Verslunartíðindi - 01.09.1934, Síða 10
66
Verslunartíðindí
{wí erlenda eða innlenda fé, sem hann
vinnur með og á ekki sjálfur. Þetta gerir
hann með því að nota ,ekki allar tekjur
sínar til neyzlu — til vörukaupa —, og
hefir það að sjálfsögðu sínar afleiðingar
á innflutninginn. Verði þessi kaupsýslu-
maður aftur á móti fyrir vandræðum,
standi ekki í skilum við erlenda lánar-
drottna og valdi með því röskun á
greiðslujöfnuðinum, þá er vert að geta
þess, að úr þeim viðskiftavandræðum
verður aldrei bætt með innflutningshöft-
um, heldur eingöngu með því að stuðla
að því að gera atvinnureksturinn arð-
bæran.
Hér má einnig benda á, að innflutnings-
bönn eru illa til þess fallin, ef ekki óhæf,
að koma greiðslujöfnuði okkar við útlönd
í jafnvægi, ef það eru greiðslur ríkis-
skulda, sem vandræðunum valda. Með
takmörkun á kaupgetunni í landinu gegn-
um skatta og tolla er hægt að tryggja
ríkissjóði greiðslumöguleika á erlendum
lánum, jafnframt því að halda á heil-
brigðan hátt innflutningnum innan nauð-
synlegra takmarka, eins og áður er bent
á. Með því að skerða innflutninginn á
þann hátt, að leyfa aðeins takmarkað
innflutningsmagn eða banna innflutning
vissra vörutegunda, er að sönnu dregið úr
kaupgetunni í landinu, og þar með inn-
flutningnum. En allt er þetta þó gert á
miklu óheppilegri máta. Verðhækkun á
sér stað, svo að menn fá einungis minna
vörumagn fyrir tekjur sínar en áður. Með
þessu er samt ríkinu, sem gert er að greiða
af lánum til útlanda, ekki sjeð fyrir mögu-
leikum til slíks; þvert á móti má gera ráð
fyrir, að tekjur ríkissjóðs rýrni almennt
við innflutningshöftin, — tolltekjurnar
lækka, er úr dregur innflutningnum, og
tekjur af sköttum rjena, er höftin þrengja
að atvinnurekstrinum.
Með þessu, sem að ofan er sagt, er sýnt,
að með viturlegri skatta- og tollalöggjöf
eru innflutningshöftin með öllu óþörf til
að koma á jafnvægi í viðskiftum okkar
við útlönd. Einnig hefir verið bent á þá
villu, að gera innflutninginn ábyrgan fyr-
ir röskun á viðskiftajafnvægi okkar við
útlönd — orsökin liggur dýpra, eða í
kaupgetu þegnanna, sem X'æður innflutn-
ingnum. — Vilji löggjafinn ráða bót á
þessu meini, þá verður hann að fást við
sjúkdómsorsakirnar, en ekki sjúkdóms-
einkennin.
Áður en lagafrumvarp það, sem hér er
til umsagnar, er tekið til athugunar sér-
staklega, þykir rétt að b.enda á atriði,
sem ekki er hægt að ganga fram hjá, er
rætt er um innflutningshöft almennt. Skal
þá fyrst geta þess, að fyrir nokkrum ár-
um komu allar þær þjóðir, sem að Þjóða.
bandalaginu standa, sér saman um að
fella niður úr verslunarlöggjöfum sínum
heimildir eða ákvæði um innflutnings-
bönn. Nokkrar undantekningar voru að
vísu gerðar með tilliti til heilbi'igðis- eða
hernaðarlegra ástæðna. Þessi samningur
strandaði á andstöðu eins .einasta lands,
Póllands. Það hefir raunar margt breytst
undanfarin þrjú ár, en þetta sýnir þó
glögglega, hveimig þjóðirnar líta á þetta
mál — og hvers er að vænta fyrir þjóð-
ir, sem nota slíkar ráðstafanir til að bægja
fi'á eidendum vörum og framleiðslu.
Þá er þess oft getið, að innflutnings-
höftin styrki innlendan iðnað og skapi
honum þróunarmöguleika, og skal það
fyllilega játað hér — en þó með þeirri at-
hugasemd, að löggjafinn á völ á mörgum
öðrum ráðstöfunum, sem tryggja betri ár-
angur, en koma vægar við neytendur.
Sé nú snúið sér að frumvarpinu sér-
staklega, þá kemur i ljós, að meginkjarni
þess er tvíþættur. Annars vegar er því
stefnt að því marki að ná og tryggja jöfn-
uð viðskiftanna við útlönd með innflutn-