Fréttablaðið - 31.05.2018, Blaðsíða 6

WWW.GÁP.IS
GÁP | FAXAFEN 7 | 108 REYKJAVÍK | 520-0200
VORENDURKOMA?
KROSS REIÐHJÓL Á TILBOÐI!
20-45% AFSLÁTTUR
samfélag Áhættusækin hegðun
einstaklinga á netinu eykur líkur á
að þeir verði fyrir netbrotum. Þetta
segir Helgi Gunnlaugsson, prófessor
í félagsfræði við Háskóla Íslands.
Hann segir áhættusækna hegðun
meðal annars felast í ólöglegu nið-
urhali og heimsóknum á vafasamar
síður, þar á meðal síður með klám-
fengnu efni.
„Það sem er áhugavert í mæling-
unni sem við gerðum er að það er
fylgni á milli þess að ef þú notar
netið mikið, stundar mikið niður-
hal á ólöglegu efni og heimsækir
vafasamar síður, þá eru miklu meiri
líkur á því að þú verðir fyrir netbrot-
um,“ segir Helgi og vísar í könnun
sem gerð var á netbrotum á Íslandi
fyrir tveimur árum.
Helgi fjallar meðal annars um
netbrot í nýútkominni bók sinni
Afbrot og íslenskt samfélag. „Síðasti
kaflinn í bókinni er einmitt um net-
glæpi á Íslandi,“ segir Helgi.
Það kemur honum á óvart hversu
algengt það er, sérstaklega
meðal ungs fólks, að stunda
ólöglegt niðurhal á höfundar-
réttarvörðu efni.
„Það þykir nánast sjálfsagt
að stunda slíka iðju,“ segir
hann og bendir á að í könnun-
inni hafi tveir af hverjum
þremur í aldurshópnum
18 til 29 ára viðurkennt
að hafa stundað slíkt
niðurhal.
Helgi telur líklegt
að netbrot séu að færast í
aukana, auk þess sem brotin
eru að verða fjölbreyttari.
„Tæknin er að gera okkur
mögulegt að fremja hefð-
bundin brot yfir netið, til
dæmis auðgunarbrot.
Svo er það dreifing
á viðkvæmum
myndum sem er
til dæmis notuð
til að kúga fólk.“
Þá er snjall-
símaeign barna orðin nánast regla
og því geta fylgt vandræði, svo sem
netníð.
„Þetta er klárlega eitthvað sem
við þurfum að taka harðari tökum
en við gerum í dag,“ segir Helgi
og bendir á að löggjafinn sé alltaf
nokkrum skrefum á eftir í þessum
málum.
Hann vinnur nú að því að safna
nýjum gögnum um netbrot og
vonar að fyrstu niðurstöður úr
þeirri vinnu liggi fyrir í sumar. – gþs
Niðurhal og netklám eykur líkur á að verða fyrir netbrotum
reykjavík Iðnó í Reykjavík er rekið
án rekstrarleyfis samkvæmt sýslu-
manninum á höfuðborgarsvæðinu.
Þegar Fréttablaðið hafði samband
við René Boonekamp, rekstrarað-
ila Iðnó, sagði hann að málið væri
byggt á misskilningi og að staðurinn
væri rekinn á bráðabirgðaleyfi þar
til rekstrarleyfi væri í höfn. Sam-
kvæmt upplýsingum frá sýslumanni
rann umrætt leyfi út þann 16. janúar
síðastliðinn.
Forsaga málsins er sú að sýslu-
manni barst umsókn um nýtt
rekstrarleyfi fyrir veitingastað í
flokki þrjú þann 20. september
2017 og fór umsóknin í lögbundið
umsagnarferli. Neikvæðar umsagnir
bárust þá frá skrifstofu borgar-
stjórnar þess efnis að öryggis- og
lokaúttekt staðarins lægi ekki fyrir.
Samkvæmt lögum um veitinga-
staði, gististaði og skemmtanahald
er leyfisveitanda óheimilt að gefa út
rekstrarleyfi ef einhver lögbundinna
umsagnaraðila leggst gegn útgáfu
þess. Umsókninni var því formlega
synjað þann 18. maí síðastliðinn.
Lögregla mætti á samkomu í
Iðnó á fimmtudag í síðustu viku og
lokaði staðnum. Í kjölfarið var sótt
um rekstrarleyfi að nýju daginn
eftir, þann 25. maí, en umsóknin
er nú í umsóknarferli. Hvorki hefur
verið gefið út rekstrarleyfi né bráða-
birgðaleyfi vegna starfseminnar.
Samkvæmt heimildum Frétta-
blaðsins var hins vegar samkvæmi
í húsinu bæði föstudags- og laugar-
dagskvöld. – gj
Reka Iðnó án
rekstrarleyfis
Skellt var í lás í dag eftir að Frétta-
blaðið hafði samband við Iðnó.
FRÉTTABLAÐIÐ/SIGRTYGGUR
Helgi Gunnlaugsson.
sjávarútvegur Meirihluti atvinnu-
veganefndar þingsins hefur sam-
þykkt frumvarp til lækkunar veiði-
gjalda á útgerðina. Lilja Rafney
