Dagblaðið Vísir - DV - 19.01.2016, Page 31

Menning 19Vikublað 19.–21. janúar 2016
Skútuvogi 11 104 Reykjavík Sími 553 4000 www.prentvorur.is
Sérfræðingar í prenthylkjum
Rómantík og djöfull í drengsmynd Franska kvikmyndin Lolo fjallar um miðaldra konu
í karlaleit og djöfullegan son hennar.
mannsmynd, Damien í Omen á full-
orðinsárum, og sættir sig ekki við að
stía þeim í sundur heldur ákveður að
leggja líf mannsins í rúst líka. Þetta
gerir hann ekki vegna erfiðrar æsku,
heldur beitti hann sömu brögðum á
föður sinn af engri sérstakri ástæðu.
Það er ekki oft sem maður er látinn
vona að móðir segi skilið við barn sitt
fyrir fullt og allt, og þegar við bætist
að vinkonan þolir heldur ekki dóttur
sína virðist hér komin einhvers kon-
ar óttafantasía manneskju sem ekki
tekst að sameina það að vera bæði
ástkona og móðir. Kannski ferst Delpy
ekki svo vel að kljást við aldurinn eft-
ir allt saman, og sem leikstjóri hefur
henni oft tekist betur upp. n
Bíó Paradís fær hæsta styrkinn
H
eimili kvikmyndanna – Bíó
Paradís hlýtur hæsta styrkinn
frá menningar- og ferðamála-
ráði Reykjavíkurborgar, en
gerð var grein fyrir úthlutuninni og
öðru framlagi ráðsins til menningar-
mála á Kjarvalsstöðum í gær, mánu-
dag.
Ráðið hefur veitt vilyrði fyrir
hundrað og tveimur styrkjum sem
námu samtals þeim 86 milljónum
króna sem voru nú lausar til út-
hlutunar.
Bíó Paradís hlaut 12,5 milljónir í
ár og 2017. Nýlistasafnið fær 9,5, en
RIFF og Hinsegin dagar 5 milljónir
hvort úr Borgarhátíðasjóði næstu
þrjú ár. Kling og Bang fær 4,5 millj-
ónir, Reykjavík Dance Festival og
leiklistarhátíðin Lókal 3 milljónir
árlega hvort úr Borgarhátíðasjóði
næstu þrjú árin og Samtök um dans-
hús tvær milljónir til tveggja ára.
Hæstu styrkir aðrir eru til Reykja-
vík Fashion Festival 2016, 2 millj-
ónir, Secret Solstice 1,5, Barnabók-
menntahátíðarinnar Mýrin 1,2 og
eina milljón hljóta Nýsköpunar-
sjóður tónlistar - Musica Nova,
myndlistarhátíðin Sequences, kvik-
myndahátíðin Stockfish, Tónleika-
röð Jazzklúbbsins Múlinn, Norrænir
músíkdagar í Reykjavík og Sinfóníu-
hljómsveit unga fólksins.
Sinfóníuhljómsveitin var jafn-
framt útnefnd Tónlistarhópur Reykja-
víkur 2016, en nýr tónlistarhópur er
valinn árlega úr hópi þeirra sem lagt
er til að njóti styrks eða starfssamn-
ings á komandi ári. n
Heimili kvikmyndanna Reykjavíkurborg
hefur gert 12,5 milljóna króna samstarfs-
samning við Bíó Paradís til næstu tveggja ára.
Litli indverski Sambó
Litli svarti Sambó eftir skoska rithöfund-
inn Helen Bannerman kom fyrst út árið
1899. Bannerman bjó í Indlandi
í þrjá áratugi og samdi
söguna fyrir börnin sín
á þeim tíma. Bókin
fjallar um glaðlynda
drenginn Sambó
sem heldur út í
óbyggðirnar þar
sem hann þarf
að kljást við fjögur
grimm tígrisdýr sem
öll vilja borða hann.
Honum tekst þó að leika á
þau og rata heim til foreldra sinna.
Þó að sagan sé hugljúf valdi
Bannerman öllum persónum nöfn sem
þykja lítillækkandi og tengd kynþátta-
fordómum. Nafnið Sambó hafði til að
mynda verið notað í niðrandi merkingu
um svart fólk frá því um miðja 19. öld. Í
sögu Bannerman nefnast foreldrarnir svo
Mumbo og Jumbo – en Hókus og Pókus á
íslensku. Í þokkabót voru myndskreytingar
yfirleitt eins og niðurlægjandi skopmyndir
af svörtu fólki á 19. öld.
Í nýrri útgáfum af bókinni hefur verið
reynt að leggja áherslu á að bókin gerist í
Indlandi. Í útgáfu HarperCollins frá 1996
nefnist Sambó litli Babaji og foreldrar
hans Mamaji og Papaji. Í útgáfu Handprint
Books frá 2004 heldur Sambó nafninu –
því útgefandinn taldi ekki réttlætanlegt
að breyta eða hvítþvo söguna – en er
teiknaður augljóslega sem Indverji, auk
þess sem bókin inniheldur inngang þar
sem bent er á umdeilda sögu bókarinnar.
Sagan birtist fyrst á íslensku árið 1940
en samkvæmt gegni.is var hún síðast
gefin út af Iðunni árið 1985 í þýðingu
Freysteins Gunnarssonar með myndum
Helen Bannerman.
Siðferðilega vafasamar barnabækur
Reyklaus
Lukku-Láki
Til að byrja með var kúrekinn leiftur snöggi
Lukku Láki reykingamaður. Höfundurinn,
hinn belgíski Morris, sagði það hluta af
karakter Láka að vera ávallt með vafða sí-
garettu í kjaftinum eins og það væri hluti
af karakter Stjána bláa að reykja pípu.
Hann skipti þó sígarettunni að lokum
út fyrir strá, vegna harðrar gagnrýni og
til að fá greiðari aðgang að bandarískum
markaði. Morris var verðlaunaður af
Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni
(WHO) árið 1988 fyrir þá ákvörðun að
skipta rettunni út fyrir stráið.
Grimm
ævintýri
Ævintýrin og þjóðsögurnar sem Grimms-
bræðurnir söfnuðu saman á 19. öld eru
mörg hver heldur grimmúðleg á okkar
tíma mælikvarða.
Í sögunum var kóngafólk almennt
betra og áhugaverðara en annað fólk,
kynhlutverkin voru skýr og þeir sem
gerðu rangt hlutu grimmúðleg örlög.
Til að mynda kroppuðu dúfur augun úr
vondu systrunum tveimur í lok ævintýr-
isins um Öskubusku.
Grimms-ævintýrin hafa verið endur-
sögð aftur og aftur í ýmsum útgáfum. Á
20. öldinni hefur ævintýrunum oft verið
breytt þannig að þau þyki betur henta
ungum og óhörðnuðum lesendum.
Í nýjustu íslensku útgáfunni, í endur-
sögn Philips Pullman, er hins vegar ekki
reynt að láta sögurnar henta siðferði
samtímans. Bókin er hins vegar fyrst og
fremst markaðssett sem fræðibók fyrir
fullorðna frekar en barnabók.
H E I L S U R Ú M
ÚTSALAN
ER HAFIN!
AFSLÁTTUR!
20-80%
A
R
G
H
!!!
0
50
11
6