Morgunblaðið - 27.05.2019, Qupperneq 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 27. MAÍ 2019
Það getur munað miklu,“ segir Þor-
valdur. Þegar fremstu leikmenn liðs-
ins vantar og veðbankinn hefur ekki
upplýsingar um það, kann hann að
bjóða upp á líkur, sem hann myndi
ekki gera ef hann hefði þær upplýs-
ingar. Þá geta hlutirnir breyst með
skömmum fyrirvara og þá er gott
fyrir veðmálamenn að hafa upplýs-
ingar um það.
„Ég veit af dæmum frá því í hitti-
fyrra þegar þjálfarar voru hættir að
tilkynna byrjunarlið í öðrum flokki á
æfingu daginn fyrir leik eins og venj-
an hafði verið. Þeir völdu að gera það
frekar inni í klefa 45 mínútum fyrir
leik, af því að það var svo mikið áreiti
á leikmenn fyrir leikina að gefa upp
hverjir myndu spila,“ segir Þorvald-
ur.
Þannig er sótt að mönnum innan
íþróttahreyfingarinnar að veita upp-
lýsingar um leiki sem kunna að ráða
einhverju um úrslit leiksins. Þorvald-
ur segir að skýr lína liggi á milli al-
mennra frétta í aðdraganda leiks og
beinlínis innherjaupplýsinga sem
veðbankar hafa engan aðgang að.
„Einhverjir búa auðvitað yfir upp-
lýsingum sem almenningur býr ekki
yfir og þriðji aðili getur hagnast
verulega á þessum upplýsingum,“
segir Þorvaldur. Þá segir hann að
upplýsingagjöfin riðli heildar-
yfirbragði íþróttarinnar.
Ekki bara um að vinna eða tapa
Þorvaldur segir að KSÍ reyni að
beina því til yngri iðkenda sér í lagi
hvaða hættur það hafi í för með sér
að veita innherjaupplýsingar um
leiki.
„Við erum ekki á móti veðmála-
starfsemi sem slíkri heldur höfum
við verið að beina athygli leikmanna
að því hve stutt er í raun á milli þess
að veita upplýsingar og þess að hag-
ræða úrslitum,“ segir Þorvaldur.
Hann segir að hagræðing úrslita sé
ekki mjög sjáanlegt vandamál en að
áhersla hafi verið lögð á að stutt geti
verið þarna á milli.
„Er eitthvað að því að veðja á sinn
leik ef þú veðjar að þú vinnir? Maður
skilur alveg þessa spurningu,“ segir
Þorvaldur en segir að hún sé ekki svo
SVIÐSLJÓS
Snorri Másson
snorrim@mbl.is
Það hendir æ oftar að á lítt sóttum
fótboltaleikjum birtist hópar sér-
staklega einbeittra áhorfenda með
snjallsíma við hönd. Þetta eru gestir
leikmönnum óskyldir og óviðkom-
andi og þeir mæta á leikinn með að-
eins eitt í huga: að veðja.
Veðmálamenn geta lagt undir fé í
beinni á meðan á leikjum stendur og
með því að vera á staðnum fást nýj-
ustu og nákvæmustu upplýsingar.
Þær upplýsingar veita forskot þegar
veðjað er á leikinn.
Önnur tegund af upplýsingum
veitir þó meira forskot, eins og til
dæmis upplýsingar um það hvort
vanti helsta framherja annars liðsins.
Og þeim upplýsingum hafa veðbank-
arnir stundum engan aðgang að.
„Við lítum á þetta sem stórt vanda-
mál,“ segir Þorvaldur Ingimund-
arson, heilindafulltrúi Knattspyrnu-
sambands Íslands (KSÍ), í samtali
við Morgunblaðið. Með sumrinu
verður vandinn meiri, þar sem Ísland
er eitt af fáum löndum sem er með
sumardeild. Veðbankana vantar ein-
faldlega leiki á sumrin til að veðja á.
„Um leið og einhverjir 20 aðilar
hafa allt í einu gríðarlegan áhuga á
einhverjum leik í Faxaflóamóti ann-
ars flokks, þá skýtur það skökku
við,“ segir Þorvaldur.
Hann segir að veðmálastarfsemi
gæti í allri deildarkeppni á Íslandi og
alveg niður í annan flokk. „Það er
ekkert endilega verið að hagræða úr-
slitum en þarna liggja einhvers stað-
ar upplýsingar sem aðrir hafa ekki,“
segir Þorvaldur. Veðmálamenn sæki
í minna sótta leiki, því þar eru meiri
líkur á að ósamræmi sé á milli þeirra
líkinda sem þeir eiga kost á hjá veð-
bönkum og raunverulegra líkinda að
verki í leiknum.
