Morgunblaðið - 15.12.2018, Síða 16

16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. DESEMBER 2018
ÚTSÖLUSTAÐIR:
JB ÚR&SKART - MICHELSEN ÚRSMIÐIR
GÞ SKARTGRIPIR OG ÚR - MEBA
GEORG V. HANNAH
Ásmundur Einar
Daðason, félags-
og jafnrétt-
ismálaráðherra,
hefur skipað í
embætti ráðu-
neytisstjóra í
nýju félagsmála-
ráðuneyti sem
taka mun til
starfa um ára-
mótin, embætti skrifstofustjóra á
skrifstofu fjárlaga í ráðuneytinu
og í embætti forstjóra Vinnueft-
irlitsins.
Ráðuneytisstjóri í nýju ráðu-
neyti verður Gissur Pétursson,
sem er núverandi forstjóri Vinnu-
málastofnunar, en Unnur Sverr-
isdóttir, aðstoðarforstjóri stofn-
unarinnar, mun taka tímabundið
við stjórn hennar. Svanhvít Jak-
obsdóttir, núverandi forstjóri
Heilsugæslu höfuðborgarsvæð-
isins, verður skrifstofustjóri fjár-
laga og Hanna Sigríður Gunn-
steinsdóttir, núverandi
skrifstofustjóri skrifstofu lífskjara
og vinnumála í velferðarráðuneyt-
inu, verður forstjóri Vinnueftirlits
ríkisins.
Félagsmálaráðherra skipar í þrjár stöður
Gissur
Pétursson
Svanhvít
Jakobsdóttir
Hanna Sigríður
Gunnsteinsdóttir
Guðrún Erlingsdóttir
ge@mbl.is
„Þegar pantanir um jólamat berast
með tölvupósti erlendis frá og frá
ættingjum á Íslandi þá veit ég að jól-
in eru að koma,“ segir
Trausti Reynisson, framkvæmda-
stjóri Nóatúns. Hann segir Nóatún
senda jólamat út um allan heim. Vin-
sælastur sé Nóatúnshamborgar-
hryggurinn og þrenna, sem inniheld-
ur hangikjöt, Ora grænar baunir og
laufabrauð. Íslenskt konfekt fari svo
í annan hvern pakka.
Trausti telur að um 500 sendingar
fari út fyrir jólin og 50 til 100 milli
jóla og nýárs. Hann segir að um það
bil jafn margir sendi pöntun að utan
og þeir sem panta hér á landi. Þeir
sem panti á Íslandi séu í meirihluta
foreldrar að senda jólamat til náms-
manna.
Trausti segir að Nóatún finni vör-
unar til, pakki inn og merki móttak-
anda viðskiptavinum að kostnaðar-
lausu. Ekki þurfi lengur vottorð með
kjötsendingum nema til Spánar og
Ítalíu þar sem 95% af sendingum sé
fargað í tollinum.
„Frakkland, Ítalía og Spánn vilja
greinilega ekki fá matvæli frá Ís-
landi og það er sem dæmi vonlaust
að senda páskaegg til Ítalíu. Við ráð-
leggjum okkar kúnnum að reyna
ekki við þessi lönd,“ segir Trausti
sem bendir á að það taki vanalega
tvo daga að senda matarpakka til
Evrópulanda en geti tekið allt að
fjóra daga að senda til fjarlægari
landa. Þar sem aðfangadag beri nú
upp á mánudag sé síðasti öruggi
pöntunardagur fyrir jól á mánudag-
inn.
„Mest sendum við til annarra
landa á Norðurlöndum, Þýskalands,
Bandaríkjanna og Englands. Annað
árið í röð sendum við jólamat til
sama kaupanda í Ástralíu og í fyrsta
skiptið svo ég viti til þá fer sending
til Grænhöfðaeyja og á Svalbarða.
Við viljum þjónusta viðskiptavini
okkar vel og sem dæmi þá sauð ég í
fyrradag hangikjöt fyrir ungan
mann í Þýskalandi sem býr í leigu-
íbúð án eldunaraðstöðu. Móðir hans
bað okkur um það sem var auðvitað
sjálfsagt mál,“ segir Trausti.
Við sendum jólamatinn með DHL,
kostnaður við sendingarnar fer að-
allega eftir þyngd að sögn Trausta
sem segir að það kosti þrjú til fimm
þúsund að senda hangikjöt, grænar
baunir og laufabrauð. Flestir séu
hættir að panta appelsín og malt því
það geti kostað allt að 2.000 kr. að
senda tveggja lítra appelsínflösku og
þá sé maltið eftir. Trausti segir að
þegar jóla- og áramótavertíðinni
ljúki taki þorramaturinn við og Ís-
lendingafélögin séu stærstu við-
skiptavinirnir.
