Litli Bergþór - 01.12.2015, Blaðsíða 36
36 Litli-Bergþór
Þegar horft er frá Höfða yfir Hrosshagavíkina
í átt að Reykholti þá blasir við manni svolítill
skógarreitur stutt frá bæjarhúsunum á Reykjavöllum.
Framan af vakti þetta mér ekki mikla forvitni, enda
skógarreitir ekki óalgengir vítt og breitt um héruð.
Fyrir nokkuð mörgum árum komst ég síðan að því
að þessi skógarreitur hefði að geyma nýbýli úr landi
Torfastaða/Vegatungu sem heitir Rimi. Ekki var ég
mikið nær enda eðli skógarreita að maður sér ekki
það sem leynist innan þeirra og lengi var þessi reitur
mér jafn framandi og regnskógar Amason. Tíminn leið
og á endanum komst ég að því hvaða fólk ætti þetta
land og varð því málkunnug.
Svo kom að því einn daginn að ég átti erindi heim
að Rima vegna þess að svo hafði talast til milli mín
og húsfreyjunnar á bænum að ég fengi hjá henni
landnámshana til að kynbæta stofninn hjá mér.
Það var tekið vel á móti mér og húsfreyjan, sem
heitir Elín Siggeirsdóttir, fór með mig í leiðangur
um eignina. Þar var þá að finna nokkur býflugnabú,
gróðurhús og tvær skemmur, auk íbúðarhússins og
svo auðvitað hænsnakofans sem minn tilvonandi
kynbótahani var geymdur í. Við innkeyrsluna að Rima
má líka sjá forláta bifreið sem nú þjónar þeim tilgangi
að veita gæsum og öndum skjól fyrir vondum veðrum
og öðru sem gæsir og endur vilja leita sér skjóls fyrir.
Mér fannst ákaflega skemmtilegt að ganga um þetta
skóglendi þar sem maður sér ekkert nema tré og
svo allt í einu birtist eitthvað sem maður hafði ekki
hugmynd um að væri þarna. Enda bý ég á mínum hól
þar sem víðsýnt er til allra átta og fátt um tré. Þegar
kynnisferðinni var lokið tók ég nýja hanann minn
undir hendina, snaraðist inn í bílinn minn og ók glöð
og ánægð heim á leið. Eftir þessa heimsókn langaði
mig að vita meira um þetta býli og ábúendur þar og
falaðist því eftir viðtali fyrir Litla-Bergþór og var það
auðsótt mál.
Hvernig landspildan kom til sögunnar
og af Eiríki presti og börnum hans
Eins og margir eldri Tungnamenn vita, og jafnvel
töluvert margir yngri líka, þá voru Eiríkur Þ.
Stefánsson (1878-1966) og Sigurlaug Erlendsdóttir
(1878-1966) prestshjón á Torfastöðum allt til ársins
1955. Þau hjón eignuðust tvö börn; soninn Þórarin
Stefán (1908 – 1926) og dótturina Þorbjörgu. Hún var
fædd 20. september 1913 og dó á sínu 91. aldursári 2.
janúar 2004.
Árið 1955 hætti séra Eiríkur prestsskap. Það var
venja í þá tíð að fráfarandi prestur fengi í sinn hlut
„Kannski að við reynum bara
fyrir okkur í refabúskap“
Viðtal við Elínu Siggeirsdóttur á Rima
Svava Theodórsdóttir:
hjáleigu prestssetursins til ábúðar. Á þessum tíma
var Torfastaðakot, sem nú heitir Vegatunga, hjáleiga
Torfastaða. Þetta hugnaðist prestshjónunum ekki en
fengu í staðinn fimm hektara landspildu neðarlega í
landi Torfastaða/Vegatungu neðan Reykjavalla. Þessi
spilda var gerð að erfðafestulandi, en það er land sem
leigt er með óuppsegjanlegum samningi og leigurétti
sem erfist eins og aðrar eignir að uppfylltum vissum
skilyrðum. Spildan var valin með tilliti til þess að rétt
við hana er heitur hver sem þau fengu afnotarétt að og
var því spildan ákjósanleg til að þar væri hægt að reisa
garðyrkjubýli. Þau voru þá fyrst og fremst með dóttur
sína, Þorbjörgu og mann hennar í huga.
Þorbjörg giftist 3. júní 1943, Ásgrími Jónssyni, frá
Ytri-Húsabakka í Skagafirði, (1917-1986). Hann var
menntaður garðyrkjufræðingur og kynntust þau þegar
hann var að vinna á Syðri-Reykjum. Þau bjuggu til að
byrja með á Torfastöðum og eignuðust þar þrjú börn:
Guðrúnu Erlu (f. 1944-1997), Stefán (f. 24. júlí 1946)
og Konráð, (f. 19. júní 1951). Árið 1952 fluttu þau
síðan að Laugarvatni og þar bættist Eiríkur í hópinn
(f. 1952-1975).
Á Laugarvatni sá Ásgrímur um garðyrkjustöð sem
var í eigu skólanna á staðnum. Þau, byggðu sér hús
á Laugarvatni með lítilli íbúð í austurenda. Í þá íbúð
fluttu Sigurlaug og Eiríkur eftir að Eiríkur hætti
prestsskap og þar bjuggu þau á meðan ævin entist
þeim.
Þorbjörg og Ásgrímur fluttu til Reykjavíkur árið 1972.
Ásgrímur dó 69 ára að aldri svo aldrei varð af því að
þau nýttu sér landskikann góða undir garðyrkjubýli.
Hjónin á Rima, Elín Siggeirsdóttir og Konráð Ásgrímsson.