Dagblaðið Vísir - DV - 03.08.2018, Qupperneq 37

FÓLK - VIÐTAL 373. ágúst 2018
áhuginn smitaðist í Steinunni og
átti hún sjálf góðan feril í hand-
knattleik.
„Þú veist hvernig þetta er heima.
Maður kemur ekkert heim fyrr en
um miðnætti eftir að hafa verið
í öllum íþróttum sem maður gat
verið í. Ég æfði handbolta og keppti
fyrir Fram og hjá atvinnumannaliði
í Svíþjóð. Eftir atvinnumennskuna
flutti ég til Þýskalands og þjálfaði
hesta. Síðan kom ég aftur heim til
Íslands og hélt áfram í handboltan-
um.“
Steinunn á tvo bræður og er
annar þeirra Kjartan Atli Kjartans-
son, íþróttafréttamaður og fyrr-
verandi körfuboltastjarna. Hún á
einnig tvær systur, sú eldri er söng-
konan og barnastjarnan Ruth Reg-
inalds sem sló í gegn árið 1975.
Fékkst þú mikla athygli út á
systur þína og hafðir þú áhuga á að
feta sömu slóð?
„Ég hafði engan áhuga á því.
Ég átti einhvern tímann að vera í
bakröddum hjá henni en það var
hætt við það. Maður verður að geta
sungið til að vera í þessum bransa,“
segir Steinunn og skellir upp úr.
Í herinn vegna veðmáls
Eftir að Steinunn flutti heim frá
Þýskalandi fékk hún vinnu á
Keflavíkurflugvelli og þar kynnt-
ist hún bandarískum hermanni að
nafni Alan Truesdale. Hann var lið-
þjálfi í landgöngudeildinni og inn-
an skamms settu þau upp hring-
ana og eignuðust dóttur. Árið 1996
fluttu þau saman til Kaliforníu
þar sem hún býr enn en þau Alan
skildu eftir tíu ára sambúð.
Eins og gefur að skilja var
Steinunn mikil kraftakona og setti
stefnuna á að verða lögregluþjónn.
En sá draumur var úti þegar hún
komst að því að einungis banda-
rískir ríkisborgarar geta starfað
sem lögregluþjónar. Þrátt fyrir að
hafa búið í meira en tvo áratugi í
Kaliforníu er hún ekki enn orðin
ríkisborgari því að hún neitar að
gefa eftir íslenska ríkisborgararétt-
inn. En þegar einar dyr lokast þá
opnast gjarnan aðrar. Árið 2001
gekk hún í landgöngudeild banda-
ríska hersins.
Hvernig stóð á því að þú skráðir
þig í herinn?
„Það var út af veðmáli,“ segir
Steinunn og flissar. „Yfirmaður
minn á stað sem ég var að vinna
á hafði verið í sjóhernum og hann
sagði að ég gæti aldrei orðið land-
gönguliði. Það væri allt of erfitt að
komast í gegnum grunnþjálfun-
ina. Ég tók hann á orðinu og spurði
hvort hann vildi veðja. Tveimur
vikum síðar var ég komin í búðirn-
ar í Parris Island í Suður-Karólínu.“
Var þetta ekki svolítið stórt skref
að taka?
„Ég vann fimmtíu dollara,“ segir
hún og hlær. „Mamma var ofboðs-
lega stolt af mér og ég held pabbi
líka en hann er ekki mikið fyrir að
sýna tilfinningar. Ég talaði ekkert
mjög mikið við fjölskyldu mína á
þessum tíma. Í þjálfunarbúðunum
máttum við ekki hringja í neinn. Ég
þurfti reyndar að fá sérstakt leyfi til
að ganga í landgönguliðið því að ég
var orðin 27 ára gömul, flestir fara
þarna inn mjög ungir, jafnvel 17
ára. En mér var tekið mjög vel og
var eins og mamma allra ungling-
anna þarna.“
Steinunn segir að landgöngu-
liðarnir séu mun nánari hópur en
í flestum öðrum deildum hersins
eins og landher, sjóher og flugher.
Þjálfunin sé líka mjög erfið, sér-
staklega fyrir konur og aðeins ný-
lega var byrjað að leyfa konum að
vera í fremstu víglínu deildarinnar.