Magnúsdóttir, oddviti VG í Norð-
vesturkjördæmi og formaður nefnd-
arinnar, segir verið að endurreikna
veiðigjöld miðað við núverandi
afkomu greinarinnar.
Innheimt veiðigjald ársins 2017
var 8,4 milljarðar króna. Yrði veiði-
gjald almanaksársins 2018 endur-
reiknað á grundvelli niðurstaðna
spálíkans veiðigjaldsnefndar myndi
gjaldið nema um 7,2 milljörðum
króna að teknu tilliti til áhrifa svo-
nefnds persónuafsláttar.
„Þetta er stórpólitískt mál sem
verið er að leggja fram alveg í blá-
lok þingsins. Hér er verið að leggja
til krónulækkun á öllum tegundum
og verið að lækka veiðigjöldin úr
11 milljörðum króna í 8,3 milljarða
króna. Þessa stóru ákvörðun á svo
að keyra í gegnum þingið á met-
tíma,“ segir Albertína Friðbjörg
Elíasdóttir, fulltrúi Samfylkingar í
atvinnuveganefnd.
„Við erum að endurútreikna
veiðigjöld miðað við afkomu
greinarinnar í ár en ekki ársins
2015,“ segir Lilja Rafney. „Miðað við
afkomu greinarinnar í ár er augljóst
að hún hefur versnað frá því sem var
áður. EBITDA-hagnaður útgerðanna
er kominn niður í um 16 prósent
sem er ákveðin þolmörk,“ bætir
hún við.
Lækkun veiðigjaldanna er krónu-
tölulækkun á allan veiddan afla en
einnig er hækkaður svokallaður
afsláttur á minni útgerðir. Krónu-
tölulækkun veiðigjalda er hins vegar
þannig að þær útgerðir sem veiða
flest kílóin upp úr sjó, þau fyrirtæki
sem eru með mesta aflahlutdeild, fá
mestu veiðigjaldalækkunina.
„Það hefur alltaf verið talið að
veiðigjöld ættu að vera afkomu-
tengd og reynt hefur verið að setja
kerfið upp á þann veg. Nýtt frum-
varp, sem við ætlum að leggja fram
í haust, mun taka á þessum málum
þar sem við reiknum veiðigjöld
út frá afkomu í rauntíma en ekki
afkomu fyrirtækja fyrir tveimur
árum,“ segir Lilja.
Albertína segir hagsmunaaðila
fá afar stuttan frest til að skila inn
umsögn um málið. Það sé skýrt
dæmi um óvandaða stjórnsýslu.
„Það er í raun óboðleg stjórnsýsla
að meirihlutinn ætli aðeins að gefa
rúman sólarhring í umsagnarferlið.
Það er ekki í takt við það sem var
lofað í upphafi stjórnarsamstarfs
þessara flokka. Í öllu falli mót-
mælum við harðlega þessum vinnu-
brögðum stjórnarmeirihlutans.“
sveinn@frettabladid.is
Atvinnuveganefnd mælir með
lækkun veiðigjalda á útgerðir
Meirihluti atvinnuveganefndar leggur til lækkun á veiðigjöldum á yfirstandandi fiskveiðiári. Minnihluti
nefndarinnar mótmælir harðlega vinnubrögðum meirihlutans. Um óboðlega stjórnsýslu sé að ræða.
Úr greinargerð með
frumvarpinu
„Óeðlilega hátt veiðigjald getur
dregið úr starfshæfni fyrirtækja
og samkeppnishæfni greinar­
innar á alþjóðlegum markaði.
Slík þróun getur haft umtalsverð
neikvæð áhrif á m.a. þjónustu­
fyrirtæki í sjávarútvegi og sveitar­
félög sem byggja afkomu sína að
stórum hluta á tekjum af sjávar­
útvegi. Þá getur hátt veiðigjald
ýtt undir frekari fækkun sjálf­
stæðra atvinnurekenda í sjávar­
útvegi en aflahlutdeildarhöfum
hefur fækkað ört á síðustu árum
eða um tæp 60% á 12 árum.“
Lilja Rafney
Magnúsdóttir
Albertína
Friðbjörg
Elíasdóttir
Lilja segir afkomu greinarinnar hafa versnað og að hagnaður hennar sé kominn niður í 16 prósent. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFán
3 1 . m a í 2 0 1 8 f I m m t u D a g u r6 f r é t t I r ∙ f r é t t a B l a ð I ð
3
1
-0
5
-2
0
1
8

0
4
:4
8
F
B
0
6
4
s
_
P
0
5
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
5
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
0
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
1
1
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
F
F
5
-0
E
7
C
1
F
F
5
-0
D
4
0
1
F
F
5
-0
C
0
4
1
F
F
5
-0
A
C
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
B

F
B
0
6
4
s
_
3
0
_
5
_
2
0
1
8
C
M
Y
K