Víkurfréttir - 18.01.2007, Blaðsíða 8
8 VÍKURFRÉTTIR Á NETINU • www.vf.is • LESTU NÝJUSTU FRÉTTIR DAGLEGA!VÍKURFRÉTTIR I 3. TÖLUBLAÐ I 28. ÁRGANGUR
M i k i l v æ g t e r f y r i r
hundaeigendur að gera
s é r g r e i n f y r i r ý m s u
v a r ð a n d i k y n þ r o s k a
og lóðarí hjá t íkum ef
ætlunin er að rækta und-
an he imi l i shundinum
en einnig t i l að koma
í veg fyrir óæskilega pörun. Hér verð-
ur fjallað um kynþroska, lóðarí og
ófrjósemisaðgerðir en í næstu grein
verður meðganga og got tekið fyrir.
Kynþroski
Algengast er að tíkur verði kynþroska
og lóði í fyrsta sinn á aldrinum 5 til 12
mánaða. Nokkur munur er á mil l i
hundategunda, þ.e. því stærri tegund því
seinna verða tíkurnar kynþroska. Tíkur
af mjög stórum tegundum byrja jafnvel
ekki að lóða fyrr en tveggja ára gamlar.
Meðalaldur karlhunda þegar þeir ná
kynþroska er 5 mánuðir. Ekki er æskilegt
að para tík yngri en tveggja ára og alls
ekki á fyrsta lóðaríi.
Lóðarí
Flestar tíkur lóða tvisvar á ári eða með
5-8 mánaða millibili. Lóðarí hefst með
blæðingum sem standa að jafnaði í 5-
9 daga. Ytri kynfæri tíkarinnar bólgna
og rakkar sýna henni áhuga en hún
vill ekkert með þá hafa. Að loknum
blæðingum tekur við tímabil þar sem tíkin
stendur undir hundinum og egglos á sér
stað og frjóvgun getur orðið. Þetta tímabil
stendur einnig í um 5-9 daga. Það er þó
afar einstaklingsbundið hversu oft tíkur
lóða og hve lengi lóðarí stendur. Blæðing
er mismikil og tíkurnar eru misduglegar
við að þrífa sig. Í sumum tilfellum
sérstaklega ef um er að ræða mjög unga
eða frekar gamla tík getur lóðarí verið
nánast einkennalaust og farið framhjá
eigandanum. Ef ráðgert er að para tíkina
er stundum nauðsynlegt að vita hvar hún
er stödd í ferlinu. Þá er hægt að láta taka
frumustrok úr leggöngum tíkarinnar og
dýralæknirinn metur út frá því hvenær
best er að para hana.
Ófrjósemisaðgerðir
Til þess að koma í veg fyrir að tík fari á
lóðarí og geti orðið hvolpafull er hægt
að gefa henni ófrjósemislyf reglulega
eða gera hana ófrjóa með skurðaðgerð.
Lyfin sem um ræðir eru hormónalyf á
stungulyfsformi sem gefa þarf með
5 mánaða millibili eins lengi og áhrifa
er óskað. Í ófrjósemisaðgerð felst að
eggjastokkarnir eru fjarlægðir og í sumum
tilfellum einnig legið. Í þessu samhengi
skal einnig minnst á krabbamein í júgra
en það er algeng tegund krabbameins
hjá hundum. Hormónar hafa mikla
þýðingu fyrir myndun júguræxla hjá
hundum og sýnt hefur verið fram á að
notkun ófrjósemislyfja eykur hættuna á
téðu krabbameini. Aftur á móti dregur
ófrjósemisaðgerð úr líkum á myndun
júguræxla. Áhrifin eru meiri því fyrr
sem aðgerðin er framkvæmd. Hvað þetta
varðar er því best að ófrjósemisaðgerð
sé framkvæmd áður en tíkin lóðar í
fyrsta sinn. Ekki eru vísbendingar um að
ófrjósemisaðgerðir hafi neikvæð áhrif á
atferli eða andlega líðan tíka. Né heldur er
það talið nauðsynlegt fyrir tíkur að eignast
hvolpa einu sinni.
