Ráðunautafundur - 12.02.1979, Blaðsíða 14

94
en sá besti um 12g/meðalþyngd. Hin greinin skýrir frá saman-
burði í 2ja ára tilraun í eldisbúri £ sjó. A þessu tímabili
náði lélegasti hópurinn 9 punda meðalvigt en sá bezti 13 punda
meðalvigt. Auðsætt er að með kerfisbundnu úrvali mætti fá fram
íslenska laxastofna, sem væru miklu stórvaxnari og jafnstærri
en þeir laxar sem nú ganga í íslenskar ár. Eflaust mætti, t.d.
fá fram stofn með 15 punda meðalþyngd eftir tvö ár í sjó, eða
8 punda meðalvigt eftir eitt ár í sjó.
Nú yrði íslenskur laxeldisiðnaður bersýnilega að selja
alla framleiðsluna á erlendum mörkuðum, en verðlag þar er all
verulega háð stærð fisksins, eins og gefið er til kynna á tveim
glærum, sem ég vann úr upplýsingum er birtust £ Norsk Fiske-
oppdrett s.l. sumar. Þær gefa, t.d., til kynna, að k£ló £ 16
punda laxi sé um 80% verðmætara en k£ló £ 5 punda laxi á þýskum
markaði. Er sennilegt að l£ku máli gegni um lax á mörkuðum £
öðrum löndum Vestu-Evrópu og N-Amer£ku. A þessum reikningsgrund-
velli myndi verðmæti 16 punda lax verða rúmlega fimm sinnum
meira en verðmæti 5 punda lax. Sé miðað við að báðir fiskarnir
taki vöxt sinn út £ hafinu, myndi fóðurkostnaður £ eldisstöð
eða fóðurframlag árinnar sem ól seiðin, vera hinn sami £ báðum
tilvikum. Og þá er spurn: Hvað myndu bændur hafast að, ef þeir
gætu með kynbótum einum saman fimmfaldað afrakstur sauðfjár
eða nautpenings, án aukins fóðurkostnaðuar eða aukinnar beitar?
Ætli þeir bæru ekki við að kynbæta. Raunar gera þeir það £
r£kum mæli £ dag, þó eftir minnu sé að slægjast en hér var
áætlað fyrir lax. En ekki bólar á viðleitni til að kynbæta
islenska laxastofna, utan hvað eldisstöðvar, aðrar en Kolla-
fjarðarstöðin, reyna að afla væns fisks til undaneldis. Fyrir
mörgum árum s£ðan innti ég Þór Guðjónsson eftir þv£, hvers vegna
Kollafjarðarstöðin væri að dreifa smávöxnum laxastofni um
landið. Hann svaraði þv£ til, að þv£ miður yrðu þeir að gera
það vegna þess að fé skorti til að afla stórvaxnari undaneldis-
fisks. Raunar ætti ekki að sleppa smálaxastofnum á ár, þar
sem meðálþyngd þess lax, sem fyrir er, er meiri en meðalþyngd
sl£kra sleppistofna. Það tekur nefnilega jafnt átumagn árinnar
að framleiða seiði sem verður að 5 punda laxi og annað sem
verður að 16 punda laxi. Það verður þv£ £ mörgum tilvikum að
kallast afræktun eða skemmd á viðkomandi laxá, ef þar er
sleppt seiðum af smálaxi.