Morgunblaðið - 09.03.2019, Page 14

14 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 11. MARS 2019
11. mars 2019
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 121.31 121.89 121.6
Sterlingspund 158.73 159.51 159.12
Kanadadalur 90.11 90.63 90.37
Dönsk króna 18.231 18.337 18.284
Norsk króna 13.805 13.887 13.846
Sænsk króna 12.82 12.896 12.858
Svissn. franki 120.1 120.78 120.44
Japanskt jen 1.0907 1.0971 1.0939
SDR 168.18 169.18 168.68
Evra 136.02 136.78 136.4
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 167.3641
Hrávöruverð
Gull 1286.4 ($/únsa)
Ál 1840.5 ($/tonn) LME
Hráolía 66.08 ($/fatið) Brent
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
● Christian Sew-
ing, stjórnandi
þýska risabankans
Deutsche Bank,
hefur ákveðið að
láta undan þrýst-
ingi fjárfesta og
láta kanna nánar
hvort finna megi
flöt á samruna við
keppinautinn
Commerzbank. FT
greinir frá þessu og segir lága stýri-
vexti hafa þrengt mjög að rekstrinum.
Meðal þeirra sem hafa þrýst á að
ráðist verði í samruna er bandaríski
fjárfestingasjóðurinn Cerberus sem er
einn af stærstu hluthöfum bæði
Deutsche og Commezbank. Þá hafa
bæði þýska fjármálaráðuneytið og
Paul Achleitner, stjórnarformaður
Deutsche, lýst velþóknun sinni á mögu-
legum samruna en með honum yrði til
þriðji stærsti banki evrusvæðisins.
ai@mbl.is
Deutsche skoðar sam-
runa við Commerzbank
Christian
Sewing
STUTT
VIÐTAL
Ásgeir Ingvarsson
ai@mbl.is
Tiltölulega stutt er síðan íslensku
háskólarnir hófu að vinna að því
með markvissum hætti að liðka fyr-
ir yfirfærslu tækni og þekkingar
frá fræðasam-
félaginu út í at-
vinnulífið. Lesley
Millar-Nicholson,
sem leiðir tækni-
yfirfærslu-skrif-
stofu MIT-há-
skólans í Banda-
ríkjunum segir
ekki sama hvern-
ig staðið er að
tækniyfirfærslu:
að miklu skipti
að vísindafólk taki virkan þátt og
geti notið góðs af þeim ábata sem
hlýst af að nýta uppgötvanir þess
til nýsköpunar, en að háskólarnir
þurfi jafnframt að koma á góðu
stuðningskerfi sérfræðinga sem
m.a. koma auga á þær uppgötvanir
sem eiga brýnt erindi á markað og
leita uppi réttu samstarfsaðilana.
Lesley hélt erindi um tækniyf-
irfærslu hjá Háskólanum í Reykja-
vík síðastliðinn miðvikudag og segir
hún mikil verðmæti í húfi. Bæði
rannsakendur og atvinnulíf tapi á
því ef mikilvægar uppgötvanir týn-
ast ofan í skúffu og hægt sé að líkja
því við að sóa vatni í eyðimörk.
Tækniyfirfærsla þurfi að vera for-
gangsmál í starfi háskólanna. „En
það má heldur ekki gleyma að það
getur kostað mismikið að koma
þessum uppgötvunum út á markað;
eða allt frá nokkrum dollurum eins
og ef um er að ræða hugbúnaðar-
bút, upp í marga tugi milljóna dala
í tilviki lyfja og lækningatóla.“
Uppgötvanir sem bera af
Er áríðandi, að mati Lesley, að
háskólar greini vel hvar styrkleikar
þeirra liggja og leggi áherslu á
tækniyfirfærslu á þeim sviðum þar
sem þeir hafa greinilegt forskot.
„Fólkið sem vinnur að sjálfum
rannsóknunum þarf að vera í
fremstu röð og vera reiðubúið að
fylgja uppgötvunum sínum eftir.
Þar með er ekki sagt að vísinda-
fólkið eigi líka að bera ábyrgð á að
koma sprotafyrirtækjum á laggirn-
ar eða annast vöruþróun hjá sam-
starfsfyrirtæki – hægt er að fá ann-
að fólk til þess – en það fyrsta sem
fjárfestar og samstarfsfyrirtæki
spyrja um er iðulega hvaða fræði-
maður muni verða þeim innan
handar við að gera vísindi að vöru.“
Lesley segir ennfremur að brýnt
sé að hafa skýrar reglur um hvar
mörkin liggi á milli háskóla og at-
vinnulífs. Hefur MIT m.a. þá reglu
að fólk sem starfar þar við kennslu
og rannsóknir megi ekki á sama
tíma standa í atvinnurekstri, en það
er gert til þess að varna gegn
mögulegum hagsmunaárekstrum.
„Ég geri mér samt grein fyrir að
þannig kvaðir eiga ekki alltaf við,
og þurfa reglurnar að taka mið af
aðstæðum á hverjum stað fyrir
sig.“
Loks segir hún að tækniyfir-
færsla snúist fyrst og síðast um að
rétti stuðningurinn sé í boði.
„Rannsakendurnir geta ekki gert
allt, og engin ein manneskja er fær
um að vera í senn lögfræðingur,
snjall viðskiptamaður, vísindamað-
ur, og ráðgjafi. Þarf sérfræðinga á
hverju sviði til að leggja sitt af
mörkum, svo að tækniyfirfærsla
gangi greiðlega fyrir sig.“
Liðkað fyrir að atvinnulífið
hagnýti uppgötvanirnar
Morgunblaðið/Jim Smart
Framfarir Byggja þarf brú á milli rannsakenda og fyrirtækja svo að ný þekking geti orðið að nýrri vöru.
 Tækniyfirfærsla frá háskólum til atvinnulífs kallar á rétta gerð af stuðningi
Lesley
Millar-Nicholson
Á laugardag voru liðin tíu ár frá því
núverandi uppsveiflutímabil hófst á
bandarískum hlutabréfamarkaði. Að
sögn Reuters hefur markaðurinn
vestanhafs aldrei áður verið í upp-
sveiflu svona lengi en fyrra met varði
frá október 1990 fram til mars 2000
þegar netbólan sprakk með látum.
Í lok síðasta árs voru stóru banda-
rísku hlutabréfavísitölurnar hárs-
breidd frá því að fara yfir í dumb-
ungs-fasa, en undanfarna mánuði
hafa þær náð sér aftur á strik.
Þann 9. mars 2009 endaði S&P 500
vísitalan í 676,53 stigum en við lokun
markaða síðastliðinn föstudag
mældist hún 2.743,07 stig og hefur
því hækkað um rösklega 300%.
Hlutfallsleg hækkun Dow Jones
vísitölunnar er álíka mikil en aðal-
vísitala Nasdaq hefur nærri fimm-
faldast á tímabilinu.
Það félag sem hækkað hefur mest
frá því uppsveiflan hófst er snyrti-
vöruverslanakeðjan Ultra Beauty
sem er í dag nærri 7.000% verðmæt-
ari en fyrir tíu árum síðan. Í öðru
sæti er netstreymisrisinn Netflix
sem er um sextíufalt meira virði nú
en í mars 2009. ai@mbl.is
AFP
Gósentíð Hlutabréf hafa reynst fjárfestum vel frá 2009. Frá gólfi NYSE.
Tíu ára uppsveifla
á Wall Street
 Nasdaq-vísitalan hefur fimmfaldast