Morgunblaðið - Sunnudagur - 30.06.2019, Side 15
30.6. 2019 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15
finnst skírnin mjög falleg og segir að með því
að segja nafnið á barninu í skírninni séum við
að rita nafn þess í lífsins bók.
„Þetta hefur líka með það að gera hvernig
við lítum á lífið. Fyrir mér er lífið gjöf. Það er
ekki sjálfsagt að við fæðumst og það er svo
merkilegt að við ráðum því ekki einu sinni
hvort við fæðumst. Við sitjum uppi með það að
vera til. Við verðum að treysta þeim höndum
sem á móti okkur taka í heiminn, fyrst ljós-
mæðrunum, svo foreldrunum og svo ástvin-
unum og vinunum. Það eru bara tákn um
hendur Guðs sem tekur okkur líka í sinn faðm
og við erum í þeim faðmi alltaf,“ segir Agnes.
Kirkjugarðurinn
á Húsavík.
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
held að það sé ekki æskileg þróun og við að
færast úr einum öfgum og yfir í aðrar,“ segir
Henry Alexander.
Það er sama hversu afhelguð við teljum
okkur vera; hefðirnar halda sterkt í okkur og
það sést kannski hvað best í athöfnunum sem
okkur finnst svo mikilvægar. Helgidagar og
frídagar sem tengjast kristninni eru okkur
einnig mikilvægir. Stundum þegar rætt er um
aðskilnað ríkis og kirkju hefur fólk áhyggjur
af því að við munum missa frídaga sem miðast
við helgidaga kirkjunnar.
Sigríður Andersen segir það kannski enn
eitt merki um hversu traustan sess kirkjan á í
menningu og sögu þjóðarinnar að verkalýðs-
félög miða við helgidaga kirkjunnar í samn-
ingum um frídaga. Hér áður fyrr var það svo
að flestallt var lokað á þessum helgidögum
kirkjunnar; aðfangadag, jóladag, annan í jól-
um, páskadag, annan í páskum og fleiri daga.
Smám saman hafa reglurnar rýmkast og æ
fleiri kaupmenn hafa opið á þessum dögum.
Það eru skiptar skoðanir um hvort kaupmenn
eigi að hafa opið á þessum dögum og það vek-
ur kátínu margra þegar hópur fólks safnast
saman á Austurvelli yfir páskahátíðina til að
spila bingó því bingó er ein af þeim skemmt-
unum sem bannað er að halda á ákveðnum
dögum yfir páskana. Til stendur að breyta
þessum lögum en Sigríður Andersen lagði
fyrr á þessu ári fram frumvarp sem miðar að
því að breyta lögunum um helgidagafrið.
Hún segir þetta vera óheppilegt samspil við
ýmsa anga ríkisvaldsins. „Kirkjunni á að vera
alveg sama hvað aðrir eru að gera. Með þessu
er ég ekki að hvetja til þess að menn haldi
ekki frið eða helgi sig ekki trúnni á þessum
dögum, alls ekki. Ég er þeirrar skoðunar að
menn eigi að gera það, þeir sem á annað borð
trúa,“ segir Sigríður.
Eins og áður segir er miðað við helgidaga
kirkjunnar í flestum kjarasamningum og tel-
ur Sigríður að þótt þessum lögum verði breytt
muni það ekki breytast í bráð að þessir dagar
verða frídagar hjá flestum.
Snartarstaðakirkja í
Skinnastaðaprestakalli í
Þingeyjarprófastsdæmi.
Ljósmynd/Hafþór Hreiðarsson
Hún segist vera þakklát fyrir að hafa verið
skírð og kynnst því sem skírninni fylgir, sem er
að biðja og að fá kristin viðmið og gildi til að fara
eftir í lífinu. Agnes segir að þeirri hugsun skjóti
upp í kollinum hvort það sé verið að taka eitt-
hvað af börnum sem ekki hljóti skírn og blessun.
Skírnum hefur fækkað og borgaralegum
fermingum hefur fjölgað á síðustu tíu árum.
Samhliða því voru kristin fræði tekin út úr að-
alnámskrá grunnskóla á Íslandi árið 2011.
Sigríður Á. Andersen, þingmaður Sjálfstæð-
isflokksins og fyrrverandi dómsmálaráðherra,
segist ekki vera viss um að það sé nemendum
til hagsbóta því þetta sé auðvitað hluti af
ákveðinni menningarsögu. Hún segir að í um-
ræðunni um að taka kristinfræði út úr skólum
hafi verið rætt um að efla trúarbragðafræðslu í
staðinn. „Ég man ég hugsaði að það gæti verið
gaman að taka þátt í því og læra eitthvað um
önnur trúarbrögð en það virðist ekki heldur
hafa orðið,“ segir Sigríður. Hún segir það vera
dapurt þegar fólk kemur upp í háskóla og
þekkir ekki kristinfræði eða trúarbrögð.
„Kristni ætti að vera þungamiðjan í trúar-
bragðakennslu vegna menningar okkar. Bara
eins og Íslandssagan er þungamiðjan í sagn-
fræðikennslu hjá okkur,“ segir Sigríður.
Trúmál oft hálfgert feimnismál
Henry Alexander Henrysson, heimspekingur
og aðjúnkt við sagnfræði- og heimspekideild
Háskóla Íslands, segir að umræða um trúmál
sé núna oft hálfgert feimnismál og talað um
þau í hálfkæringi. Hann segist stundum hafa
áhyggjur af því að fólk eigi erfiðara og erfiðara
með að koma hugsunum sínum í orð hvað varð-
ar trúmál og trúarþörf. Til þess að við getum
tekið upplýstar ákvarðanir varðandi til dæmis
aðskilnað ríkis og kirkju þurfum við að skilja
trú og hlutverk hennar.
„Ég kenni hugmyndasögu í háskólanum og
heimspekisögu, þar sem við fjöllum um ákveð-
in tímabil. Stundum erum við að lesa texta þar
sem heimspekingar og aðrir höfundar eru að
fjalla um Guð. Mér finnst að eftir því sem árin
líða sé þetta orðið hálfgert tabú. Það má tala
um hvað sem er í kennslustofu og nota hvaða
orð sem er, en þegar maður talar um Guð fara
nemendur hjá sér og fara jafnvel að flissa. Ég
andstöðu fólks við þjóðkirkjuna sem stofnun.
Agnes M. Sigurðardóttir, biskup Íslands,
segir að þessi þróun sé ekkert einsdæmi og að
í löndum sem við berum við okkur saman við
sé sömu sögu að segja.
„Fyrir mér er skírnin margt. Hún er þakk-
lætisathöfn, þar sem við þökkum fyrir komu
barnsins, því það er ekki sjálfsagt að ein-
staklingur verði til og fæðist í þennan heim.
Við þökkum skaparanum fyrir það. Við erum
að biðja um blessun fyrir barninu. Við erum að
taka það inn i kirkju Krists, sem er ekki endi-
lega þjóðkirkjan heldur samfélag kristinna
manna í öllum heiminum,“ segir Agnes. Henni
Þetta er síðasta greinin af þremur um málefni-
þjóðkirkjunnar. Greinarnar eru lokaverkefni í
blaða- og fréttamennsku við Háskóla Íslands