Morgunblaðið - 20.12.2017, Blaðsíða 13
DAGLEGT LÍF 13
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 20. DESEMBER 2017
Tage Ammendrup (1927-1995) hóf starfsfer-
ilinn sem kaupmaður í versluninni Drangey.
Hann stofnaði tónlistarútgáfuna Íslenzka tóna
1947, sem gaf út um eitt hundrað 78 snúninga
hljómplötur, álíka margar 45 snúninga og
tvær tvöfaldar 33 snúninga plötur. Fyrirtækið
var lagt niður 1965 þegar Tage hóf störf sem
dagskrárgerðarmaður og upptökustjóri hjá
Sjónvarpinu þar sem hann vann til æviloka.
Tage var sonur Maríu Samúelsdóttur og
danska klæðskerans og feldskerameistarans
Povl Chr. Ammendrup. Hann hóf fiðlunám
átta ára gamall, lærði að spila á mandólín og
starfaði um árabil í Mandólínhljómsveit
Reykjavíkur, þar sem hann kynntist Maríu
Magnúsdóttur gítarleikara. Þau spiluðu sam-
an í MAJ tríóinu, gengu í hjónaband 1947 og
eignuðust þrjú börn, Pál, Axel Tage og Maríu
Jane.
Fjórtán ára eignaðist Tage hlut á móti móður
sinni í matvöruversluninni Drangey við
Laugaveg 58, þar
sem hann afgreiddi
hálfan daginn og
stundaði jafnframt
nám í Versl-
unarskóla Íslands.
Árið 1945 var Drang-
ey breytt í leð-
urvöru- og hljóð-
færaverslun. Tage
hóf að gefa út nótur,
kennslubækur og
lagatexta undir
merkjum Drangeyj-
arútgáfunnar, einnig
tímaritið Jazz 1947, og Musica 1948-1950.
Hann keypti upptökutæki til landsins og útbjó
20 fm upptökusal í bakhúsinu þar sem fram
fóru æfingar og upptökur.
Tage stofnaði Íslenzka tóna gagngert til að
standa að hljóðupptökum og útgáfu tónlistar
fyrir íslenskan og norrænan markað. Fyrsta
útgáfan varð endaslepp og kostaði málaferli,
sem lauk ekki fyrr en 1952, en þá hófst hin
eiginlega útgáfustarfsemi. Hann gerði
samkomulag við útgáfu- og framleiðslufyr-
irtæki í Noregi um afþrykkingu hljómplatna.
Fyrir jólin 1952 gáfu Íslenzkir tónar út þrjár
tveggja laga 78 snúninga plötur með söngv-
aranum Svavari Lárussyni og tvær plötur af
sömu gerð með Sigfúsi Halldórssyni. Margar
plötur voru í bígerð og næstu ár voru við-
burðarík hjá útgáfunni. Mest var gefið út af
dægurlögum en einnig töluvert af klassískum
hljómplötum. Helstu listamenn þjóðarinnar
sungu, spiluðu og útsettu tónlist fyrir Íslenzka
tóna, mikil gróska var í útgáfunni og fyrir-
tækið blómstraði.
Plötur Íslenzkra tóna þóttu fjölbreyttar, enda
hafði Tage breiðan tónlistarsmekk. Hann var
áhugamaður um klassíska tónlist og djass og
dægurtónlist og valdi mörg lög á plöturnar
sem urðu metsölulög.
Tage var framsýnn og mikill talsmaður þess
að skipt var úr 78 snúninga plötum yfir í 45
snúninga. Íslenskir tónar voru eitt fyrsta
plötuútgáfufyrirtækið á Norðurlöndum sem
gaf út 45 snúninga plötur og kom sú fyrsta út
1954.
Í tengslum við útgáfuna stóð Tage fyrir vin-
sælum miðnæturskemmtunum í Austur-
bæjarbíói 1954 og revíukabarettum næstu tvö
árin. Mikið var lagt upp úr allri umgjörð,
leiktjöld voru máluð, leikskrár prentaðar og
settur saman danshópur. Á einni skemmtun-
inni kom fram bandarískur rokkari, líkast til
sá fyrsti til að syngja rokk opinberlega á
Íslandi.
Tage hætti plötuútgáfu 1964 en þá voru enn
ein umskiptin í uppsiglingu, frá 45 snúninga
til 33 snúninga.
