Kiwanisfréttir - 01.12.1984, Blaðsíða 23

Þorbjörn Karlsson:
Kiwanis
Hvað þýðir nafnið?
Kiwanishreyfingin er nú senn 70 ára. Hinn
21. janúar 1915 var nafnið skráð opinberlega í
félagaskrá Michiganríkis í Bandaríkjunum.
Því lengra sem líður, því áleitnari verður
spurningin um það, hver hin raunverulega
merking nafnsins Kiwanis er. í ritum
Kiwanishreyfingarinnar hafa komið fram
ýmsar skýringar og þær ekki allar samhljóða,
þannig að í dag er mönnum það engan veginn
ljóst, hver er hin rétta merking. Það er
vissulega orðið tímabært að taka af öll tvímæli
í þessu efni og leita skýringa á nafninu, sem
sérfræðingar í indjánafræðum geta orðið
sammála um. Því að úr indjánamáli er nafnið
runnið að því er okkur er tjáð, og er það
vafalaust rétt.
Fyrsti Kiwanisklúbburinn var stofnaður í
janúar 1915 í Detroitborg í Mchiganríki.
Nafngift klúbbsins olli nokkrum erfiðleikum í
fyrstu. í upphafi kom fram tillaga um nafnið
Benevolent Order of Brothers, skammstafað
BOB, sem á nútímamáli mætti e.t.v. þýða
Góðgerðarreglu Bræðra.
En þetta nafn hélst ekki lengi. Stofnendur
félagsskaparins, sem flestir voru kaupsýslu-
menn, höfðu skilning á því, að betra væri að
gefa honum sutt og hnitmiðað nafn. Þeir
leituðu hjálpar sögufróðs bókasafnsfræðings í
Detroit, og hann gróf upp nafnið Kiwanis úr
indjánamállýsku.
í ritinu „The Widening Path“ (1. útgáfa
1949, 10. prentun 1972, bls. 14) segir svo í
lauslegri þýðingu: „... orðasamband frá
Otchipew ættflokknum þótti vel við hæfi. Það
voru orðin: ,Nun Kee-wan-nis; sem í víðari
merkingu þýða: ,Við höfum ánægju af því að
stunda viðskipti, við höfum gaman af því að
deila hlutskipti okkar með öðrum‘.“
í greininni „The Man Who Wears the K“
(chicago 1981, bls. 5) er sömuleiðis að finna
skýringu á nafninu, sem líta má á sem hina
opinberu þýðingu, þar sem Kiwanis Inter-
national er útgefandinn. Þar segir: „Orða-
sambandið ,Nunc-Kee-wanis‘ má þýða á
ýmsa vegu, eins og svo oft vill verða í
frumstæðum tungumálum. Það gæti t.d. þýtt:
, Við skemmtum okkur, við höfum hátt' og við
önnur tækifæri gæti það þýtt: ,Við eigum
viðskipti; eða , Við auglýsum'.“
En Evrópuskrifstofa hreyfingarinnar í
Zurich virðist ekki ansa þessum opinberu
skýringum á nafninu, og gefur sína eigin
þýðingu. I leiðbeiningarbæklingi, sem Kiwan-
is í Evrópu hefur gefið út, er merking nafnsins
skýrð á eftirfarandi hátt:
„Merking orðsins ,Kiwanis‘ á sinn uppruna
í indjánamáli - myndað af orðatiltækinu
,Nunc Keewanis1. Það þýðir:, Við látum vita af
okkur, við sýnum okkar persónuleika'.“ Það
má kannski til sanns vegar færa, að það að láta
K-FRÉTTIR
23