Skessuhorn - 11.10.2006, Blaðsíða 10
10
MIÐVIKUDAGUR 11. OKTÓBER2006
Stjómvöld boða lækkun
matvælaverðs - bændur em uggandi
Frá blaðamannafundi ríkissljómarinnar sl. mánudag þar sem
fyrirhugaðar skatta- og vörugjaldabreytingar voru boðaðar. Frá
vinstri eru Guðni Agústsson, Jón Sigurðsson, Geir FI Haarde og
Ami M Mathiesen. Ljósm. visir.is
Ríkisstjómin kynnti á mánudag
aðgerðir til þess að lækka matvæla-
verð hér á landi. Formaður Bænda-
samtaka Islands er uggandi yfir til-
lögunum, þó hann sjái í þeim ákveð-
in sóknarfæri. Hann óttast hins veg-
ar að verið sé að ganga of nærri ís-
lenskum landbúnaði. Vömgjöld af
innlendum og innfluttum matvæl-
um, öðmm en sykri og sætindum,
verða felld niður að fullu 1. mars
árið 2007. Virðisaukaskattur af mat-
vælum verður lækkaður úr 14% í
7% ffá 1. mars 2007. Almennir toll-
ar á innfluttum kjötvörum úr 2. kafla
tollskrár verða lækkaðir um allt að
40% ffá 1. mars 2007. Virðisauka-
skattur af annarri þjónustu og vör-
um í 14% þrepi (s.s. bækur, blöð,
húshitun, hótelgisting) verður lækk-
aður í 7%.Vrðisaukaskattur af öðr-
um matvælum sem hefur verið
24,5% verður lækkaður í 7% ffá
sama tíma.Vrðisaukaskattur af veit-
ingaþjónustu verður lækkaður úr
24,5% í 7% frá sama tírna.
Samtök afurðastöðva í mjólkur-
iðnaði hafa ákveðið raunlækkun á
heildsöluverði mjólkurvara á næstu
12 mánuðum sem verði náð með ó-
breyttu verði á þessum tíma, hinu
sama og ákveðið var af verðlags-
neftid búvöru þann 1. janúar 2006.
Samhliða lækkun tolla á innfluttar
kjötvörur úr 2. kafla tollskrár um allt
að 40% verður áffam unnið að ffek-
ari gagnkvæmum tollalækkunum og
bættum markaðsaðgangi gagnvart
helstu viðskiptalöndum Islands í
milliríkjasamningum sem tryggja
jafnffamt útflutningshagsmuni ís-
lensks atvinnulífs.
Haraldur Bene-
diktsson, formað-
ur Bændasamtaka
Islands sagði í
samtali við
Skessuhorn að
bændur væru á-
nægðir með ýmsa
hluti tillagnanna,
en uggandi um
aðra. Þannig hefði
það lengi verið
baráttumál
Bændasamtakanna
að lækka virðis-
aukaskatt og einnig fögnuðu þau
lækkun vörugjalda. Hann sagði hins
vegar að raunlækkun á heildsölu-
verði mjólkurafurða væri ávísun á
kjaraskerðingu hjá bændum. „Það er
mikilvægt að útfærsla á tillögum rík-
isstjórnarinnar á lækkun tolla á kjöt-
vörum verði með þeim hætti að
bændur geti tekist á við þessar
breytingar. Við erum þó uggandi og
óttumst að þetta geti orðið sársauka-
fullt og þýði fækkun ffamleiðenda,"
sagði Haraldur.
Hann sagði mikilvægt að halda
því til haga að gagnkvæmar tolla-
lækkanir og bættur markaðsaðgang-
ur gagnvart helstu viðskiptalöndum
Islands í milliríkjasamningum
tryggðu einnig aðgang bænda að er-
lendum mörkuðum og gætu þannig
skapað tækifæri. „Utfærsla tillagn-
anna skiptir gríðarmiklu máli,“ segir
Haraldur. „Það verður að fylgjast
með því að lækkunin skili sér til
neytenda og enginn kroppi í þetta á
leiðinni, vandinn verður að hafa aga
til að halda þessu alla leið. Því verð-
ur að tryggja virkt verðlagseftirlit og
virkt samkeppnisumhverfi.“
Haraldur segir ljóst að eftir þessar
aðgerðir verði ekki hægt að sækja
meira til bænda. Búið verði að ganga
eins nálægt landbúnaðinum og hægt
er, ef ekki lengra. „Það verður ekki
hægt að tala um ofvemdaðan ís-
lenskan landbúnað eftir þetta.“ Har-
aldur segir bændur aldrei hafa vikið
sér undan því að leggja eitthvað af
mörkum til lækkunar matvælaverðs.
Hann óttist hins vegar að of langt sé
gengið. „Framlag bænda og ríkis-
sjóðs í þessum aðgerðum er mjög
stórt, jafnvel of stórt. Eg ber
nokkum kvíðboga fyrir því að þetta
sé of stór biti fyrir bændur. Maður er
á tánum yfir því hvemig útfærslan
verður.“
Haraldur segir ekkert beint sam-
ráð hafa verið haft við bændur um
þessar tillögur, en þó hafi menn rætt
málin við ýmsa stjórnmálamenn.