„Þegar ég var lítil stúlka dreymdi
mig oft að ég væri hermaður. Síðan
vaknaði ég og áttaði mig á að þetta
voru bara draumar og af því að ég
bjó á Íslandi var þetta svo fjarlæg-
ur veruleiki. En þetta var ein besta
ákvörðun sem ég hef tekið. Land-
gönguliðarnir eru fjölskylda. Við
erum öll bræður og systur. Ef ein-
hver þarf á hjálp að halda þá hrúg-
ast allir að til að aðstoða. Semper
Fi.“
Vildi ekki í stríð
Um það leyti sem Steinunn var að
hefja sinn feril í hernum rann upp
11. september 2001, hinn örlaga-
ríki dagur þegar farþegaþotum var
flogið inn í Tvíburaturnana í New
York. Hún og félagar hennar voru
að læra að keyra hertrukka þegar
sjónvarpi var skyndilega rúllað inn
og kennari þeirra sagði að verið
væri að ráðast á Bandaríkin.
„Ég hélt að þetta væri plat. Að
þetta væri hluti af æfingunni því að
í búðunum brjóta þjálfararnir okk-
ur niður andlega og byggja svo aft-
ur upp. En síðan var ljóst að þetta
var að gerast í alvörunni. Hann
reyndi að hughreysta okkur en
ég var alveg að skíta í buxurnar af
hræðslu við að fara í stríð. Ég skráði
mig ekki í herinn til þess að berjast
í stríði heldur til að sjá fyrir dóttur
minni. Þegar seinni flugvélin lenti á
byggingunni varð allt svart og hvítt
og ég hugsaði bara: Ó sjitt.“
Varstu hrædd við að fara í bar-
daga?
„Ó já. Ég vissi ekkert hvort ég
myndi sjá barnið mitt aftur. Aftur á
móti var ég búin að vera svo lengi
frá fjölskyldunni heima á Íslandi að
ég hugsaði voða lítið um hana.“
Steinunn tók hins vegar ekki
þátt í innrásinni í Afganistan sem
hófst í kjölfarið á árásinni á Tví-
buraturnana. Hún ferðaðist um
heiminn og var á herstöðvum á Fil-
ippseyjum, Japan, Dúbaí og víðar.
Árið 2003 lýsti George W. Bush
forseti því yfir að Bandaríkin og
bandalag viljugra þjóða myndu
ráðast inn í Írak og steypa ein-
ræðisherranum Saddam Hussein
af stóli. Það ár fór Steinunn í fyrri
túr sinn þangað og kynntist bar-
dögum á eigin skinni. Hún var þá í
deild sem heitir EOD, sem fer fyrst
inn og sér um að taka í sundur allar
sprengjur sem finnast. Í deildinni
voru um 400 karlmenn en aðeins
tvær konur.
„Þetta var erfitt því flugvélarnar
okkar og annar búnaður var alltaf
að bila. Við þurftum að tjasla þessu
öllu saman með alls konar leiðum,
notuðum límband og hvað sem við
fundum. Birgðavélarnar voru risa-
stórar, með skriðdrekum, trukkum,
Hummer-jeppum og öðrum mjög
þungum tækjum. Ég bað til guðs að
við myndum komast á leiðarenda.“
Steinunn segir að það hafi
gengið mjög fljótt og vel að steypa
stjórnarher Saddams Hussein.
Bandaríkjaher sé það vel æfður og
með svo mikið af öflugum vopnum
að ómögulegt hafi verið að stöðva
hann. En í kjölfarið fylgdu bar-
dagar við skæruliða sem drógust
mjög á langinn. Steinunn keyrði
þá sjúkrabíl í svokallaðri læknaher-
sveit.
„Bíllinn hét Christine, eins og
bíllinn úr sögu Stephens King sem
drap alla,“ segir Steinunn kímin.
Helstu verkefnin voru að koma
hermönnum til aðstoðar og í
læknishendur. Einnig vann
sveitin fyrir heimamenn eins og
hægt var. Á þessum tíma sá hún
alls kyns hrylling.
