Morgunblaðið - 09.01.2017, Síða 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 9. JANÚAR 2017
Vistvænna prentumhverfi
og hagkvæmni í rekstri
Með Prent+ fæst yfirsýn, aðhald í rekstri
og fyrsta flokks þjónusta.
www.kjaran.is | sími 510 5520
Danski læknaprófess-
orinn og heiðursfélagi
Læknafélags Íslands,
Povl Riis, lést í Kaup-
mannahöfn 2. janúar sl.
Hann var nýlega orðinn
91 árs, var fæddur 28.
desember 1925.
Povl Riis var sér-
fræðingur í melting-
arsjúkdómum og um
árabil yfirlæknir og
prófessor á Gentofte- og
síðar Herlev-sjúkrahús-
inu í Kaupmannahöfn.
Fyrir utan starf við sér-
fræðigrein sína sinnti
Povl Riis margs konar verkefnum á
sviði læknisfræðilegra rannsókna og
siðfræði á því sviði. Hann var aðal-
ritstjóri danska læknablaðsins um
árabil, sat í ritstjórn norræna
læknablaðsins Nordisk Medicin, var
formaður vísindasiðanefndar Dan-
merkur og sat í svonefndum Van-
couver-hópi sem er alþjóðlegur vett-
vangur ritstjóra læknatímarita.
Kringum 1970 fór Povl Riis fyrir
hópi danskra starfsbræðra sinna
sem héldu námskeið fyrir íslenska
lækna í samvinnu við
Læknafélag Íslands.
Áttu danska lækna-
félagið og það íslenska
upp frá því í náinni
samvinnu um margs
konar fræðslustarf og
námskeiðahald. Þá
átti hann þátt í að
koma á samstarfi ís-
lenska Læknablaðsins
og útgáfufélags
danska læknafélags-
ins og var Læknablað-
ið um nokkurra ára
skeið prentað hjá
danska forlaginu.
Einnig átti Povl Riis sinn þátt í að
Danir styrktu uppbyggingu húss
Bjarna Pálssonar landlæknis á Sel-
tjarnarnesi. Povl var kjörinn heið-
ursfélagi Læknafélags Íslands árið
1978 og var sæmdur fálkaorðunni
árið 2012.
Kona hans, Else, sem var kennari,
lést árið 1997 og eignuðust þau fjög-
ur börn. Povl Riis verður jarðsung-
inn frá Skovshoved-kirkju í Kaup-
mannahöfn föstudaginn 13. janúar
nk.
Andlát
Povl Riis
Jón Birgir Eiríksson
jbe@mbl.is
Skotið var á lögreglumenn úr línubyssu í mót-
mælunum á Austurvelli í byrjun árs 2009, í
kjölfar bankahrunsins haustið 2008. Þetta
kemur fram í grein lögreglumannsins Runólfs
Þórhallssonar, en hún birtist í nýjasta hefti
Lögreglublaðsins. Runólfur rifjar upp hvernig
mótmælin komu við þá lögreglumenn sem
stóðu vörð.
„Við lögreglumenn sem vorum á Austur-
velli sáum fullt af fyrirmyndarborgurum sem
vildu mótmæla friðsamlega. Fámennan hóp
sem kom í öðrum erindagjörðum jafnvel
grímuklæddan.“ Góðkunningjar lögreglu hafi
síðan mætt enda hafi þeir séð þarna tækifæri.
Grjót, flugeldar og línubyssa
Runólfur segir ýmsu hafa verið beitt gegn
lögreglunni, en mótmælendur köstuðu hlutum
að lögreglumönnum og í Alþingishúsið.
„Talsverð umræða varð um þær send-
ingar sem innihéldu mannlegan úrgang, marg-
ir töldu þar botninum náð. En fleira flaug um
loftið. Þetta var skömmu eftir áramót og
litlum púðursprengjum, unnum úr flugeldum
og tívolíbombum, var varpað að lögreglunni,“
segir í greininni og kemur þar fram að það
hafi tekið andlega á lögreglumenn, en grjóti
var einnig kastað að lögreglu.
„Fyrir utan grjótkastið var einnig skotið
á lögreglumenn úr línubyssu sem hafði senni-
lega verið stolið úr einhverjum bátnum við
höfnina. Línuhylkið lenti á steinveggnum á
norðurhlið nýju byggingarinnar en þar fóru
mestu átökin fram. Þetta voru alvöru óeirðir.“
Runólfur lýsir síðan framgöngu ungs
fólks í garði Alþingis þar sem lögreglumenn
reyndu að reka fólk frá byggingunni.
Ungt fólk skælbrosandi
„Smátt og smátt fjölgaði í liði lögreglu-
manna og náðist að lokum að mynda línu á ská
yfir garðinn. Þá loksins náði maður aðeins að
kasta mæðinni og líta yfir hópinn. Kom í ljós
að meirihlutinn var ungt fólk, kannski 15 til 19
ára. Vel klætt ungt fólk, þó ekki afmyndað af
bræði í framan, heldur velflest skælbrosandi.
Ekki með verðtryggt húsnæðislán á bakinu.
Sennilega að skrópa í málfræði í MR. Ekki
það að það sé skilyrði fyrir þátttöku í óeirðum
að vera með verðtryggt lán. Það er ekki held-
ur skilyrði fyrir þátttöku að vita hverju maður
er að mótmæla,“ segir Runólfur.
„Smám saman fjölgaði þó fólkinu sem var
afmyndað af bræði í framan. Það svona létti á
spennunni. Það var umhverfi sem maður átti
von á, var þjálfaður til að takast á við og vissi
hvernig átti að höndla. Hin upplifunin var
óskiljanleg og súrrealísk.“
„Það er illskiljanlegt hvernig fólk fær sig
til að kasta kurteisi og mannasiðum út um
gluggann þegar það sér lögreglumenn í
óeirðabúningi og kasta í staðinn hverju sem er
í átt að manneskju af holdi og blóði og sam-
borgara sínum. En um þetta hafa fé-
lagsfræðingar skrifað bækur og ritgerðir. Illa
innréttaðar manneskjur í hóp geta verið til-
búnar að varpa persónulegri ábyrgð á gjörð-
um sínum yfir á hópinn. Fræðiheitið er múg-
æsing. En afleiðingarnar í óeirðum hafa heiti
líka; ofbeldi og skemmdarverk,“ segir í grein
Runólfs.
Skutu að lögreglunni úr línubyssu
 Lögreglumaður rifjar upp mótmælin árið 2009  Ógnað með flugeldum og línubyssu  Ungt fólk
tók þátt á öðrum forsendum en aðrir  Góðkunningjar lögreglunnar sáu tækifæri í mótmælunum
Morgunblaðið/Júlíus
Mótmæli Þúsundir manna kröfðust þess að ríkisstjórnin viki í kjölfar bankahrunsins 2008.
ÞÚ FINNUR ALLT Á FINNA.IS