Ammendrup-fjölskyldan 1965 F.v. María Magnúsdóttir Ammendrup, María á þriðja ári, Tage og syn-
irnir Axel blaðamaður (látinn) og Páll læknir. Myndin var tekin fyrir viðtal í Vikunni þegar Tage var
með útvarpsþættina Hvað er svo glatt – kvöldstund með Tage Ammendrup.
Með eyra fyrir metsölulögum
Brautryðjandi í útgáfu dægurlaga
MJA tríóið 1946 Tage og María, kona hans, ásamt
Kornelíusi Jónssyni úrsmið, en þau mynduðu MAJ
tríóið og spiluðu víða á fimmta áratugnum.
Tage Ammendrup
Tungumálakennsla hefur verið og er
enn stór hluti af námi flestra grunn-
og framhaldsskólanema. Sumir vilja
meina að of mikil áhersla sé lögð á
tungumálakennslu á kostnað nátt-
úru- og raunvísinda. Aðrir segja mik-
ilvægt að kunna og skilja ólík tungu-
mál í heimi aukinna alþjóðaviðskipta
og ferðamennsku.
Tæknifyrirtækið Google hefur
mögulega gert tungumálakennslu
svo gott sem óþarfa. Með Google Pix-
el Buds er hægt að nota símann sinn
til að þýða og fá þýðingar í rauntíma.
En hvernig virkar það? Notenda-
viðmótið er nokkuð einfalt. Maður
talar og tækið þýðir og svara viðmæl-
andanum á því tungumáli sem maður
velur. Eins og stendur eru þýðingar
aðeins á 40 tungumálum og ekki
tekst tækninni alltaf að orða hlutina
hárrétt. Eins og með alla tækni á hún
eftir að batna og verða betri.
Við gætum því á næstu árum lent í
hrókasamræðum við einhvern sem
skilur bara kínversku, jafnvel þó svo
við tölum ekki orð sjálf í tungumál-
inu. Heimild Businessinsider.
Verður tungumálakennsla úrelt?
AFP
Tækni Ætli stærðfræði verði eina tungumálið sem allir þurfa að læra?
Persónulegi þýðandinn
Tónlistarkonurnar Lára Rúnarsdóttir
og Tinna Sverrisdóttir sem eiga fyr-
irtækið Andagift hafa unnið saman
að súkkulaðiserimíóníum undanfarin
misseri og hafa viðtökurnar verið svo
góðar að þær hafa ákveðið að opna í
janúar Súkkulaðisetur við Rauð-
arárstíg. Þetta ku vera fyrsta súkku-
laðisetur í henni Reykjavík en þar
verður kakóplantan leiðandi í því sem
boðið er upp á, m.a. tónheilun, djúp-
slökun, hugleiðslu, jóga og súkku-
laðiserimóníur. Í tilkynningu kemur
fram að súkkulaðið sem notast er við
sé 100% hreint, handunnið kakó frá
regnskógum Gvatemala og hefur ver-
ið notað sem hjartaopnandi lyf af
maya-indjánum öldum saman.
„Andagift Súkkulaðisetur verður
griðastaður þar sem auðvelt verður
að gefa sér frí frá amstri hversdags-
ins og njóta ilmandi súkkulaðibolla í
róandi og hlýju umhverfi. Þetta er
okkur hjartans verkefni og nú leitum
við eftir stuðningi svo þessi draumur
megi verða að veruleika,“ segja þær
stöllur Lára og Tinna sem hafa farið
af stað með söfnun á Karolinafund
þar sem fólk getur tekið þátt í hreyf-
ingunni. Með því að styrkja verkefnið
gefur fólk sér um leið gjöf sem trygg-
ir því gæðastund í Andagift.
Þeir sem áhuga hafa á að styrkja
verkefnið geta farið inn á vefsíðuna
karolinafund.com, þar sem finna má
verkefnið undir heitinu ANDAGIFT.
Tinna og Lára safna
Súkkulaðisetur
væntanlegt í
hjarta borgar
Kátar Tinna og Lára súkkulaðikonur.
– fyrir dýrin þín
Eigum mikið
úrval af
hundabeislum
Smáralind | Kringlunni | Reykjanesbæ | sími 511-2022 | www.dyrabaer.is