Morgunblaðið - 10.11.2017, Blaðsíða 38

38 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. NÓVEMBER 2017
Silja Björk Huldudóttir
silja@mbl.is
„Mig hafði lengi langað að vinna með
Stórsveit Reykjavíkur og fékk því þá
hugmynd að gefa út Pétur og úlfinn
eftir Sergej Prokofiev í djassútsetn-
ingu fyrir Stórsveitina, en fann enga
útsetningu sem mér leist nógu vel á.
Þegar ég fór að ræða hugmyndina við
Hauk Gröndal stakk hann upp á því
að við semdum framhaldssögu sem
myndi gerast á Íslandi í dag og hann
semdi tónlistina,“
segir Pamela De
Sensi um tónlist-
arævintýrið Pétur
og úlfurinn … en
hvað varð um úlf-
inn? sem Töfra-
hurð gefur út.
Segir hún gam-
an að geta fagnað
útgáfunni sama ár
og Stórsveitin
fagnar 25 ára
starfsafmæli. Söguna skrifaði Pamela
í samstarfi við Hauk sem semur tón-
listina, en Halla Sólveig Þorgeirs-
dóttir myndskreytir bókina. Með
bókinni fylgir geisladiskur þar sem
Stórsveit Reykjavíkur flytur tónlist-
ina og Guðjón Davíð Karlsson, betur
þekktur sem Gói, segir söguna. Út-
gáfu bókarinnar verður fagnað með
tvennum tónleikum í Silfurbergi
Hörpu á sunnudag kl. 14 og 16. Upp-
selt er á fyrri tónleikana og aðeins
örfáir miðar eftir á þá seinni.
Til að kynna djasstónlistina
„Markmið útgáfunnar er að kynna
börnum á öllum aldri muninn á hljóð-
færaheimi djassins og þeim klass-
íska,“ segir Pamela, sem undir merkj-
um bókaútgáfunnar Töfrahurðar
hefur gefið út fimm önnur ríkulega
myndskreytt tónlistarævintýri á bók
með diski á jafnmörgum árum þar
sem klassíski hljóðheimurinn hefur
verið í forgrunni. „Nýja bókin endar á
stuttu ágripi af sögu djasstónlistar
sem Vernharður Linnet og Stefán Ó.
Jakobsson skrifuðu, en Anna Sigríður
Helgadóttir les upp á diskinum að
sögu lokinni,“ segir Pamela og tekur
fram að
sagan
byrji með
kynningu á
hljómsveit-
inni og
ljúki með
sigurmars,
sem verð-
ur með
skrautlegra móti á sunnudag þar sem
25 nemendur úr danslistarskóla JSB
taka þátt uppáklædd í ýmsa dýrabún-
inga.
Spurð hvort ekki standi til að end-
urtaka tónleikana segir Pamela að sig
dreymi um að Stórsveitin geti lagt
land undir fót og flutt tónlistar-
ævintýrið um Pétur og úlfinn í skól-
um víðs vegar um landið.
Rytmi fremur en hljóð
„Það væri mjög gaman ef Stór-
sveitin gæti spilað í skólum hér í
kringum Reykjavík,“ segir Haukur
og rifjar upp að sú reynsla að sjá Sin-
fóníuhljómsveit Íslands spila í Ás-
garði þegar hann var aðeins átta ára
hafi haft mikil áhrif á hann.
„Mér fannst mun meira spennandi
að fá tækifæri til að semja mína eigin
tónlist en að vinna bara nýjar útsetn-
ingar á tónlist Prokofievs,“ segir
Haukur og bendir á að saga þeirra
Pamelu gerist nokkrum árum eftir að
frásögn Prokofievs endar. „Borgin er
búin að færa út kvíarnar og sveitin er
nánast orðin hluti af borginni. Í sög-
unni veltum við fyrir okkur hug-
myndum um arðrán þar sem dýra-
garðurinn hagnast á eymd úlfsins
með því að hafa hann til sýnis fyrir
peninga,“ segir Haukur og tekur
fram að hann hafi komist á ákveðið
flug í pælingum um sósíalrealisma
sem birtist í framhaldssögunni.