Flatkökur, SS pylsur og skata
„Við sendum 100 til 150 sendingar
út í heim, oftast er það hangikjöt og
laufabrauð. Pylsur, flatkökur, ferskt
lambakjöt, suðusúkkulaði, Freyju
djúpur og konfekt er vinsælt og sum-
ir panta malt og appelsín,“ segir Pét-
ur Alan Guðmundsson, kaupmaður í
Melabúðinni, og bætir við að
sérkennilegt hafi verið að senda
skötu til Kaliforníu en nú sé lítið mál
að senda viðkvæma vöru með DHL.
Það kosti sitt en fólk fái góða þjón-
ustu og matvælin keyrð heim að dyr-
um. „Áður en DHL kom til sendum
við skötu til Svíþjóðar. Það kom gat á
pakkann og klukkan sex á mánu-
dagsmorgni var hringt í eigandann
og hann beðinn að sækja skötuna
strax þar sem pósthúsið angaði af
skötulykt,“ segir Pétur og bætir við
að Melabúðin hafi sent jólamat til Ís-
lendinga búsettra erlendis í áraraðir
en hamborgarhryggur hafi aldrei
verið sendur. Flestar sendingar fari
til Skandinavíu og Evrópu.
Jólamatur með DHL um allan heim
 Hangikjöt fyrir námsmann í Þýskalandi soðið í Nóatúni  Skata frá Melabúðinni til Kaliforníu
 Matur til Ástralíu, Grænhöfðaeyja og á Svalbarða  Hangikjöt, laufabrauð og Ora-baunir vinsælast
Morgunblaðið/Eggert
Þjónusta Trausti Reynisson, framkvæmdastjóri Nóatúns, finnur til jólamat fyrir Íslendinga búsetta erlendis.
Kúabændur setja sér það markmið að
framleiðslan verði kolefnajöfnuð á
næstu tíu árum. Umhverfismálin eru
tekin inn í nýja stefnumótum Lands-
sambands kúabænda til næstu tíu ára.
Landssamband kúabænda gerði
stefnumörkun á árinu 2011 sem gilda
átti til ársins 2021. Margrét Gísladótt-
ir, framkvæmdastjóri LK, segir að
eðlilegt hafi þótt að endurskoða
stefnumörkunina í ljósi nýrra búvöru-
samninga og sérstaklega breytinga í
nautakjötsframleiðslu með ræktun
nýs holdanautastofns.
Meginmarkmiðin eru sem fyrr að
fjölskyldubúið þar sem eigendur taka
þátt í daglegum rekstri búa verði
áfram algengasta fyrirkomulag bú-
rekstrar. Helstu nýjungar eru að
bændur vilja leggja aukna áherslu á
umhverfismál og neytendamál.
Gripið til aðgerða
Stefna þeir að því að íslensk naut-
griparækt verði kolefnisjöfnuð fyrir
árið 2028. Margrét segir að fyrsta
skrefið sé að láta greina stöðuna, fá
upplýsingar um það hversu mikil los-
unin er. Í framhaldinu verði farið í að-
gerðir. Hún nefnir að skoða þurfi
hvernig hægt sé að draga úr þörf á
notkun jarðefnaeldsneytis og taka
þátt í skógrækt, endurheimt votlendis
og öðrum aðgerðum af því tagi. Þá
þurfi að athuga umgengni um rúllu-
plast og sorpförgun. Nefnir hún í því
sambandi að sveitarfélögin standi
misjafnlega vel að sorpmálum svo þau
mál þurfi að skoða í samvinnu við
aðra.
Í neytendamálunum leggja kúa-
bændur áherslu á bætta upplýsinga-
gjöf til neytenda. Hún verði með besta
móti, meðal annars með því að upp-
runamerkingar matvæla verði teknar
upp í mötuneytum og á veitingastöð-
um. Margrét bendir á að stjórnvöld
þurfi að koma að því máli.
Meðal annarra atriða í stefnumót-
uninni er að auka virði hliðarafurða og
að heimavinnsla afurða verði gerð að-
gengilegri með einfaldara regluverki
og leyfisveitingum, ásamt aðgengi-
legu sölukerfi. Hvatt er til þess að
lyfjanotkun í nautgriparækt verði
áfram haldið í lágmarki. Þá er ætlunin
að koma upp vísindasjóði landbúnað-
arins til þess að efla rannsókna- og
þróunarstarf, auka virði afurða og búa
til fleiri hvata fyrir nemendur til að
afla sér framhaldsmenntunar á sviði
landbúnaðar.
Kúabændur vilja kol-
efnisjafna reksturinn