„Það var mjög sorglegt að
fara inn á spítalana þarna því
skæruliðarnir notuðu börn til
að finna jarðsprengjur. Þarna
voru mörg börn sem höfðu
misst útlimi. Ég man sérstak-
lega eftir einni ungri stúlku
sem við hefðum getað bjargað
ef við hefðum mátt flytja hana
til Bandaríkjanna. Við gátum
ekkert gert fyrir hana þarna því
við vorum ekki með öll tól eða
lyf. En landsstjórnin í Írak gaf
ekki leyfi og hún er örugglega
ekki lengur á lífi greyið,“ seg-
ir Steinunn og í fyrsta skiptið
í samtalinu breytist tónninn í
rödd hennar. Það tekur augljós-
lega á að rifja upp slíka reynslu.
Höfuð skilið eftir á disk
Steinunn fór heim til Banda-
ríkjanna og átti yngri dóttur
sína, Dalíu, og til að aðstoða
hana flutti Ríkey, móðir hennar,
til Bandaríkjanna. Hún seldi allt
heima á Íslandi og sá um börn-
in þegar Steinunn flaug út í sinn
seinni túr til Írak en þá var hún í
þungaflutningasveit og starfaði
við að sækja bíla og aðra hluti
sem höfðu verið sprengdir.
Misstir þú vini þarna úti?
„Já, mjög marga.“
En skaust þú einhvern?
„Ég held að ég hafi ekki hitt
einn né neinn og reglurnar
voru mjög strangar um hverju
við máttum skjóta að. Skæru-
liðarnir skutu hins vegar á
alla sem þeir vildu,“ segir hún
sposk. „En mig langaði heldur
ekki til þess að drepa neinn. Ef
ég hefði þurft þess þá hefði ég
gert það.“
Steinunn kynntist mörgum
heimamönnum sem hún seg-
ir hafa verið mjög gefandi og
minnist hún sérstaklega forn-
leifafræðings sem sýndi henni
rústirnar af hinni fornu borg
Babýlon. Hún sá líka ólýsan-
legan hrylling koma fyrir fólk.
„Við þekktum einn sextán ára
strák sem hét Muhammed. Fað-
ir hans var að vinna á flugvellin-
um og skæruliðarnir náðu hon-
um fyrir utan einn daginn. Þeir
tóku af honum hausinn, plokk-
uðu augun út, skáru tunguna af,
settu á disk og skildu eftir fyrir
utan völlinn. Þetta var gert til að
hræða heimamenn og fæla þá
frá því að vinna með okkur.“
Slasaðist illa í sprengjuárás
Í einni aðgerð árið 2004 var
Steinunn farþegi í trukk sem
varð fyrir sprengjuárás. Allt í
einu kom byssukúla frá leyni-
skyttu fljúgandi milli hennar og
annars hermanns og skömmu
síðar varð sprenging í trukkn-
um. Bíllinn var með stórt hlass
og var tíu eða fimmtán tonna
þungur en sprengjubyssan sem
notuð var er yfirleitt notuð til að
granda skriðdrekum.
„Þetta var allt öðruvísi en það
sem við erum vön að sjá í bíó-
myndunum. Það kom hvítt ljós
og svo var eins og það liði heil
sekúnda þangað til sprengingin
sjálf varð. Það hægðist á tím-
anum. Þegar sprengingin kom
loks þá urðum við öll heyrnar-
laus á stundinni, eins og það
væru flautur í eyrunum á okkur.
Trukkurinn lyftist, flaug marga
metra og fór allur í skrall. Ég sá
allt í einu framljósin lýsa beint
á okkur og húddið var farið af
bílnum. Síðan varð allt alelda
og ég hélt að við værum dauð-
ans matur. En við náðum að
komast út úr bílnum og ætluð-
um að hlaupa í burtu. Þá var
hrópað til okkar og við vöruð
við jarðsprengjusvæðinu sem
var beint fyrir framan fæturna
á okkur.“
Dalvegi 10-14 • 201 Kópavogi • 595 0570 • Parki.is
Vandaðar
innréttingar
Hjá Parka færðu hágæða
innréttingar, sérsniðnar að þínum
óskum og þörfum.
Bjóðum aðeins það besta fyrir þig!
„Hún er örugglega ekki lengur á
lífi, greyið.