Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.07.1996, Blaðsíða 12
Barnavernd
fjölskyldunnar og hrósa fyrir það sem vel er gert. Auk þess er,
eins og áður hefur komið fram, haft samstarf við aðra fagaðila
ef þörf krefur og hjúkrunarfræðingarnir hafa einnig mikið
faglegt samstarf innbyrðis.
Barnaverndarlögin
Lög um vemd barna og ungmenna (Lög nr. 58/1992, sbr.
lög nr. 22/1995) kafla IV, grein 13, kveða á um
tilkynningaskyldu þeirra sem afskipti hafa af bömum og
ungmennum á eftirfarandi hátt: „Hverjum sem stöðu sinnar
vegna hefur afskipti af mdlefnum barna og ungmenna og verður
í starfi sínu var við óviðunandi misfellur á uppeldi og aðbúnað
barna eða ungmenna, er skylt að gera barnaverndarnefnd
viðvart...", Tilkynningarskylda gengur að þessu leyti framar
ákvæðum laga um þagnarskyldu viðkomandi starfsstétta. í
sama lagabálki um vemd barna og ungmenna, XI kafla 60.
grein segir: „Nú lœtur maður hjá l(ða að tilkynna
barnaverndarnefnd um svo illa meðferð eða slœman aðbúnað
barns eða ungmennis að lífi þess eða heilsu sé hœtta búin þá
varðar það sektum, varðhaldi eða fangelsi allt að tveim árum“.
Þessar lagagreinar verða hjúkmnarfræðingar í ung- og
smábamavernd að hafa í huga í starfi sínu og auðvelda þær
okkur oft að takast á við erfið og viðkvæm mál sem snerta ef til
vill heila fjölskyldu. Fæst mál verða að bamavemdarmálum.
Áður en það gerist hafa margir fagaðilar komið að málinu og
má segja að öll úrræði séu reynd í samvinnu við fjölskylduna.
Gagnist það ekki og ekki reynist unnt að búa barninu ömggar
og þroskavænlegar aðstæður verður málið bamaverndarmál.
Hjúkmnarfræðingar í heilsugæslu sinna einstaklingshæfði
hjúkrun á heimavelli skjólstæðings þar sem hann er mun
öruggari í sfnu eigin umhverfi en inn á stofnun.
Hlutverk hjúkrunarfræðings er mjög mikilvægt í því ferli
sem hér er verið að fjalla um. Við erum yfirleitt í þeirri
jákvæðu stöðu að vera „góða fólkið“ í kerfinu og þess vegna
höfum við mikla möguleika á að vinna með fjölskyldunum.
I flestum tilfellum taka þær okkur vel og bera til okkar traust.
Þessi vinna er oftast mjög krefjandi en einnig jákvæð og
gefandi fyrir hjúkrunarfræðinga ef vel tekst til.
Björg Eysteinsdóttir, hjúkrunarfræðingur
Heilsugæsla í skólum
-Crflaust em margir sem liafa
góða þekkingu á heilsugæslu í
skólum. Ég held þó að það séu fleiri
sem haldi fyrst og fremst að starf
skólahjúkrunarfræðings felist í því að
mæla hæð og þyngd, sjón og heyrn,
sem og að sinna skólaslysum. Senni-
lega myndi ég hafa þessa ímynd af
skólahjúkmnarfræðingum hefði ég
ekki kynnst þessu starfi í námi mínu
erlendis og séð hversu áhugaverð og
spennandi skólaheilsugæsla getur
verið.
Heilsugæsla skólabarna er f
beinu framhaldi af heilsugæslu
ungbarna og heilsufarsskýrsla bamsins fylgir því áfram upp
skólann. Á námskeiði sem haldið var fyrir skólahjúkrunar-
fræðinga í október 1995, þar sem saman voru komnir um 70
hjúkrunarfræðingar víðs vegar af landinu, kom fram að
hjúkrunarfræðingar í skólum starfa mjög mismunandi. Þessa
umfjöllun mína um skólahjúkmn byggi ég á eigin reynslu og
þekkingu sem skólahjúkrunarfræðingur, en ég starfa nú í
Langholtsskóla á vegum Heilsuverndarstöðvar Reykjavíkur.
Ekki er til skilgreining á starfssviði skólahjúkrunar-
fræðinga fyrir allt landið. í starfslýsingu Heilsuverndarstöðvar
Reykjavíkur (1991) fyrir skólahjúkmnarfræðinga kemur fram
að markmið heilsugæslu í skólum sé að stuðla að því að börn
fái að þroskast við þau bestu andlegu, líkamlegu og félagslegu
skilyrði sem völ er á. Megin áhersla er lögð á að fræða
nemendur og foreldra þeirra til að gera hvern og einn ábyrgan
fyrir eigin heilsu og bama sinna. Hjúkmnarfræðingur sé þeim
til stuðnings og leiðbeiningar og sér til þess að til reiðu sé sú
þjónusta sem þeir eiga rétt á. Jafnframt er sinnt beinu
132 t
'ÍMARIT
HJÚKRUNARFRÆÐINGA 3. tbl. 72. árg. 1996