Hika við að
tilkynna byrjunarlið
„Þetta gerist mikið í öðrum flokki,
þar sem ekki er alltaf ljóst hvaða
leikmenn verða með í hvert skipti.
einföld. „Á móti kemur að veðmálin
eru ekki bara um sigur eða tap. Þau
geta verið um nákvæman marka-
fjölda. Ef þú ert búinn að veðja að þú
vinnir 2-0, hvað gerirðu við dauða-
færi þegar þú ert kominn þangað?“
segir hann. „Það er ekki alltaf auð-
velt, sérstaklega fyrir ungt fólk, að
átta sig á þessari línu,“ segir Þor-
valdur.
Hann segir að þetta hafi neikvæð
áhrif á íþróttaandann í liðum. Að
sögn Þorvaldar fundaði KSÍ nýverið
með Íþróttasambandi Íslands (ÍSÍ)
þar sem meðal annars var rætt um
að samræma fræðsluefni um vand-
ann, því þetta þekkist einnig í hand-
bolta og körfubolta. Þorvaldur nefnir
að í Svíþjóð hafi löggjafinn gripið til
þess ráðs að banna þarlendum veð-
bönkum að bjóða upp á að veðja á
leiki þar sem yfir helmingur leik-
manna sé yngri en 18 ára. Þannig sé
að einhverju leyti spornað við því að
leikir fari inn á veðmálasíðurnar sem
eru mjög berskjaldaðir fyrir skyndi-
legum breytingum og frjálsu flæði
upplýsinga. Þorvaldur segir ekki
óhugsandi að gera slíkt hið sama hér
á landi en vandinn sé sá að oft er á
huldu hvers lenskir veðbankarnir
eru nákvæmlega.
„Svo að dæmi af handahófi sé
nefnt er erfitt að lögsækja einhverja
aðila í Búlgaríu, sem eru að „fixa“
[ákveða úrslit fyrirfram] leiki í Bosn-
íu og nota veðmálasíðu í Möltu,“ seg-
ir hann. Þannig sé sömuleiðis erfitt
að koma í veg fyrir að upplýsingar
gangi manna á milli til dæmis í gegn-
um Facebook. „Þetta er klárlega
vandamál og það eru ýmsir fletir á
því,“ segir Þorvaldur. „Þetta er ekki
bara svart og hvítt eða einhverjir
leikmenn að leika sér að því að tapa,“
segir hann.
Þorvaldur segir mikilvægt að
menn séu heiðarlegir í spili af því að
yfirleitt er ekki unnt að sýna fram á
að einhver séu ekki að leggja sig
fram í leikjum. Svona mál hafi farið
fyrir dómstóla erlendis og þá séu það
alltaf þættir eins og óeðlilegar pen-
ingafærslur sem komi upp um menn,
en ekki eitthvað sem gerist inni á
vellinum.
Fréttir eða innherjaupplýsingar?
 Veðmálastarfsemi í kringum fótbolta meira áberandi  Leikir í fjórðu deild og öðrum flokki  Mik-
ilvægar upplýsingar ganga manna á milli á Facebook Oft á huldu hvers lenskir veðbankarnir eru
Morgunblaðið/Ómar
Einbeiting Menn hafa ólíkar ástæður fyrir því að fylgjast vandlega með
leiknum. Stundum er heiðurinn undir, stundum beinharðir peningar.
Fleiri tugir manna koma inn á göngudeild SÁÁ árlega, ef
ekki hundrað, sérstaklega í leit að úrræðum við spila-
fíkn. Valgerður Rúnarsdóttir, yfirlæknir SÁÁ, segir ungt
fólk sérstaklega viðkvæmt fyrir spilafíkn, þar sem eðli
máls samkvæmt sé það hvatvísara. 10% allra þeirra,
sem leita sér hjálpar hjá SÁÁ yfirleitt, glíma við spila-
fíkn til viðbótar við aðra fíknisjúkdóma, að sögn Val-
gerðar. Þá segir hún að um 1% allra manna sé með
spilafíkn.