Hvað varðar eftirfylgni og útfærslu
tillagnanna hafi ekkert samráð verið
Þjóolagasveit
Tónlistarskólans í
Borgarleikhúsið
Þjóðlagasveit Tónlistarskólans á
Akranesi mun flytja verkið Húsið -
Milli tveggja heima, eftir stjórn-
anda sveitarinnar S. Ragnar Skúla-
son á stóra sviði Borgarleikhússins
síðar í þessum mánuði. Sveitin er
sem kunnugt er skipuð sautján
stúlkum á aldrinum 11-19 ára úr
strengjadeild skólans og hefur hún
sett upp sýningar með leik, söng og
talkórum. Með sveitinni leika
einnig tónlistarmenn á píanó, bassa
og trommur. Verk þetta flutti sveit-
in í vor á Akranesi við fádæma góð-
ar undirtektir.
Þetta er ekki í fyrsta skiptið sem
sveitin leikur í Borgarleikhúsinu en
í fyrsta skipti sem hún kemur ffam
á stóra sviði hússins. Ragnar Skúla-
son segir að í upphafi hafi verið
stefnt að því að flytja verkið víðar
en á Akranesi og Borgarleikhúsið
hafi komið upp í hugann áðtn. Fyr-
ir skömmu gekk Glitnir til liðs við
sveitina og með þeim stuðningi
þótti rétt að flytja verkið á stóra
sviðinu en salurinn tekur 529
manns í sæti.
Ragnar segir liðsmenn sveitar-
innar að vonum spennta fyrir tón-
leikunum og æfingar hafi farið
mjög vel af stað eftir sumarfrí.
Verkið hefur tekið lítilsháttar
breytingum frá frumflutningi þess í
vor og því eiga aðdáendur sveitar-
innar, sem sáu verkið í vor, einnig
erindi á tónleikana í Borgarleikhús-
inu. Tónleikarnir verða þann 25.
október og hefjast kl. 20:30. Miða-
sala hefst næstu daga og fer ffam í
miðasölu Borgarleikhússins.
HJ
Sameining gáma-
þj ónustufyTÍrtækj a
Gámaþjónusta Vesturlands ehf.
og Gámaþjónusta Akraness ehf.
hafa verið sameinuð undir nafni
Gámaþjónustu Vesturlands ehf.
Höfuðstöðvar hins sameinaða fé-
lags eru að Höfðaseli 15 á Akranesi
en einnig hefur félagið starfsstöð í
Borgarnesi. Starfsmenn sameinaðs
félags eru um 20 talsins og hefur
félagið starfsemi um allt Vestur-
land, frá Hvalfirði norður til
Holtavörðuheiðar og vestur í Dali.
I fréttatilkynningu ffá fýrirtæk-
inu segir m.a: „Gámaþjónusta
Vesturlands ehf. og Gámaþjónusta
Akraness ehf. þakka íbúum og
sveitarfélögum á svæðinu samstarf-
ið á tmdanförnum árum og vonast
effir því að það verði jafri gott hér
eftir sem hingað til.“ MM
Verður Vaxtarsamningur Vesturlandi til góðs?
Kort af starfssvœði nýja Vaxtarsamningsins; Vesturlandi.
Eins og kom fram í Skessuhorni
í síðustu viku sýndi skoðanakönn-
un blaðsins að fólk hafði ýmist litl-
ar skoðanir á Vaxtarsamningi Vest-
urlands eða því fannst lítið til hans
koma. Vegna þeirrar niðurstöðu
leitaði Skessuhorn til Olafs Sveins-
sonar, forstöðumanns Atvinnuráð-
gjafar Vesturlands, sem mikið hef-
ur komið að vinnu við samninginn.
Ólafur fræðir okkur um samning-
inn, tilurð hans og mikilvægi sem
hann er ekki í vafa um: „Vaxtar-
samningurinn mun verða Vestur-
landi gríðarlega mikilvægur. Hann
er núna 120 milljóna króna virði
og á effir að stækka eitthvað. Af því
koma 60 milljónir ffá iðnaðarráuð-
neytinu en aðrir aðilar samnings-
ins koma með fjármagn og vinnu-
framlag. Það má hins vegar velta
því fyrir sér hvort ekki eigi eftir að
kynna samninginn betur fyrir
fólki. Meginmarkmið hans er að
tryggja samkeppnisstöðu fjórð-
ungsins til lengri tíma litið. I því
skyni hefur farið fram kynning hjá
sveitarfélögum, atvinnurekendum,
stofnunum o.s.frv. Forgangsröð-
tmin hefur með öðrum orðum ver-
ið sú að kynna hann fyrir beinum
aðilum samningsins. Nú þarf að
kynna hann fyrir stærri hópi og þá
er ég viss um að viðhorf til hans
muni breytast."
