinir
sem höfðu skert súrefnisgildi að
næturlagi hafa fengið meðferð með nætursúr-
efni. Ári eftir að meðferð hófst hafði meirihluti
hópsins fengið talsverðan bata á dagþreytu og
dagsyfju.
Af þessu má ráða að rétt er að framkvæma
svefnrannsókn m.t.t. kæfisvefns og skertra súr-
efnisgilda í blóði hjá einstaklingum með lang-
vinna lungnateppu sem þjást af dagþreytu og
syfju.
Hvað veldur dagþreytu og syfju
hjá einstaklingum með langvinna
lungnateppu?
D ó r a . L ú ð v í k s d ó t t i r, . l u n g n a l æ k n i r
R
e
y
k
ja
lu
n
d
u
r