„Þetta er falinn vandi. Það er sérstaklega mikil leynd í
kringum hann,“ segir Valgerður. Þeir sem þjáist af spila-
fíkn lifi í skömm vegna vandans sem sé skiljanlegt þegar horft er til birt-
ingarmyndar hans í almennri umfjöllun sem eru spilafíklarnir sem setja
fólkið í kringum sig á hausinn vegna veðmálanna. „Vegna þessa er þetta
mikill feluleikur,“ segir Valgerður. Hún áréttar þó að vel sé hægt að leita
sér hjálpar við vandanum, ef hann er fyrir hendi.
Ungt fólk einkum viðkvæmt
SPILAFÍKN SEM SJÚKDÓMUR
Valgerður
Rúnarsdóttir
Þingstörfin eru viku á eftir áætlun
 Þriðji orkupakkinn er áfram á dagskrá Alþingis í dag og þingmenn Miðflokksins einir á mælendaskrá
 Búast má við fundum á Alþingi fram yfir áætlaðan lokadag í byrjun júní samkvæmt starfsáætlun
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Forseti Alþingis segir að þingstörf-
in séu viku á eftir áætlun, vegna
mikilla umræðna þingmanna Mið-
flokksins um þriðja orkupakkann.
Steingrímur J. Sigfússon segir að
eigi að síður verði staðið við starfs-
áætlun þingsins, fram yfir eldhús-
dag nk. miðvikudag. Fundatíminn
verði lengdur, eins og verið hefur
síðustu daga og hugsanlegt sé að
hefja þingfundi fyrr á daginn þegar
nefndir hafi lokið störfum. Það gæti
fyrst orðið á morgun. Hins vegar
megi búast við því að fundað verði
framyfir áætlaðan lokadag vor-
þings.
Umræður þingmanna Miðflokks-
ins um þriðja orkupakkann hafa
sett mark sitt á störf þingsins að
undanförnu og er farið að draga úr
möguleikum á umræðum og af-
greiðslu annarra mála. Við seinni
umræðu um þingsályktunartillögur
hafa þingmenn 5 mínútna ræðutíma
og geta síðan farið í andsvör í allt að
15 mínútur til viðbótar. Mega menn
flytja eins margar ræður og þeir
vilja og getur því tiltölulega fá-
mennur hópur þingmanna viðhaft
málþóf út í hið óendanlega. Í fyrri
þingskapalögum gátu þingmenn að-
eins tekið tvisvar sinnum til máls en
ræðutíminn var ótakmarkaður. Seg-
ir Steingrímur að breytingin hafi
ekki verið til góðs því samkvæmt
fyrri reglum hafi málþófið þó alltaf
tekið enda.
Orkupakkinn er fyrsta mál á dag-
skrá þingfundar í dag og fimm þing-
menn Miðflokksins á mælendaskrá,
einn þeirra með sína 32. ræðu.
Steingrímur segir að vaxandi
óþols sé farið að gæta hjá öðrum
þingmönnum gagnvart málþófi
þingmanna Miðflokksins. Sam-
kvæmt þingskapalögum getur for-
seti Alþingis stungið upp á því að
umræðum verði hætt. Þingið greið-
ir þá atkvæði um tillöguna og meiri-
hluti ræður. Níu þingmenn geta
tekið sig saman og flutt samskonar
tillögu.
Þessu ákvæði hefur sjaldan verið
beitt. Frægasta dæmið er í um-
ræðum um aðild Íslands að Atlants-
hafsbandalaginu 1949. Þá var mál-
þóf ekki hafið og aðstæður aðrar en
nú. Steingrímur lítur samt til þessa
fordæmis þegar hann segir að beit-
ing þessa ákvæðis sé neyðarúrræði.
Málþóf virkar sjaldan
Málþóf er þekkt í þingsögunni og
hefur oft verið beitt. Ólafur Þ.
Harðarson, prófessor í stjórnmála-
fræði, telur upp nokkur dæmi á Fa-
cebook-síðu sinni. Flest eiga það
sammerkt að málþóf hefur ekki náð
að stöðva framgang mála. Undan-
tekningar eru breytingar sem gerð-
ar voru á frumvarpi um vatnalög
vegna málþófs stjórnarandstöðu á
þingi 2006 og málþóf þingmanna
Sjálfstæðisflokks vegna stjórnar-
skrárfrumvarps vorið 2013 sem
varð til þess að það komst ekki til
atkvæða.
Þingfundur Steingrímur J. Sigfússon stjórnar fundi á Alþingi. Eitthvað dregst að þingmenn komist í sumarfrí.