Fleiri fulltrúar
atvinnulífsins
Ólafur segir samninginn einfald-
lega vera lykilatriði í þróun ýmissa
mála fyrir svæðið á gildistíma hans,
en hann gildir til ársins 2009.
„Samningurinn er gríðarlega mik-
ill styrkur fyrir heimamenn í bar-
áttu um stuðning hins opinbera. I
honum hafa verið skilgreind þau
verkefni sem verða áhrifavaldar á
þróun svæðisins til næstu ára.“
Ólafur segir að kannski hafi ekki
verið gert nóg í því að fá fyrirtæki
til liðs við samninginn fyrirfram,
en verkstjórnin hafi verið á hönd-
um iðnaðarráðuneytisins. „Niður-
staðan var sú að ekki væri ástæða
til að leita til fleiri aðila en gert var
í þessari lotu. Þó maður hefði
kannski viljað sjá fleiri fulltrúa at-
vinnulífins þá stendur það ennþá
opið,“ segir Ólafur og vitnar til
klásúlu þess efnis að hægt sé að
stækka samninginn og bæta fleiri
aðilum við hann, svo sem fyrir-
tækjum. Nú þegar sé verið að bíða
eftir svörum frá tveimur aðilum
um hvort þeir taki þátt í samn-
ingnum.
Ólafur segist vilja sjá fleiri fýrir-
tæki koma inn í klasastarfsemina,
sem er grunnþáttur Vaxtarsamn-
ingsins. Hann segir þátttöku fyrir-
tækjanna gríðarlega mikilvæga, án
þeirra verði engir klasar. Ólafur
segir að menn hafi ákveðna reynslu
af klasastarfsemi og vísar til vinnu
Atvinnuráðgjafar Vesturlands.
Byggð hafi verið upp klasasam-
vinna, t.d. í byggingariðnaði, há-
skólum, ferðaþjónustu og mat-
vælaiðnaði. I því skyni megi nefna
dæmi eins og All Sences, en það sé
sérstaklega ánægjulegt þar sem
frumkvæðið komi frá fyrirtækjun-
um sjálfum. „Það verkefni varð til
fyrir tilverknað ferðaþjónustuaðil-
anna sjálfra og fyrir drifkraft
þeirra. Við hjá Atvinnuráðgjöfinni
höfum komið að verkefninu og að-
stoðað með ýmsum hætti. Frum-
kvæðið á hins vegar að koma úr at-
vinnulífinu og það á að nýta sér
stoðkerfi opinberra aðila. Þannig
verður það að vera líka með Vaxt-
arsamninginn. Fyrirtækin verða að
sjá sér hag í því að vera með í klös-
um og um það er All Sences skóla-
bókardæmi."
Kynning og skipulag
Ólafur segir að næstu skref í
vinnu Vaxtarsamningsins sé að
koma á verkefnastjórn. Stjórn
samningsins sé skipuð þeim sem
skrifuðu undir hann en þeir kjósi
sér minni framkvæmdastjórn.
Samningur verði svo gerður við
SSV sem sjái um framkvæmdina.
Byggðastofnun stýri næstu skref-
um og vonandi verði þau stigin
fljótlega. I ljósi eðlis samningsins
þurfi síðan að kynna hann betur
fyrir íbúum á svæðinu. Engin
ástæða sé þó til að örvænta út ffá
niðurstöðum skoðanakönnunar
Skessuhorns þar sem samningur-
inn hafi ekki verið mikið kynntur
fyrir almenningi. Ölafur segir vel
koma til greina að halda opna
fundi um samninginn og hann sé
talsmaður þess að það verði gert.
Menn verði þó að hafa í huga að
við búum í síkviku samfélagi og
oftar en ekki geti niðurstöður
kannanna orðið úreltar. „Við hjá
SSV gerðum samning við Bifröst
um ímyndarkönnun fyrir Vestur-
land. Þetta er líklega með kostnað-
arsamari verkum á þessu sviði í
fjórðungnum, kannski fyrir utan
könntmina um Hvalfjarðargöngin.
Könntm eins og þessi er liður í
Vaxtarsamningnum.
Atvinnu- og efnahagslífið er svo
kröftugt að oft verða miklar breyt-
ingar á skömmum tíma og í því fel-
ast tækifæri en ekki bara ógnanir
eins og margir vilja meina.“
Oflugt hjálpartæki
Ólafur tekur varann af því að
menn líti á Vaxtarsamninginn sem
töfralausnir. Hann sé fyrst og
fremst hjálpartæki fyrir fólk á
Vesturlandi. „Eg held að hann geti
orðið gríðarlega öflugt og gott
hjálpartæki þeim sem fást við bú-
setu- og byggðaþróunarmál á
svæðinu, sveitarstjórnarmenn og
atvinnulíf. Það er táknrænt að
áherslur á samgöngubætur og
menntamál eru rauði þráðurinn í
gegnum samninginn. Menn eiga
eftir að sjá gríðarlegar breytingar á
komandi árum, enn meiri en við
höfum séð á síðustu árum,“ segir
Ólafur að lokum. KOP