Læknablaðið - 01.10.2017, Blaðsíða 43
LÆKNAblaðið 2017/103 443
miklar upplýsingar um öldrun og spannar 40-50 ára skeið. Í
mörgum tilfellum er hægt að rekja sögu fólks allt frá fæðingu,
skólagöngu og kynnast atvinnusögu þess.
Það gefur auga leið að við verðum að útvega okkur meira af
höndum og heilum til að vinna úr þessu öllu. Hér innanhúss
störfum við tíu vísindamenn og erum í mikilli samvinnu við
lækna sem hafa komið að ýmsum þáttum í rannsóknum sínum.
Auk þess höfum við mikil og góð tengsl við Háskóla Íslands,
þar sem ég er prófessor í erfðafræði hjarta- og æðasjúkdóma
og fleiri frá okkur starfa þar. Til að tryggja að unnið verði úr
gögnunum með öruggum og góðum hætti þurfum við að laða
til okkar fólk.“
Úrvinnsla og ný tækni
,,Við höfum nú dregið úr rannsóknum á fólki Öldrunarrann-
sókninni, erum hætt innköllun og erum aðeins að fylgja eftir
örfáum litlum þráðum. Við höfum þegar birt um 400 vísinda-
greinar úr Öldrunarrannsókninni einni saman, sjálf og með
öðrum. Svo höfum við einnig birt mikið af öðrum rannsóknar-
niðurstöðum, meðal annars heilmikið um erfðafræði, í virtum
tímaritum. Vegna samstarfs og vinnu okkar margra við Há-
skóla Íslands birtum við þessar greinar í nafni hans. Einhver
benti mér á að við hjá Hjartavernd stæðum að um nærri 7% af
öllum birtum vísindagreinum Háskóla Íslands síðastliðin fimm
ár.
Svo er rétt að geta þess að við erum með góða myndgrein-
ingardeild sem sett var upp árið 2002 sem hluti af Öldrunar-
rannsókninni þegar við fluttum í Holtasmárann. Við vorum
með fyrstu filmulausu myndgreiningardeildina á landinu.
Hún gerir okkur kleift að taka upplýsingar allt frá fyrstu
rannsóknum Hjartaverndar og vinna úr myndunum tölulegar
upplýsingar sem unnt er að nota til dæmis í faraldsfræði. Þar
má nefna mælingu á rúmmáli ýmissa af litlu hlutum heilans.
Einnig rannsókn á mjaðmaliðum þar sem bæði íslenskir og er-
lendir vísindamenn hafa nýtt gögn frá Hjartavernd til að finna
nýjar aðferðir og hanna módel til að spá fyrir um mjaðmabrot.
Stefna okkar er skýr, alls staðar þar sem hægt er að nýta
okkar gögn til að framfleyta þekkingunni, þá er það gert.“
Hvað skyldi valda því að svo margir nota gögn frá Hjarta-
vernd? ,,Við þurfum ekki lengur að hafa mikið fyrir því að
láta vita af okkur, flestir vita að það er hægt að leita til okk-
ar, bæði vegna samstarfs okkar í alþjóðlegum vinnuhópum,
vegna lýsinga á rannsóknum sem eru tiltækar og vegna þess
að fyrri rannsóknir okkar eru orðnar vel þekktar. Í viðbót við
rannsóknir okkar sjálfra og alþjóðlegar rannsóknir, þá nýtast
gögnin fjölda lækna á ýmsum sviðum læknisfræði. Margar
rannsóknir, svo sem krabbameinsrannsóknir, gigtarrannsóknir,
beinarannsóknir, elli- og heilasjúkdómarannsóknir, svo sem á
alzheimer, hjarta rannsóknir og nýrnarannsóknir, hafa byggt á
gögnum frá okkur.“
Vinnulag
,,Í öllum okkar verkefnum erum við með ákveðinn ramma,
,,task-box“ þar sem verkefnið er skilgreint, hvaða eiginleika