„Mér fannst nauðsynlegt að hafa
ákveðinn undirtón sem gæfi mögu-
leika til túlkunar á sögunni af meiri
dýpt, enda reikna ég með að foreldrar
muni hlusta á söguna með börnum
sínum,“ segir Haukur.
Í nýju sögunni er Pétur orðinn
eldri og úlfurinn hefur eytt dágóðum
tíma innilokaður í dýragarði. Pétur
hefur áhyggjur af því að úlfurinn sé
einmana og leiður í dýragarðinum og
fær afa sinn í lið með sér að reyna að
bjarga úlfinum út. Við sögu koma
einnig kötturinn, sem orðinn er nokk-
uð pattaralegur með árunum, fuglinn
og öndin, en útskýrt er hvernig hún
slapp úr maga úlfsins á sínum tíma.
Eðli málsins samkvæmt er Pétur ekki
túlkaður af fiðlusveit eins og hjá
Prokofiev, heldur saxófónasveit, með-
an öndin breytist úr óbó í trompet og
afinn úr fagotti í básúnu.
Leitar í ræturnar
„Það kemur til af því að fiðla, óbó
og fagott eru ekki hluti af hljóðfæra-
skipan stórsveitar. Í klassíkinni
myndi maður fyrst og fremst hugsa
um hljóð og tónblæ ef maður ætlaði
að herma eftir einhverju dýri. Ég fór
þá leið að líkja fremur eftir rytm-
anum,“ segir Haukur og bendir sem
dæmi á að með trompetinu hafi hann
getað framkallað kvak andarinnar.
„Ég læt básúnuna, sem túlkar afann,
nota dempara og drullusokk með
þeim áhrifum að hljóðfærið fær radd-
leg einkenni. Þar er ég undir áhrifum
frá Ellington og gömlu djassgrúpp-
unum.“
Að sögn Hauks langaði hann í tón-
smíð sinni að miðla þeim djass-
hljóðheimi sem hann sjálfur heillaðist
af sem barn. „Sem barn heillaðist ég
af hljóðheimi Ellingtons, Basies og
gamalli djasstónlist frá New Orleans.
Þarna finnst mér rætur þessarar tón-
listar liggja. Þetta var annars vegar
útgangspunktur minn, en hins vegar
hafði ég að leiðarljósi að hafa þetta
þétt og gagnsætt, þannig að hlust-
endur ættu auðvelt með að ná utan
um tónlistina og stemningarnar.
Markmiðið var því ekki að nota tón-
listina til þess að sýna hvað ég væri
klár að útsetja fyrir stórsveit, heldur
ætti þetta að snúast um að gera hlust-
endur forvitna um djasstónlistina. Ég
hafði það því að leiðarljósi að finna
barnið í sjálfum mér og fókusera á
það sem heillaði mig á sínum tíma
þegar ég byrjaði að hlusta á djass 12
til 13 ára gamall,“ segir Haukur og
sér mikil sóknarfæri í því að kynna
stórsveitartónlist fyrir almenningi.