Hrund Hólm dýralæknir
- hrundholm@simnet.is
Dýralæknastofa Suðurnesja
- www.dyri.com
Hrund Hólm dýralæknir
skrifar fyrir Víkurfréttir
Dálítið um æxlunarfræði hunda - fyrri hluti
Nafn:
Bjarni Hrafn Magn ús son
Ald ur:
16 ára
Skóli:
FS
Áhuga mál in?
Úti vist, vin ir og að
hafa gam an af líf inu
Upp á halds fag:
Ekki hug mynd
Upp á halds bók:
Syrp an
Upp á halds bíó mynd:
Indi ana Jo nes
Upp á halds hljóm sveit:
Eng in sér stök
Upp á halds lag:
Ging gang gooli!
Upp á halds
sjón varps þátt ur:
The Simp sons
Hvað sástu síð ast í bíó?
Happy feet
Var hún góð?
Já, mjög svo
Hvenær vakn ar þú
á morgn anna?
Kl. 7.30
Ef þú feng ir að hitta ein-
hvern fræg an, hver myndi
það vera?
Arnold Schwarzenegger
Hvað mynd ir þú segja við
hann?
Ég trúi því ekki að þú
sért svona lít ill!
Hvað verð ur þú að gera
eft ir 10 ár?
Lík lega að vinna sem kokk ur
Á að hækka bíl prófs
ald ur inn í 18 ár?
Neibb
Vatn eða sóda vatn?
Sóda vatn
Sum ar eða vet ur?
Sum ar, þá er eng inn skóli
Hvort kom á und an,
hæn an eða egg ið?
Ég myndi segja hæn an
UNGA
FÓLKIÐ
HEFUR ORÐIÐ
„Það á ekki
að hækka
bílprófs-
aldurinn
í 18 ár“
Laug ar dag inn 20. jan-ú ar kl. 14.00 verð ur
opn uð sýn ing Hlað-
gerð ar Írisar Björns-
dótt ur og Ar ons Reys
Sverr is son ar í sýn ing-
ar sal Lista safns Reykja-
nes bæj ar í Duus hús um
og ber sýn ing in heit ið
Tví sýna. Um er að ræða mál-
verk í anda raun sæ is stefnu af
börn um, hús um og um hverfi.
Að al steinn Ing ólfs son seg ir
um þessa sýn ingu í inn gangi
að sýn ing ar skrá „að
verk þeirra Hlað gerð ar
Írisar og Ar ons Reys
þrí fist á víxl verk an hins
þekkta og óþekkta, um
leið og þau kasti á milli
sín - og til áhorf enda -
spurn ing unni um nátt-
úru hinn ar hlut lægu
list sýn ar, hvort hún sé speg ill
eða gluggi.“
Sýn ing in er opin alla daga frá
kl. 13.00-17.30 og stend ur til
4. mars.
Sýn ing ar skáli Ís lend ings, sem verð ur mið dep ill Vík-
inga heima í Reykja nes bæ,
verð ur boð inn út í mars á
þessu ári. Fram kvæmd ir við
Vík inga heima og sýn ing ar skál-
ann munu kosta hund ruði
millj óna en gert er ráð fyr ir
að sýn ing ar skál inn kosti um
200 millj ón ir - án bún að ar. Að-
stand end ur verk efn is ins bú ast
við yfir 100.000 gest um á ári á
sýn ing ar svæð ið og í skemmti-
garð Vík inga heima.
Fjöl menni var á kynn ing ar fundi
sem hald inn var í Bíó sal Duus-
húsa þar sem far ið var yfir stöðu
verk efn is ins Vík inga heim ar og
Ís lend ing ur í síðustu viku.
Opn un á Lista safni
Reykja nes bæj ar
Skáli Ís lend ings
boð inn út í mars