Hlustaði á fuglasöng
Spurður hvort hann vísi meðvitað í
tónsmíð Prokofievs svarar Haukur
því neitandi. „Vissulega fær hver per-
sóna sitt leiðarstef, en það er allt ann-
ars konar en hjá Prokofiev. Ég lék
mér að því að greina ákveðin tónbil og
fleira hjá Prokofiev sem ég laumaði
inn í tónlistina mína,“ segir Haukur
og tekur fram að þetta hljómi svolítið
nördalega. „Ég ákvað að fuglinn væri
svartþröstur þannig að það fór eigin-
lega mestur undirbúningstíminn í að
hlusta á fuglasöng. Þar fann ég líka
ákveðna hluti sem lita tónlistina,“
segir Haukur og bendir á að tónskáld
beiti ýmsum aðferðum til að nálgast
vinnuna. „Af því ég ákvað að kött-
urinn hefði hlaupið í spik leitaði ég
mér innblásturs í hljómaganginn í
laginu „Lazy Bones“ eftir Hoagy
Carmichael þegar ég samdi stef katt-
arins. Út af músíkinni og uppruna
hennar í New Orleans fór ég aðeins til
baka og skoðaði ákveðna hefð þar í
sambandi við trommuleik og notkun á
heimasmíðunum flautum og lauma
slíkum áhrifum inn í eitt laganna,“
segir Haukur sem hlakkar til að
kynna áhorfendum heim djassins á
sunnudag.
„Að finna barnið í sjálfum mér“
 Stórsveit Reykjavíkur flytur nýtt tónlistarævintýri á tónleikum í Hörpu á sunnudag kl. 14 og 16
 Ný djasstónlist eftir Hauk Gröndal  Um er að ræða framhald á sögunni um Pétur og úlfinn
Ljósmynd/Pamela De Sensi
Fjölmenni Haukur Gröndal (lengst til hægri) ásamt Stórsveit Reykjavíkur og nemendum úr danslistarskóla JSB.
Pamela
De Sensi
Útgáfa Bjarts á árinu er fjölbreytt,
íslensk og erlend skáldverk og ljóð,
fjölbreyttir prósar og barnabækur.
Haraldur F. Gíslason sendir frá
sér barnabókina Bieber og Botn-
rössu og önnur barnabók er Ferðin
til Mars eftir Eyrúnu Ósk Jóns-
dóttur og Helga Sverrisson. Í skáld-
sögunni Undirferli - yfirheyrsla
skrifar Oddný Eir Ævarsdóttir um
Írisi, veirufræðing sem stundar
rannsóknir við Rannsóknarstofuna
Surtsey í Vestmannaeyjum.
Perla Sveinsdóttir, sem er aðal-
persóna skáldsögunnar Perlu eftir
Birnu Önnu Björnsdóttur, var á
unglingsárum vinsælasta stelpan í
bekknum. Eftir að hafa átt erfitt
með að fóta sig á sínum fyrstu full-
orðinsárum flyst hún til New York
og fer að blogga um hið ljúfa líf sitt
þar, mest um djamm og gellugang.
Síðar birtist nafn hennar á vitna-
lista í réttarhöldum vegna stríðs-
glæpa og þá vaknar spurningin
hver sé hin raunverulega Perla.
Móðurlífið, blönduð tækni segir
frá ungri konu sem tekur að sér að
undirbúa yfirlitssýningu um móður
sína, Sirrí, sem var róttækur fram-
úrstefnulistamaður á síðari hluta
20. aldar og lést fyrir aldur fram.
Þetta er önnur skáldsaga Yrsu Þall-
ar Gylfadóttur.
Bjartur gefur einnig út ævisögu
Kristínar Jóhannsdóttur sem ber
heitið Ekki gleyma mér - minn-
ingasaga, og ævisögu Helga Tóm-
assonar sem Þorvaldur Kristinsson
ritaði. Einnig koma út bækur með
ljóðum og prósa eftir Braga Ólafs-
son, Kött Grá Pje og Dóra DNA.
Eyrún Ósk
Jónsdóttir
Oddný Eir
Ævarsdóttir
Birna Anna
Björnsdóttir
Yrsa Þöll
Gylfadóttir
Íslensk og erlend
skáldverk og ljóð
Bókaðu snemma til
að tryggja þér pláss
Við hvetjum alla sem hafa í hyggju að sigla
með Norrænu á næsta ári að bóka snemma
til að tryggja sér pláss
Stangarhyl 1 | 110 Reykjavík | Sími: 570-8600
Smyril Line Seyðisfjörður 4702808 | info@smyril-line.is | www.smyrilline.is